Polemikí Aeroporía

Elliniki Polemiki Aeroporia

Godło Greckich Sił Powietrznych
Państwo

 Grecja

Siły zbrojne

Greckie Siły Zbrojne

Nazwa skrócona

HAF

Data utworzenia

1911 (lotnictwo armii)
1930 (Siły powietrzne)

Znak rozpoznawczy

Roundel of Greece.svg

Polemikí Aeroporía (HAFang. Hellenic Air Force, gr. Πολεμική Αεροπορία) – wojska lotnicze Republiki Greckiej i jeden z trzech rodzajów greckich sił zbrojnych.

Historia

W 1911 roku Francja na prośbę greckich władz zobowiązała się do utworzenia greckiego lotnictwa bojowego. W sierpniu 1913 roku utworzona została Kompania Lotnicza w Salonikach, która została przekształcona we wrześniu 1915 roku w Służbę Lotniczą Wojsk Lądowych. Dzięki pomocy Wielkiej Brytanii w 1914 roku utworzony został Korpus Lotniczy Marynarki Wojennej. W grudniu 1929 roku powołano do istnienia Ministerstwo Lotnictwa, a rok później połączono i podpięto pod niego obie służby lotnicze, z czego powstał samodzielny rodzaj sił zbrojnych, które w okresie panowania monarchii nazywane były Królewskimi Greckimi Siłami Powietrznymi[1].

Myśliwce PZL P.24F/G były podstawowym samolotem greckiego lotnictwa w momencie ataku Włoch w 1940 roku. Królewskie Greckie Siły Powietrzne posiadały 77 samolotów w porównaniu do 463 maszyn (głównie myśliwce Fiat CR.42, Macchi MC.200 i bombowce Savoia-Marchetti SM.79, SM.81, CANT Z.1007) Regia Aeronautica. W walkach Grecy zestrzelili 64-88 wrogich maszyn (w tym kilka niemieckich), przy stracie 52 greckich lotników[2].

Wielka Brytania skierowała do Grecji 80. dywizjon RAFu, który latając na Gloster Gladiator uzyskał 52 zestrzelenia przy 16 maszynach straconych. P.24 uzyskały od 22 do 40 zwycięstw, przy utracie 19 maszyn[3]. Na P.24 latał A. Antoniuo, jedyny grecki as z tego okresu uzyskał 5 zestrzeleń na P.24, pilot Marinos Mitralexis otrzymał Krzyż Męstwa, najwyższe greckie odznaczenie, kiedy po wystrzeleniu całej amunicji staranował ogon włoskiego bombowca Z.1007 bis swoim śmigłem powodując jego rozbicie[4]. Do końca wojny kilku kolejnych Greków latających w barwach RAF i USAAF uzyskało status asa latając nad Afryką i Europą.

Greckie lotnictwo stało się użytkownikiem F-5. Początkowo zamówiono 52 sztuki dla dwóch skrzydeł. Pierwsze 18 samolotów przybyło w 1965 roku. Przezbrojenie napotkało się z problemami w postaci sankcji nałożonych przez USA po puczu czarnych pułkowników. Dostawy wznowiono, po przerwie w 1968 roku. Później dokupywano samoloty z Iranu w dwóch partiach. Z Norwegii w 1986 roku zakupiono 11 sztuk i od Holandii 1 sztukę w roku 1991. W 1986 roku wymieniono fotele wyrzucane. W 1993 roku po dostarczeniu niemieckich RF-4E zaprzestano używać RF-5A jako maszyn rozpoznawczych. Ostatnie F-5 wycofano w 2001 roku[5].

W latach 2008-2010 najstarsza aktywna grecka jednostka - 335. eskadra, istniejąca od 1941 roku, została przezbrojona z samolotów A-7H Corsair II na F-16C/D Block 52+. 17 października 2014 w bazie Araxos 336. eskadra bombowa, która została sformowana w 1943 roku przez RAF i wraz z 335. eskadrą wchodziła w skład 116 skrzydła bojowego, wycofała ostatnie wykorzystywane na świecie A-7E/TA-7C[6].

