Polanowice (Wrocław)

Widok osiedla od strony AOW
Most Polanowicki przez Widawę - granica między wsią Krzyżanowice a osiedlem Polanowice
skrzyżowanie Starościńskiej i H.Kamieńskiego
podmiejski dom wielorodzinny z roku 1903, dawna szkoła

Polanowice (niem. Pohlanowitz, od 1937 Burgweide-West lub Weidenbrück[1]) - część (zwyczajowo nazywana osiedlem) Wrocławia położona na północy miasta na osiedlu Polanowice-Poświętne-Ligota, w dzielnicy Psie Pole. Od południa graniczy z osiedlami Poświętne, Karłowice i Sołtysowice, a od północy - przez rzekę Widawę - z wsią Krzyżanowice (województwo dolnośląskie) w powiecie trzebnickim.

Nazwa

Miejscowość po raz pierwszy zanotowana łacińskim dokumencie z 1251 roku jako Polamnovice. Nazwa ta notowana później w tym samym brzmieniu w 1268, a także Polanovici w latach 1267 oraz 1351, Polonowicz w 1360 oraz zgermanizowanej wersji Pollanowitz 1800[2].

Nazwa miejscowości pochodzi od polskiej nazwy określającej pole lub polanę[3]. Według niemieckiego językoznawcy Heinricha Adamy’ego wywodzi się ona od polskiej nazwy "polowania"[3], które również ma swój źródłosłów w słowie pole. W swoim dziele o nazwach miejscowych na Śląsku wydanym w 1888 roku we Wrocławiu wymienia jako najstarszą zanotowaną nazwę - Polanowice podając jej znaczenie "Jagdberzirk" czyli po polsku "Rejon, rewir łowiecki"[3].

Od polskiej nazwy oznaczającej pole oraz polanę, a także od nazwy Polak - "von Polan, Polanin, lat. Polanus, Polonus, wie Polak" wywodził znaczenie miejscowości niemiecki językoznawca Paul Hefftner w swojej pracy o nazwach miejscowości ziemi wrocławskiej pt. Ursprung und Bedeutung der Ortsnamen im Stadt und Landkreise Breslau[2].

Historia

Wzmiankowana w połowie wieku XIII wieś stanowiła własność kapituły katedralnej. Po sekularyzacji w 1810 samodzielne sołectwo (z własną szkołą, wiatrakiem, cegielnią, folwarkiem i komorą celną), liczące w 1845 roku 351 mieszkańców.

Pod koniec XIX stulecia w związku z budową nowoczesnych umocnień Wrocławia zbudowano na północny zachód od Polanowic schron piechoty (1890 - 1891), który następnie w roku 1910 rozbudowano tworząc Fort Piechoty nr 6. Istnienie tego dzieła warownego, otoczonego strefą rejonu ograniczeń budowlanych, ograniczało możliwość rozwoju miejscowości w kierunku zachodnum[4]. Obecnie fort ten jest największą atrakcją turystyczną Polanowic, udostępnianą do zwiedzania przez Wrocławskie Stowarzyszenie Fortyfikacyjne[5].

W czasie oblężenia Festung Breslau poważnie zniszczona. Po wojnie zmieniała nazwy: Sułkowice i Sołtysowice Zachodnie, przy czym ta druga jest dosłownym tłumaczeniem nazwy z lat 1937-1945 (Burgweide to Sołtysowice, Burgweide-West przetłumaczono jako Sołtysowice Zachodnie), na mapie z 1948 już jako Polanowice[6]. Wieś przyłączona do Wrocławia 1 stycznia 1973[7]. W latach 80. zbudowano tu kościół NMP Matki Kościoła, od lat 90. datuje się przyspieszenie zabudowy, tak jednorodzinnej, jak wielorodzinnej.

Komunikacja Miejska

K (Kamieńskiego Pętla - Gaj pętla)

130 (Polanowice - Pawłowice)

144 (Polanowice - Wojszycka)
908 (Dworzec Nadodrze - Psary/Krzyżanowice/Szymanów

930 (Krzyżanowice - Kromera)

247 (Polanowice - Centrum Hurtu ul. Giełdowa) (linia nocna)

Przypisy

  1. ↑ Mały słownik nazewnictwa krajoznawczego Śląska, Marek J. Battek, Joanna Szczepankiewicz, Wrocław 1990, tom 1, str. 12
  2. ↑ a b Paul Hefftner: Ursprung und Bedeutung der Ortsnamen im Stadt und Landkreise Breslau. Breslau: Ferdinand Hirt, 1910, s. 130-131.
  3. ↑ a b c Heinrich Adamy, Die schlesischen Ortsnamen, ihre Entstehung und Bedeutung. Ein Bild aus der Vorzeit, wyd. 2, Breslau: Verlag von Priebatsch’s Buchhandlung, 1888, s. 72, OCLC 456751858 (niem.).
  4. ↑ Stanisław Kolouszek: Fortyfikacja Festung Breslau. Jelenia Góra: Archiwum - System, 2014, s. 106 - 169. ISBN 978-83-62809-33-2.
  5. ↑ WSF: Strona Główna - Wrocławskie Stowarzyszenie Fortyfikacyjne (pol.). Strona internetowa Wrocławskie Stowarzyszenia Fortyfikacyjnego. [dostęp 2014-08-27].
  6. ↑ fragment mapy topograficznej z 1948 roku
  7. ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 50, poz. 323

Linki zewnętrzne

Dzielnice administracyjne (1952–1990) i osiedla Wrocławia
Fabryczna
Krzyki
Psie Pole
Stare Miasto
Śródmieście

Herb Wrocławia

Media użyte na tej stronie