Polanów
miasto w gminie miejsko-wiejskiej | |||
Polanów, ul. Wolności | |||
| |||
Państwo | |||
---|---|---|---|
Województwo | |||
Powiat | |||
Gmina | |||
Prawa miejskie | 1313 | ||
Burmistrz | Grzegorz Paweł Lipski | ||
Powierzchnia | 7,37 km² | ||
Populacja (30.06.2016) • liczba ludności • gęstość |
| ||
Strefa numeracyjna | (+48) 94 | ||
Kod pocztowy | 76-010 | ||
Tablice rejestracyjne | ZKO | ||
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |||
54°07′10″N 16°41′18″E/54,119444 16,688333 | |||
TERC (TERYT) | 3209064 | ||
SIMC | 0950115 | ||
Urząd miejski ul. Wolności 476-010 Polanów | |||
Strona internetowa | |||
BIP |
Polanów (kaszub. Pòlanowò, niem. Pollnow[2], dawniej: Polnów[3]) – miasto we wschodniej części woj. zachodniopomorskiego, w powiecie koszalińskim, nad rzeką Grabową, będące siedzibą gminy miejsko-wiejskiej Polanów. Leży na Wysoczyźnie Polanowskiej pomiędzy dwiema górami (Świętą Górą i Warblewską Górą). Polanów oddalony jest od Koszalina o 37 km. Układ miejski tworzy 39 ulic oraz Plac Wolności. Części miasta: Czajka, Świerczewo. Od 1313 roku posiada prawa miejskie.
Według danych z 31 grudnia 2010 r. miasto miało 2917 mieszkańców[4].
W mieście odbywają się coroczne zloty motocykli. Siedziba klubu sportowego "Gryf Polanów".
Położenie
Według danych z 1 stycznia 2010 r. powierzchnia miasta wynosiła 7,37 km²[5].
W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. koszalińskiego.
Historia
Osada o starym rodowodzie, początkowo gród obronny położony przy zachodniej granicy ziemi sławieńskiej, przy którym znajdowała się osada słowiańska. Na pobliskiej Świętej Górze stał pogański chram, a po przyjęciu chrześcijaństwa wybudowano kaplicę, do której dążyły pielgrzymki z Pomorza i Wielkopolski. Duże znaczenie Polanowa na przełomie XIII i XIV w. potwierdza kronika wielkopolska, w tym czasie obszar ten przejściowo należał do biskupów kamieńskich. W 1307 osadę opanowali margrabiowie brandenburscy[6], później przejęli go Krzyżacy, a następnie przyłączono go do księstwa słupskiego. Ok. 1350 osada uzyskała prawa miejskie oraz wybudowano zamek. W 1474 książę słupski Eryk II oddał miasto w lenno Peterowi von Glasenapp w zamian za sześć wiosek na Rugii. Poważnych zniszczeń miasto doświadczyło podczas wojny trzydziestoletniej. Od XVI w. ośrodek luteranizmu, do XVII w. mieszkała tu ludność kaszubska. W latach 1609, 1653 i 1736 miały miejsce wielkie pożary niszczące zabudowę. W 1653 miasto wcielono do Brandenburgii, od 1701 w Prusach. W 1773 miasto kupił Friedrich Ernst von Wrangel z Kurlandii, w tym czasie nastąpił rozwój tkactwa. Od XIX w. wzrastał napływ letników, w 1903 do Polanowa doprowadzono linię kolejową, w 1908 miasto zelektryfikowano[7]. W 1945 substancja miejska uległa zniszczeniu w 80%, całkowicie zostało zniszczone stare miasto i zamek[8]. W czasach Polski Ludowej wybudowano cegielnię, mleczarnię, masarnię, młyn, rozlewnię wód mineralnych oraz wytwórnię koncentratów paszowych[7].
Architektura
Zabytki chronione prawnie:
- kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny z XV wieku, następnie przebudowany 1850 r., kościół parafialny[9];
- kościół pomocniczy Podwyższenia Krzyża Świętego wybudowany w latach 1911-1912 (ul. Sławieńska 1);
- zespół młyna wodnego, z ok. 1850 i 1880, obejmujący szachulcowy młyn, dom młynarza, budynek gospodarczy oraz śluzę na rzece Grabowej (ul. Młyńska 14);
- willa z początku XX wieku (ul. Wolności 26).
Obiekty historyczne:
W 2013 oddano ponownie do użytku śmigłowcowe lądowisko Polanów, zarządzane przez Nadleśnictwo Polanów.
