Polikarp (Sikorski)

Polikarp
Petro Sikorski
Петро Сікорський
Metropolita całej Kanady
Ilustracja
Kraj działania

Kanada

Data i miejsce urodzenia

20 czerwca 1875
Kijowszczyzna

Data i miejsce śmierci

22 października 1953
Aulnay-sous-Bois

Miejsce pochówku

Cmentarz Père-Lachaise

Biskup włodzimiersko-wołyński
Okres sprawowania

1940–1942

Metropolita całej Kanady
Okres sprawowania

1950–1951

Wyznanie

prawosławne

Kościół

Ukraiński Autokefaliczny Kościół Prawosławny

Śluby zakonne

lipiec 1922

Diakonat

1922

Prezbiterat

1922

Chirotonia biskupia

10 kwietnia 1932

Sukcesja apostolska
Data konsekracji

10 kwietnia 1932

Miejscowość

Warszawa

Miejsce

Sobór św. Marii Magdaleny

Konsekrator

Dionizy (Waledyński)

Polikarp, imię świeckie Piotr Sikorski (ur. 20 czerwca 1875 na Kijowszczyźnie, zm. 22 października 1953 w Aulnay-sous-Bois) – ukraiński biskup prawosławny i działacz ruchu nacjonalistycznego.

Młodość i wczesna działalność

Ukrainiec z pochodzenia. W 1898 ukończył seminarium duchowne w Kijowie. Następnie, nie mając święceń kapłańskich, przez ok. 20 lat pracował w różnych parafiach i administracji cerkiewnej jako urzędnik. Pracował w Ministerstwie Wyznań Ukraińskiej Republiki Ludowej jako dyrektor departamentu. Po upadku URL emigrował w granice II Rzeczypospolitej. W 1922 został urzędnikiem w Wołyńskim Konsystorze Duchownym w Krzemieńcu.

W lipcu 1922 złożył wieczyste śluby zakonne, przyjmując imię Polikarp, wkrótce później został hieromnichem. Kolejno był kierowany do pełnienia funkcji przełożonego monasterów w Dermaniu, Mielcach, Zahajcach, dziekana monasterów diecezji wołyńskiej, po czym ponownie został przełożonym klasztoru, tym razem monasteru Świętego Ducha w Wilnie. W 1927 przeniesiony do klasztoru w Żyrowiczach.

Biskup

10 kwietnia 1932 miała miejsce jego chirotonia na biskupa łuckiego, wikariusza diecezji wołyńskiej. Miała ona związek z żądaniami ruchu na rzecz ukranizacji Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego, który domagał się od metropolity warszawskiego i całej Polski Dionizego (Waledyńskiego) wyświęcenia dwóch biskupów narodowości ukraińskiej. Mnich Polikarp (Sikorski) był jednym z działaczy tego ruchu; otwarcie sympatyzował również z ideologią nacjonalizmu ukraińskiego. Timothy Snyder podaje, że publicznie głosił poglądy wrogie państwowości polskiej[1].

II wojna światowa

Po wybuchu II wojny światowej, w momencie, gdy arcybiskup wołyński Aleksy (Gromadzki) przeszedł w jurysdykcję Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego i stanął na czele podległego mu Ukraińskiego Autonomicznego Kościoła Prawosławnego, metropolita Dionizy skierował biskupa Polikarpa na okupowane tereny wschodnie II RP jako administratora diecezji wołyńskiej działającego w jego imieniu, z tytułem biskupa włodzimiersko-wołyńskiego. Polikarp przekroczył jednak powierzone mu pełnomocnictwa i zaczął odbudowywać Ukraiński Autokefaliczny Kościół Prawosławny, ogłaszając się jego zwierzchnikiem. Wyświęcił również kolejnych biskupów na potrzeby tej struktury. Jego działalność została 28 marca 1942 potępiona przez Cerkiew Rosyjską, gdyż w swoich działaniach biskup Polikarp toczył otwartą walkę z Ukraińskim Autonomicznym Kościołem Prawosławnym, popierał również działalność Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów (OUN)[2]. Był podejrzewany o zainspirowanie śmierci arcybiskupa Aleksego (Hromadśkiego), zabitego w zasadzce w Smydze przez oddział OUN-M (według jednej z wersji prawdopodobnie pomyłkowo[3])[4].

W okresie II wojny światowej otwarcie popierał nazizm. W marcu 1943 w liście do wiernych pisał o wojnie między narodem „chrześcijańsko-europejskim” i „żydowsko-komunistycznym”, do młodzieży apelował o dobrowolne wyjazdy na roboty do Rzeszy. 10 kwietnia 1942 polecał odprawić w podległych sobie parafiach nabożeństwo dziękczynne w dniu 20 kwietnia, w ramach którego nakazywał również wygłaszanie homilii o znaczeniu „geniuszu Adolfa Hitlera” dla Ukraińców[5].

W lipcu 1944 został ewakuowany na Słowację, a następnie do Niemiec. Dwa lata później biskupi związani z Ukraińskim Autokefalicznym Kościołem Prawosławnym ogłosili go metropolitą. W 1950 zamieszkał w Paryżu. Przez rok kierował Ukraińskim Kościołem Prawosławnym Kanady, od 1951 ponownie mieszkał na stałe w stolicy Francji. Zmarł w 1953 w Aulnay-sous-Bois.

Przypisy

  1. T. Snyder, Tajna wojna. Henryk Józewski i polsko-sowiecka rozgrywka o Ukrainę. Kraków 2008. Wyd.Instytut Wydawniczy Znak, s. 209, ISBN 978-83-240-1033-2.
  2. Ryszard Torzecki, Polacy i Ukraińcy. Sprawa ukraińska w czasie II wojny światowej na terenie II Rzeczypospolitej, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1993, s. 139–140, ISBN 83-01-11126-7, OCLC 69487078.
  3. G. Motyka, Ukraińska partyzantka 1942–1960, Warszawa 2006 Wyd. Instytut Studiów Politycznych PAN, Oficyna Wydawnicza „Rytm”, s. 203, ISBN 83-88490-58-3.
  4. E. Siemaszko, W. Siemaszko, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na ludności polskiej Wołynia 1939–1945, Warszawa 2000, Wydawnictwo „von Borowiecky”; ISBN 83-87689-34-3, t.I, ss. 102–103.
  5. Włodzimierz Pawluczuk, Ukraina. Polityka i mistyka, Kraków: Nomos, 1998, s. 135, ISBN 83-85527-60-5, OCLC 830191916.

Bibliografia

  • Biogram w serwisie prawosławia rosyjskiego. ortho-rus.ru. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
  • Mironowicz A., Kościół prawosławny na ziemiach polskich w XIX i XX wieku, Białystok, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, 2001. ISBN 83-7431-046-4.
  • Grzegorz Jacek Pelica, Kościół prawosławny w województwie lubelskim (1918–1939), Lublin: Fundacja Dialog Narodów, 2007, s. 388–389, ISBN 978-83-925882-0-7, OCLC 177030699.

Media użyte na tej stronie

Polikarp sikorski.jpg
Bishop Polikarp (Sikorski) of Wolhynia