5 maja 2017 roku wycofano ze służby samoloty rozpoznawcze RF-4E Phantom II 348. eskadry rozpoznania taktycznego. Jednostka istniała przez 64 lata wykorzystując F-84G, RT-33A, RF-84F i RF-4E. W 1978 roku Grecja zakupiła osiem RF-4E, a w 1992 wcielono dalsze 20 sztuk pozyskanych od Luftwaffe. Ich zadania przejmą F-16C 337. eskadry 110 skrzydła z tej samej bazy Larisa przystosowane do przenoszenia zasobników rozpoznawczych Goodrich DB-110. Mirage 2000 przejęły od RF-4 zasobniki walki elektronicznej ASTAC[7]. Grecja od 1974 roku użytkuje samoloty McDonnell Douglas F-4 Phantom II należące 338. i 339. eskadry w składzie 117. skrzydła w bazie Andravida, które pozostały w służbie dzięki modernizacji Peace Icarus 2000.

W 2017 roku Grecja poinformowała, że zamierza zmodernizować swoje F-16C/D do wersji F-16V[8].

8 października 1996 grecki Mirage 2000EG zestrzelił pociskiem R550 Magic II turecki F-16D wykonujący lot szkoleniowy nad Morzem Egejskim, pilot zginął, drugi pilot został wyłowiony przez Greków[9].

Organizacja

Głównym zarządzającym Siłami Powietrznymi jest Sztab Generalny Sił Powietrznych, który podlega pod Sztab Generalny Obrony Narodowej zależnemu od Ministerstwa Obrony Narodowej. Pracami Sztabu Generalnego Sił Powietrznych kieruje szef sztabu oraz zastępca. Ich obowiązkiem jest organizacja, zarządzanie, nadzór, szkolenie i wyposażenie sił powietrznych. Siedziba sztabu znajduje się w Filothei-Psychiko.

Sztab Generalny Sił Powietrznych podzielony został na cztery wydziały i dyrekcje. „Wydział A” odpowiada za działalność operacyjną i szkolenia, obronę powietrzną i informację z bezpieczeństwem. Posiada również Centrum Operacyjne. „Wydział B” odpowiada za sprawy personalne. „Wydział C” odpowiada za wyposażenie, infrastrukturę, łączność i informatyzację z uzbrojeniem. „Wydział D” odpowiada za sprawy organizacyjne, szkolenia, finanse i zaopatrzenie.

Wyszczególnione są trzy zgrupowania operacyjne - Taktyczne Siły Powietrzne, Dowództwo Wsparcia Sił Powietrznych i Dowództwo Szkolenia Lotniczego[1].

