Polska Nowa Wieś

Polska Nowa Wieś

wieś
(c) I, Pudelek, CC-BY-SA-3.0 Kapliczka pw. św. Rocha
Państwo	Polska
Województwo	opolskie
Powiat	opolski
Gmina	Komprachcice
Liczba ludności (2006)	1858
Strefa numeracyjna	77
Kod pocztowy	46-070[1]
Tablice rejestracyjne	OPO
SIMC	0496886
Położenie na mapie gminy Komprachcice Polska Nowa Wieś
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Polska Nowa Wieś
Położenie na mapie województwa opolskiego Polska Nowa Wieś
Położenie na mapie powiatu opolskiego Polska Nowa Wieś
50°38′26″N 17°47′28″E/50,640556 17,791111

Polska Nowa Wieś (dodatkowa nazwa w j. niem. Polnisch Neudorf, w latach 1914-1945 Neudorf^[2]) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie opolskim, w gminie Komprachcice.

Od 1950 miejscowość należy administracyjnie do województwa opolskiego.

Z Opola dojazd autobusami miejskimi linii nr 8.

Na terenie wsi znajduje się lotnisko sportowe. Na lotnisku w 1984 wydarzyła się katastrofa lotnicza, w której zginęło 12 osób.

Nazwa

Pierwsze wzmianki o miejscowości pochodzą z 1456. Używano wówczas nazw Polnisch Neudorf, natomiast forma polska – Nowawieś Polska – wskazuje, że pierwotnie wieś była założona przez Polaków. Starej polskiej nazwy używano jeszcze w XX wieku, z kolei na polskich przedwojennych mapach pojawia się nazwa Nowawieś Opolska^[3].

W alfabetycznym spisie miejscowości na terenie Śląska wydanym w 1830 roku we Wrocławiu przez Johanna Knie wieś występuje pod polską nazwą Nowa wieś polska oraz nazwą niemiecką Polnisch Neudorf^[4]. Formy Polnisch Neudorf oraz Nowa Wieś Polska podaje Słownik geograficzny Królestwa Polskiego wydany w latach 1880-1902^[5]. W 1914 roku po wybuchu I wojny światowej Niemcy usunęli z nazwy pierwszy człon Polnisch pozostawiając Neudorf^[6]. Wieś funkcjonowała pod tą nazwą do 1945 roku.

Historia

W 1666 wzniesiono tu drewniany kościół pw. Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny, który jednak przez następne kilkadziesiąt lat nie był konsekrowany.

W 1783 we wsi mieszkało 221 mieszkańców, w roku 1845 było już ich 840. Oprócz kościoła funkcjonowała szkoła, a zabudowa liczyła 119 domów. Pod koniec XIX wieku Polska Nowa Wieś miała już ponad 1000 mieszkańców, ale w następnych latach, głównie z powodu I wojny światowej liczba ich spadła. Po I wojnie światowej przybyło wielu mieszkańców z głębi Niemiec i kolonii.

Stara pieczęć gminna

Podczas plebiscytu w 1921 w Neudorf 629 głosów padło za Niemcami, a 259 za Polską. Pod względem religijnym na 1431 katolików przypadało 29 ewangelików i 4 żydów. W latach 30. wybudowano we wsi lotnisko – Fliegerhorst Neudorf O/S – oficjalnie sportowe, a w praktyce przeznaczone do szkolenia wojskowego.

Po II wojnie światowej, w latach 1949-1953 wzniesiono nową, murowaną świątynię, w stylu typowym dla okresu lat 30. XX wieku. Dotychczasowy drewniany i zbyt mały kościół przeniesiono w 1960 do Szczepanka. Z dawnej świątyni pozostał w Polskiej Nowej Wsi barokowe: obraz Wniebowzięcia Maryi, chrzcielnica, rzeźba Chrystusa Zmartwychwstałego oraz feretron.

Z innych interesujących obiektów na uwagę zasługują liczne budynki mieszkalne i gospodarcze z przełomu XIX i XX wieku oraz obszerna, domkowa kaplica pod wezwaniem św. Rocha z 1857.

Urodzeni w miejscowości

• W 1867 roku w Polskiej Nowej Wsi urodził się Michał Przywara badacz folkloru Śląska opolskiego, etnograf oraz ksiądz.^[7]

Zobacz też

• Polska Cerekiew, Polska Wieś

Przypisy

Bibliografia

• Johann GeorgJ.G. Knie Johann GeorgJ.G., Alphabethisch-Statistisch-Topographische Uebersicht aller Dörfer, Flecken, Städte und andern Orte der Königl. Preuß. Provinz Schlesien ..., Breslau: Graß, Barth und Comp., 1830, OCLC 751379865  (niem.).

Opolagra. Doroczna wystawa zwierząt hodowlanych w Polskiej Nowej Wsi (2008)