Polana (Ustroń)

Polana

Osiedle Ustronia
Dolna stacja wyciągu krzesełkowego na Czantorię
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Powiat	cieszyński
Miasto	Ustroń
SIMC	0926855
Strefa numeracyjna	33
Kod pocztowy	43-450
Tablice rejestracyjne	SCI
Położenie na mapie Ustronia Polana
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Polana
Położenie na mapie województwa śląskiego Polana
Położenie na mapie powiatu cieszyńskiego Polana
49°41′44″N 18°49′34″E/49,695639 18,826139
Strona internetowa
Portal Polska

Polana – osiedle (jednostka pomocnicza) miasta Ustroń (nr 1)^[1] w jego południowej części, dawniej przysiółek, położona w dolinie Wisły, u podnóża Wielkiej Czantorii. Obecnie kojarzona przede wszystkim z dolną stacją kolei krzesełkowej „Czantoria”^[2]. Jest to dobry punkt wyjściowy wycieczek pieszych w góry Beskidu Śląskiego.

Do osiedla Polana przynależą również dawny przysiółek Dobka oraz kompleks domów wypoczynkowych w dolinie Jaszowca.

Historia

Nazwa Polana pochodzi od polany w lesie nad Wisłą, na której osiedlili się pierwsi mieszkańcy („...12 zahradnikuw kterech mam na polanie...” – z pierwszej wzmianki o Polanie w 1607 r.). Osada należała do Mikołaja Rudzkiego, od którego wykupiła ją w 1633 r. księżna cieszyńska Elżbieta Lukrecja. Później Polana stanowiła część Ustronia Górnego, będącego osobną wsią do 1839 r., kiedy połączono Ustroń Górny z Dolnym^[3].

W 1792 r. powstała tu papiernia, założona przez księcia Alberta Sasko-Cieszyńskiego^[4]. Należał do niej kawałek przyległej łąki nad Wisłą, niezbędnej do bielenia na słońcu lnianych szmat, z których wówczas wyrabiano papier. Pierwszym papiernikiem był przybyły tu prawdopodobnie z terenu dzisiejszych Niemiec Augustyn Kiessling. Na papierze z tej papierni, ze znakami wodnymi A. Kiesslinga, sporządzono m.in. prowadzone na cieszyńskim zamku księgi gruntowe. Pamiątką po tych czasach jest nazwa uliczki „Papiernia”, wiodącej ku Wiśle (biegną nią czerwone znaki szlaku turystycznego na Równicę).

W 1837 r. papiernię przeniesiono w dół Wisły do Hermanic^[5], gdzie z przerwami działała do 1933 r. W jej zabudowaniach „na Polanie” powstała później kuźnia „Teresa” napędzana kołem wodnym, wchodząca w skład ustrońskiej huty. Wykuwano w niej osie i okucia do wozów. Napęd młotów zapewniała płynąca tędy Młynówka. W 1899 r. kuźnię w Polanie zlikwidowano, a w budynku zainstalowano turbinę wodną, zasilającą kuźnię w Ustroniu w energię elektryczną i działającą do lat 60. XX wieku. Oprócz budynku dawnej papierni-kuźni, zachował się jaz na Młynówce ze stawidłami, pozwalającymi regulować poziom wody w położonym obok sztucznym zbiorniku wodnym o powierzchni 0,65 ha.

Religia

Na terenie Polany działalność duszpasterską prowadzą następujące Kościoły:

• Kościół Ewangelicko-Augsburski w RP (2 filiały ustrońskiej parafii w Polanie i Dobce)
• Kościół rzymskokatolicki (parafia Dobrego Pasterza wraz z kaplicą filialną pw. św. Jana przy wyciągu)

Turystyka

Obecną popularność Polana zawdzięcza przede wszystkim zbudowanemu w latach 1965–1967 wyciągowi krzesełkowemu na Czantorię. Daje on latem łatwy dostęp na szczyt tej góry z nową wieżą widokową, a zimą udostępnia narciarzom trasy zjazdowe na jej stokach. Poza tym rozwiniętą bazę turystyczną reprezentują liczne pensjonaty, hotele, motel. Działają restauracje, bary, kawiarnia.

W dzielnicy znajduje się stacja Ustroń Polana na linii Goleszów – Wisła Głębce, liczne przystanki komunikacji autobusowej PKS.

Galeria

• 

  OSP Ustroń-Polana

• 

  Dawna papiernia i kuźnia

• 

  Katolicki kościół parafialny pw. Dobrego Pasterza

• 

  Kaplica filialna pw. św. Jana

• 

  Luterański kościół filialny Apostoła Mateusza

Przypisy

Bibliografia

• Mirosław Barański: Beskid Śląski. Przewodnik. Wydanie I. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2007. ISBN 978-83-89188-71-7.
• Grażyna Winiarska: Ustroń. Przewodnik turystyczny. Wydanie III. Bielsko-Biała: Wydawnictwo LOKUM. ISBN 978-83-924285-9-6.