  • Niezależne jednostki organizacyjne:
    • Akademia Sił Powietrznych
    • 251 Szpital Sił Powietrznych
    • Naczelny Komitet Medyczny Sił Powietrznych
    • Fundusz Kapitałowy Sił Powietrznych
    • Związek Emerytowanych Oficerów Sił Powietrznych
    • Stowarzyszenie Oficerów Sił Powietrznych
    • Wspólne Centrum Kierowania Ratownictwa
    • Dywizjon Sztabu Generalnego Sił Powietrznych
    • Służba Kontroli Ruchu Lotniczego
    • Biuro Audytu Materiałowego Sił Powietrznych
    • Agencja Pracy Greckich Sił Powietrznych
    • Centrum Komputerowe
    • Komitet Zarządzania Rekwizycjami Sił Powietrznych
    • Biuro Audytu Sił Powietrznych
    • Specjalny Fundusz Pomocy Wzajemnej Sił Powietrznych
    • Państwowy Fundusz Wojskowy Sił Powietrznych
    • Fundusz Obrony Powietrznej
    • Centrum Finansowo-Rozliczeniowe Sił Powietrznych
    • Biuro Zarządzania Rurociągami Paliwowymi
    • 31 Dywizjon Operacji Poszukiwawczo-Ratowniczych
    • Narodowa Służba Meteorologiczna
    • Orkiestra Sił Powietrznych
  • Sztab Generalny Sił Powietrznych
    • Centrum Medycyny Lotniczej
    • Główna Komisja Medyczna Sił Powietrznych
  • Dowództwo Taktyczne Sił Powietrznych
    • Centrum operacji powietrznych Larisa
      • 110 Skrzydło Bojowe, Baza Larisa
        • 337 Eskadra Nocna „Duch” – (F-16C/D Block 52+)
      • 111 Skrzydło Bojowe, Baza Nea Anchialos
        • 330 Eskadra Myśliwców Przechwytujących „Grzmot” – (F-16C/D Block 30)
        • 341 Eskadra Myśliwsko-Bombowa „Asy” – (F-16C/D Block 50)
        • 347 Eskadra Przechwytująca i Myśliwsko-Bombowa „Perseusz” – (F-16C/D Block 50)
      • 114 Skrzydło Bojowe, Baza Tanagra
        • 331 Eskadra Myśliwców Przechwytujących „Tezeusz” – (Mirage 2000-5 Mk2)
        • 332 Eskadra Myśliwców Przechwytujących „Sokół” – (Mirage 2000BGM/EGM3)
      • 115 Skrzydło Bojowe, Suda (Kreta)
        • 340 Eskadra Myśliwsko-Bombowa „Lis” – (F-16C/D Block 52+)
        • 343 Eskadra Myśliwsko-Bombowa „Gwiazda” – (F-16C/D Block 52+)
      • 116 Skrzydło Bojowe, Baza Araxos
        • 335 Eskadra Myśliwska „Tygrys” – (F-16C/D Block 52+ Advanced)
      • 117 Skrzydło Bojowe, Baza Andravida
        • 338 Eskadra Myśliwsko-Bombowa „Ares” – (F-4E PI2000 Phantom II)
        • 339 Eskadra Myśliwców Przechwytujących „Ajaks” – (F-4E PI2000 Phantom II)
    • Radary
      • 1 Centrum Kontroli Przestrzennej – Hortiatis, zawołanie „Topsy”
      • 2 Centrum Kontroli Przestrzennej – Parnitha, zawołanie „Mambo”
      • 3 Centrum Kontroli Przestrzennej – Ziros, zawołanie „Kronos”
    • 350 Skrzydło Rakiet Kierowanych, Baza Sedes, Saloniki
      • 21 i 22 GMS – Keratea & Skyros – (MIM-104 Patriot PAC-3)
      • 23 i 24 GMS – Saloniki & Tymbaki – (MIM-104 Patriot PAC-3)
      • 25 i 26 GMS – Kreta – (S-300 PMU1, Crotale NG/GR & TOR M1)
      • Eskadra Remontowa
    • Jednostki Specjalne
      • 380 Eskadra Wczesnego Ostrzegania (AEW&C) „Uranos” – Elefsína – (Embraer E-145H Erieye)
      • Taktyczne Centrum Powietrzne i Szkołą Uzbrojenia – Andravida
      • Centrum Kartografii Powietrznej – Larisa
      • 140 Klucz Walki Elektronicznej – Larisa
  • Dowództwo Wsparcia Sił Powietrznych
    • 112 Skrzydło Bojowe, Baza Elefsína
      • 31 Eskadra Operacji Specjalnych
      • 353 Eskadra Współpracy Morskiej „Trójząb” – (P-3A Orion)
      • 352 Eskadra trsportu VIP „Kosmos” – (Embraer ERJ-135ER & Gulfstream V)
      • Jednostka Śmigłowców Medycznych – (Agusta A-109E Power)
      • Eskadra Transportu Taktycznego
        • 354 TTS „Pegaz” – (C-27J Spartan)
        • 355 TTS „Hefajstos” – (Bombardier CL-215)
        • 356 TTS „Herkules” – (C-130B/H Hercules)
      • Eskadra Search and rescue
        • 358 SARS „Faeton” – (AB 204/205 & AB 212 helicopters)
        • 384 SARS „Puma” – (AS-332 Super Puma helicopters)
    • 113 Skrzydło Bojowe, Baza Saloniki
      • 383 Eskadra Gaśnicza „Proteusz” – (Bombardier CL-415)
    • 129 Skrzydło Wsparcia, Baza Saloniki
  • Dowództwo Szkolenia Sił Powietrznych
    • Akademia Sił Powietrznych, Baza Dekelia
      • 360 Eskadra Szkolenia Podstawowego „Tales” – (T-41D Mescalero)
    • 120 Skrzydło Szkolenia lotniczego, Baza Kalamata
      • 361 Eskadra Szkolenia lotniczego „Mystras” – (T-6A Texan II)
      • 362 Eskadra Szkolenia lotniczego „Nestor” – (T-2E/C Buckeye)
      • 363 Eskadra Szkolenia lotniczego „Danaos” – (T-2E/C Buckeye)
      • 364 Eskadra Szkolenia lotniczego „Pelops” – (T-6A Texan II)

