Poliolefiny
Ten artykuł od 2021-03 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
Poliolefiny – polimery zawierające tylko węgiel i wodór, w których występują długie łańcuchy węglowe -C-C-C-, stanowiące podstawowy szkielet łańcuchów samych polimerów. Można je uważać za polimeryczne węglowodory.
Poliolefiny stanowią bardzo ważną przemysłowo grupę polimerów. Produkcja polietylenu, polipropylenu stanowi ok. 80% masy wszystkich produkowanych polimerów syntetycznych. Polimery te posiadają bardzo dobre cechy użytkowe, monomery do ich produkcji pozyskuje się bezpośrednio z ropy naftowej, a ich polimeryzacja nie stanowi większego problemu technicznego.
Proces wytwarzania
Najpowszechniej stosowaną metodą ich syntezy jest łańcuchowa polimeryzacja winylowa, polegająca na częściowym rozrywaniu jednego z podwójnych wiązań C=C występujących w monomerach winylowych i utworzeniu jego kosztem nowego pojedynczego wiązania C-C z drugą cząsteczką monomeru. Reakcję tę przeprowadza się zwykle poprzez inicjowanie wolnorodnikowe oraz czasami z użyciem katalizatorów metaloorganicznych. W wyniku polimeryzacji rodnikowej otrzymuje się polietylen i polistyren, a w wyniku reakcji z użyciem katalizatorów metaloorganicznych polipropylen.
W przypadku bardziej rozbudowanych poliolefin aromatycznych stosuje się polimeryzację Friedla-Craftsa, polegającą na kondensacji chlorowanego węglowodoru katalizowanego silnym kwasem. Otrzymuje się w ten sposób polifenylen i poliksylilen oraz wiele innych poliolefin aromatycznych.
Jeszcze innym sposobem otrzymywania poliolefin jest reakcja cykloaddycji Dielsa-Aldera oraz metateza olefin polegająca na złożonym procesie powstawania jednych wiązań podwójnych C=C i pojedynczych C-C kosztem innych podwójnych i potrójnych wiązań międzywęglowych. Reakcje te również są katalizowane związkami metaloorganicznymi. Otrzymuje się w ten sposób między innymi polimery drabinkowe, które mają bardzo dużą odporność termiczną i są na przykład stosowane w ubraniach ognioodpornych.
Ostatnim i stosunkowo najrzadziej wykorzystywanym sposobem syntezy poliolefin są reakcje polimeryzacji z otwarciem pierścienia naprężonych cykloalkenów i alkanów katalizowane kwasami Lewisa (w ten sposób otrzymuje się policyklopropan).
Zobacz też
Media użyte na tej stronie
Autor: Cjp24, Licencja: CC BY-SA 3.0
Various objects made of polyethylene (PE) and polypropylene (PP) (polyolefins).