Oświata
W mieście znajduje się:
- przedszkole gminne;
- szkoła podstawowa;
- gimnazjum im. Noblistów Polskich (do 31 sierpnia 2017);
- zespół szkół ponadgimnazjalnych;
- liceum dla dorosłych "Nauta".
Sport
W mieście, od 1956 roku działa klub piłki nożnej Gryf Polanów, grający obecnie w IV lidze.
Święta Góra
Około 2 km na południe od miasta wznosi się miejsce kultu religijnego – Święta Góra Polanowska.
Administracja
Miasto jest siedzibą gminy miejsko-wiejskiej. Mieszkańcy Polanowa wybierają do swojej rady miejskiej 5 radnych (5 z 15). Pozostałych 10 radnych wybierają mieszkańcy terenów wiejskich gminy Polanów. Organem wykonawczym jest burmistrz. Siedzibą władz jest budynek przy ul. Wolności.
Burmistrzowie Polanowa:
- Grzegorz Lipski (od 2002)
Mieszkańcy Polanowa wybierają parlamentarzystów z okręgu wyborczego Koszalin, a posłów do Parlamentu Europejskiego z okręgu wyborczego nr 13.
Wspólnoty wyznaniowe
- Kościół rzymskokatolicki (dekanat Polanów):
- parafia Podwyższenia Krzyża Świętego
- Świadkowie Jehowy:
- zbór z Salą Królestwa[10].
Demografia
- Piramida wieku mieszkańców Polanowa w 2014 roku[1].
Zobacz też
- Cmentarz żydowski w Polanowie
Przypisy
- ↑ a b Polanów w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2016-01-12] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. Nr 142, poz. 262)
- ↑ Polska. Mapa polityczna 1:1250000. E. Romer i J. Wąsowicz, przed 1939
- ↑ Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 31 XII 2010 r.). Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2011-06-10. ISSN 1734-6118.
- ↑ Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2010 r.. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2010-08-20. ISSN 1505-5507.
- ↑ Wielka encyklopedia powszechna PWN tom 8 s. 812
- ↑ a b Słownik geograficzno-krajoznawczy Polski, PWN, Warszawa 1998, ISBN 83-01-12677-9 s. 125
- ↑ Czesław Piskorski, Pomorze Zachodnie, mały przewodnik, Warszawa: Wyd. Sport i Turystyka Warszawa, 1980, s. 215-216, ISBN 83-217-2292-X, OCLC 8032482 .
- ↑ Piotr Skurzyński, Pomorze, Warszawa: Wyd. Muza S.A., 2007, s. 241, ISBN 978-83-7495-133-3 .
- ↑ Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2013-01-29] .
Linki zewnętrzne
- Oficjalny serwis internetowy Urzędu Miejskiego w Polanowie
- Historia i kultura ziemi sławieńskiej. Tom X Miasto i Gmina Polanów
- Pollnow (niem.), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VIII: Perepiatycha – Pożajście, Warszawa 1887, s. 598 .
Media użyte na tej stronie
Autor:
Mapa gminy Polanów, Polska
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of West Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 54.65 N
- S: 52.58 N
- W: 13.95 E
- E: 17.10 E
Herb miasta Polanów, zachodniopomorskie
Autor: Zieliń.sky-Foto, Licencja: CC BY-SA 4.0
Centrum Polanowa wieczorową porą.
Autor: Krygor, Licencja: CC BY-SA 3.0
Polanów, powiat koszaliński - kościół par. p.w. Podwyższenia Krzyża Św., XV, 1850
Autor: Artur Grobelny, Licencja: CC BY 3.0
Wiadukt kolejowy Polanów, Polska, województwo zachodniopomorskie, powiat koszaliński, gmina Polanów, ulica Zacisze
Autor: Polskawliczbach, Licencja: CC BY-SA 2.5 pl
Piramida wieku mieszkańców Polanowa, 2014
Autor: Artur Grobelny, Licencja: CC BY 3.0
ulica Bobolicka 9, Polska, województwo zachodniopomorskie, powiat koszaliński, gmina Polanów, Polanów
Polanów, woj. zachodniopomorskie, pow. koszaliński, gmina Polanów, ul. Wolności, punkt czerpania wody
Polanów, woj. zachodniopomorskie, pow. koszaliński, gmina Polanów, ul. Wolności, droga wojewódzka nr 206 (DW206)
Autor: Krygor, Licencja: CC BY-SA 3.0
Kościół pom. p.w. Podwyższenia Krzyża Św., 1911-1912 Polanów, ul. Sławieńska 1 - powiat koszaliński
Autor:
Mapa powiatu koszalińskiego, Polska