Polanka Hallera
| Artykuł | 49°55′58″N 19°46′6″E |
|---|---|
| - błąd | 39 m |
| WD | 49°55'N, 19°46'E |
| - błąd | 2329 m |
| Odległość | 1897 m |
| wieś | |
 Dwór | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość | 310 m n.p.m. |
| Liczba ludności (31.12.2012) | 464 |
| Strefa numeracyjna | 12 |
| Kod pocztowy | 32-052[1] |
| Tablice rejestracyjne | KRA |
| SIMC | 0335278 |
Położenie na mapie gminy Skawina _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy Skawina") | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu krakowskiego  | |
 49°55′58″N 19°46′06″E/49,932778 19,768333 | |
| Strona internetowa | |
Polanka Hallera – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Skawina na Pogórzu Wielickim.
Na północ od centrum wsi leży rozległy zespół podworski, składający się z zabudowań gospodarczych i parku. Zespół należy do Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Wyraźnie dominuje on w krajobrazie całej okolicy i widoczny jest w promieniu kilkunastu kilometrów, szczególnie od strony północnej. Na zachodnim brzegu wsi znajduje się Las Uniwersytecki (około 20 ha).
Do Uniwersytetu Jagiellońskiego należy ponad dwie trzecie całego obszaru wsi, łącznie z Lasem Uniwersyteckim.
Części wsi
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0335284 | Doły | część wsi |
| 0335290 | Gościniec | część wsi |
Historia
W latach osiemdziesiątych XIX w. wieś powszechnie nazywano Polanką Hallerowską, ponieważ wówczas od około wieku należała do rodziny Hallerów. W 1993 r. po kilku wcześniejszych zmianach nazwy, wieś ostatecznie przyjęła obecną nazwę.
Pierwsza znana wzmianka o wsi pochodzi z 1352 roku.
Była główną siedzibą rodową Hallerów aż do końca II wojny światowej w 1945 roku. Ostatnim właścicielem majątku w Polance był syn Władysława i Lucyny, generał Stanisław Haller. W okresie międzywojennym Polanka stanowiła jeden z największych majątków ziemskich w okolicy Krakowa, obejmowała bowiem 403 hektary ziemi. Po zakończeniu II wojny światowej i odebraniu majątku Hallerom jest od 1959 w posiadaniu Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krakowskiego.
Hallerowie
Według tradycji, Hallerowie przybyli do Polski w XV w. z Bawarii i tu się zadomowili. W 1795 r. ród uzyskał od Franciszka II szlachectwo z predykatem von Hallenburg oraz herb. Najwybitniejszymi z Hallerów byli: syn Władysława, generał Stanisław Haller z linii Polanka, oraz Józef Haller von Hallenburg.
Dwór i park krajobrazowy
Klasycystyczny dwór składa się z dwóch, znacznie różniących się od siebie części. Od południa jest to obszerny, parterowy budynek, z szerokim piętrowym ryzalitem od strony ogrodu, zwieńczonym trójkątnym tympanonem. Ta część dworu pochodzi z połowy XIX w. Nieco później od strony północnej do dworu przybudowano galerię, podpartą kilkoma filarami. Galeria połączona jest z portykami, nad którymi wznoszą się tympanony, ozdobione herbami Hallerów.
Nadal dość dobrze prezentuje się park krajobrazowy o powierzchni 1,72 hektara. Założony na początku XIX w., a w około sto lat później poszerzony. Te etapy powstawania parku są widoczne w ogólnym układzie i w wieku drzew. Do najdoskonalszych i najcenniejszych spośród nich należą:
- buk zwyczajny o odmianie purpurowej (obwód 366 cm) i dwa inne;
- dwa ogromne platany we wschodniej części parku (około 365 i 355 cm obwodu).
Od parku na południe, w kierunku stawu w dolinie, biegnie długa na kilkaset metrów aleja starych dębów.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 947 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013–02–15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2014-03-09].
- ↑ TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
Bibliografia
- Julian Zinkow – Wokół Tyńca i Skawiny. Przewodnik monograficzny., wydawnictwo "PLATAN", Kraków 1995.
Linki zewnętrzne
| Miasta | |
|---|---|
| Wsie | |
| Integralne części wsi |
|
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
- N: 50.59 N
- S: 49.07 N
- W: 18.92 E
- E: 21.55 E
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Kraków County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
- N: 50.34 N
- S: 49.87 N
- W: 19.50 E
- E: 20.37 E
Autor: Agi11111, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Dwór w Polance Hallera (zabytek nr rejstr. A-607/M)