Wyposażenie

Obecne

ZdjęcieSamolotProducentTypWersjaLiczba sztuk[10]Uwagi
Samoloty myśliwskie
HAF F-16 Demo Team.jpgLockheed F-16 Fighting Falcon Stany ZjednoczoneMyśliwiec wielozadaniowyF-16C
F-16D
115
40
Block 30/50/52+ Advanced
Mirage 2000 of Hellenic Air Force.JPEGDassault Mirage 2000 FrancjaMyśliwiec wielozadaniowy2000EG
2000BG
2000-5 Mk.2
15
2
25
060610 - SKP - F-4 - 03x.jpgMcDonnell Douglas F-4 Phantom II Stany ZjednoczoneMyśliwiec wielozadaniowyF-4E PI-2000 AUP34
231
Wczesnego ostrzegania i rozpoznawcze
HAF Embraer EMB-145H AEW&C 2.jpgEmbraer R-99 BrazyliaWczesnego ostrzeganiaEMB-145H AEW&C4
Lockheed C-130 Hercules Stany ZjednoczoneRozpoznanie/walka elektroniczna (ELINT-SIGINT)C-130H2
6
Samoloty transportowe
C-130 Hercules - HAF 747 - Elefsina.jpgLockheed C-130 Hercules Stany ZjednoczoneTransportowyC-130B
C-130H
12
Alenia C-27J Spartan WłochyTransportowyC-27J8
Embraer Legacy 600 468.jpgEmbraer 135 BrazyliaTransport VIP/MEDEVACERJ-135ER2
Gulfstream Aerospace G-V Gulfstream V, Greece - Air Force AN0827153.jpgGulfstream V Stany ZjednoczoneTransport VIP/MEDEVACG5001
23
Samoloty szkolno-treningowe
HAF T-41D 7208.JPG
(c) Konstantinos Stampoulis, CC BY-SA 3.0 gr
T-41 Mascalero Stany Zjednoczonetrening podstawowyT-41D20
Raytheon T-6A Texan II, Brno CIAF 2007 (Greek Air Force 01).jpgBeechcraft T-6 Texan II Stany Zjednoczonetrening podstawowyT-6A
T-6A NTA
22
20
Wersja NTA może przenosić uzbrojenie.
Rockwell T-2 Buckeye Stany Zjednoczonetrening zaawansowanyT-2C
T-2E
5
30
97
Samoloty gaśnicze
Canadair CL-215 KanadaGaśniczy/Transportowy & SARCL-215GR12
Canadair CL-415 HAF 2055.jpgBombardier 415 KanadaGaśniczy/Transportowy & SARCL-415GR
CL-415MP
7
Greek Air Force PZL M-18 Dvurekov-1.jpgPZL M18 Dromader PolskaGaśniczy/ObserwacyjnyM18B21
40
Śmigłowce
Agusta A109E Power WłochyMEDEVACA109E Power3
20061111-LGEL-AS332-2519.jpgEurocopter AS332 Super Puma FrancjaCSAR & SARAS 332C1 Super Puma10
HAF AB-205 SAR.jpgAgusta-Bell AB205 WłochyŚmigłowiec wielozadaniowyAB205A10
HAF AB-212 VIP.jpgAgusta-Bell AB212 WłochyŚmigłowiec wielozadaniowyAB2124
27
Inne
EAB Pegasus II GrecjaRozpoznawczy BSLE1-7916
NAMC YS-11 JaponiaKartografiaYS-111
17
Suma
441

