Polichromia

Polichromia – wielobarwna ozdoba malarska ścian, sufitów, podniebienia sklepień, rzeźb stosowana do dekoracji wewnętrznych i zewnętrznych. Polichromie wykonywano nie tylko na materiałach kamiennych i tynkach, ale także na drewnie, wewnątrz i na zewnątrz pomieszczeń w budownictwie sakralnym i świeckim[1].

Stosowana jest w architekturze od czasów starożytnych – np. na belkowaniu świątyń greckich. Często stosowana we wnętrzach świątyń wczesnochrześcijańskich oraz średniowiecznych (niekiedy, szczególnie we Włoszech również na fasadach). Od okresu renesansu jest najczęściej stosowaną metodą zdobienia reprezentacyjnych wnętrz budowli świeckich i sakralnych[2].

Ze względu na przedstawiony temat polichromie dzieli się na:

  • architektoniczne – imitują formy architektoniczne takie jak kolumny, okna, filary, gzymsy itp.
  • figuralne – przedstawiają świętych oraz sceny sakralne
  • ornamentalne – pełnią funkcję estetyczną wielokrotnie powtarzając ten sam ornament.

Szczególnym rodzajem polichromii jest tak zwana polichromia patronowa. Powstaje ona dzięki wykorzystaniu szablonów zwanych patronami. W Polsce najlepiej zachowane przykłady polichromii patronowej znajdują się w drewnianych kościołach w Dębnie Podhalańskim, Łopusznej i Lipnicy Murowanej także w kościele w Strzelcach Wielkich w woj. małopolskim.

Częściowo zachowane są również w Binarowej i Harklowej.

Przypisy

  1. Mirosława Gałązka, Encyklopedia humanisty : literatura, architektura, filozofia, nauka o języku, gramatyka, sztuka, film, Łódź: Piątek Trzynastego, [cop. 2008], ISBN 978-83-7415-097-2, OCLC 749924233 [dostęp 2020-02-07].
  2. Witold Szolginia, Architektura, Warszawa: Wydaw. Czasopism i Książek Technicznych Sigma NOT, 1992, ISBN 83-85001-89-1, OCLC 749387033 [dostęp 2020-02-07].

Media użyte na tej stronie

Wieliczka Rynek Górny 6 kamienica A 519 M wnętrze 6.jpg
Autor: Janusz Krzyżek, Licencja: CC BY-SA 4.0
Wieliczka, Rynek Górny 6/Kilińskiego. Kamienica koniec XIX wieku. Ornament patronowy na sklepieniu obecnej kawiarni.
2014 Nysa, Dom Wagi Miejskiej 13.JPG
Autor: Jacek Halicki, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Nysa, Dom Wagi Miejskiej, ob. biblioteka, 1604, XIX, 1947-1948