W przeszłości

Myśliwce/Myśliwsko-bombowe

Canadair Sabre 2
F-104G Starfighter
C-47 Skytrain

Rozpoznawcze

Treningowe

Transportowe

Śmigłowce

Przypisy

  1. a b Leszek A. Wieliczko, Siły Powietrzne Grecji, [w:] Lotnictwo, październik 2016, s. 66, ISSN 1732-5323.
  2. Greco-Italian War ... German Invasion, haf.gr. haf.gr. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-01-16)]..
  3. (1937-1941) PZL P.24, greek-war-equipment.blogspot.com.
  4. The Greek PZL fighters, A Tribute to the ‘few’.
  5. Michał Gajzler, Northrop F-5 A/B Freedom Fighter Cz. 2, str. 60 Lotnictwo 4 (2016), ISSN 1732-5323
  6. A-7 Corsair II przechodzą do lamusa
  7. Grecja wycofała RF-4E
  8. Modernizacja greckich F-16. 9 lutego 2017.
  9. Turkish F-16 jet crashes after Greek interception. highbeam.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-11-04)].. Chicago Sun-Times, October 9, 1996.
  10. World Air Forces 2016 – Flightglobal. d3fod5fkpt74ph.cloudfront.net. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-08-10)]., 2015-12-18.
  11. 110 Combat Wing

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Flag of the United States.svg
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
Flag of Germany (1935–1945).svg
National flag and merchant ensign of Germany from 1935 to 1945.
Flag of NATO.svg
Flaga Paktu Północnoatlantyckiego (NATO).
HAF T-41D 7208.JPG
(c) Konstantinos Stampoulis, CC BY-SA 3.0 gr
Cessna T-41D of the Hellenic Air Force.
  • Crew: 2 (trainer and trainee)
  • Engine: 1 Continental 0-360-D six-cylinder piston engine of 210 hp
  • Wing Span: 35 ft and 10 inches
  • Length: 26.11 ft
  • Maximum Speed: 139 miles/hour
  • Service Ceiling: 13,100 ft
Royal Hellenic Air Force C-47 in 1953.jpg
Autor: Capt. Claxton Ray Heir of the uploader and Rights holder, Licencja: CC BY-SA 1.0
A C-47 (S/N 92630) of the Royal Hellenic Air Force at Anyang, South Korea during the war.
HAF C-27j Spartan .jpg
Autor: stg_gr1 from Abelonas, Greece, Licencja: CC BY 2.0
A Hellenic Air Force C-27J Spartan displayed at the 2008 HAF air show, in Tanagra airbase, Greece
20061111-LGEL-AS332-2519.jpg
Autor:
Copyright ©2006 K. Krallis, SV1XV
, Licencja: CC BY-SA 3.0
Hellenic AF AS.332 Super Puma SAR helicopter no. 2519 at Elefsis Air Base
C-130 Hercules - HAF 747 - Elefsina.jpg
Autor: , Licencja: CC BY 2.5
Lockheed C-130 Hercules of the Hellenic Air Force, stationed at Elefsina airport.
HAF T-2C Buckeye .jpg
Autor: stg_gr1 from Abelonas, Greece, Licencja: CC BY 2.0
A Hellenic Air Force T-2C Buckeye displayed at the 2008 HAF air show, in Tanagra airbase, Greece
Raytheon T-6A Texan II, Brno CIAF 2007 (Greek Air Force 01).jpg
Autor: Voytek S, Licencja: CC BY-SA 3.0
Greek Air Force Raytheon T-6A Texan II. Photo taken during CIAF in Brno.
Canadair CL-215 Hellenic AF2.jpg
(c) I, Badseed, CC-BY-SA-3.0
A Canadair CL-215 of the Hellenic Air Force in action over Athens.
HAF AB-205 SAR.jpg
Autor: stg_gr1 from Abelonas, Greece, Licencja: CC BY 2.0
A Hellenic Air Force AB-205 search and rescue helicopter displayed at the 2008 HAF air show, in Tanagra airbase, Greece
HAF F-16 Demo Team.jpg
Autor: HAF F-16 Demo Team , Licencja: CC BY-SA 3.0
The Hellenic F-16 Demo in flight.
HAF Embraer EMB-145H AEW&C 2.jpg
Autor: stg_gr1 from Abelonas, Greece, Licencja: CC BY 2.0
A Hellenic Air Force Embraer EMB-145H AEW&C flying by at the 2008 HAF air show, in Tanagra airbase, Greece
Greek Air Force PZL M-18 Dvurekov-1.jpg
Autor: Igor Dvurekov, Licencja: CC BY-SA 3.0
Greek Air Force PZL M-18
Canadair Sabre 2 19104 Greek AF Ringway 30.03.55 edited-1.jpg
Autor: RuthAS, Licencja: CC BY 3.0
Canadair Sabre 2 ex RCAF in Greek A.F. markings at Manchester (Ringway) Airport
Hellenic Air Force Seal.svg
Hellenic Air Force Seal
Greek F-104G Starfighter 2.jpg
Autor: Georgios Pazios (Alaniaris), Licencja: Attribution
F-104G Starfighter of the Hellenic Air force at Archangel 2005 airshow
Canadair CL-415 HAF 2055.jpg
Autor: George B., Licencja: CC BY-SA 2.5
Hellenic Air Force Canadair CL-415 (reg. 2055). The plane crashed while fighting a fire, killing the two pilots in 23 July 2007.
Mirage 2000 of Hellenic Air Force.JPEG
Right side profile medium shot of a Greek Air Force Mirage 2000 as it rotates out of Aviano Air Base and returns to Greece after an intense week of training with the 510th Fighter Squadron, Aviano Air Base, Italy.
Embraer Legacy 600 468.jpg

ILA 2008; Embraer ERJ-135BJ Legacy 600; registration PT-SZB

Public domain Ja, właściciel praw autorskich do tej pracy, udostępniam ją jako własność publiczną. Dotyczy to całego świata.
W niektórych krajach może nie być to prawnie możliwe, jeśli tak, to:
Zapewniam każdemu prawo do użycia tej pracy w dowolnym celu, bez żadnych ograniczeń, chyba że te ograniczenia są wymagane przez prawo.
HAF AB-212 VIP.jpg
Autor: stg_gr1 from Abelonas, Greece, Licencja: CC BY 2.0
A Hellenic Air Force AB-212 VIP helicopter displayed at the 2008 HAF air show, in Tanagra airbase, Greece
Roundel of Greece.svg
Roundel of the Greek Air Force.
060610 - SKP - F-4 - 03x.jpg

Greek F-4E Phantom II at the Royal Danish Air Force Airshow 2006. AFB Skrydstrup, Denmark. /PAJ

17-1758 after Peace Icarus 2000 (Hellenic Avionic Upgrade Programm)