Polska Partia Postępowa

Polska Partia Postępowa – liberalna partia polityczna działająca w Królestwie Polskim w latach 1909–1919.

W 1906 ze Związku Postępowo-Demokratycznego wyodrębniła się prawicowa grupa, na czele z Henrykiem Konicem, która przybrała nazwę najpierw Związku Demokratycznego, a następnie Polskiej Partii Postępowej. Wyodrębnienie to było krótkotrwałe, bo już w 1907 postępowcy zjednoczyli się ponownie w Polskim Zjednoczeniu Postępowym. Ostatecznie w 1909 Polska Partia Postępowa zerwała dotychczasowe więzy i rozpoczęła samodzielną działalność polityczną[1]. Było to nieliczne ugrupowanie skupiające głównie inteligencję wolnych zawodów oraz sfery finansowe i gospodarcze. Po upadku rewolucji 1905–1907 stronnictwo stopniowo rezygnowało z postulatów liberalnych i demokratycznych i przechodziło na pozycje zachowawcze[2].

Po wybuchu I wojny światowej w zasadzie popierało orientację na Rosję, o czym świadczyła m.in. deklaracja z 16 sierpnia 1915 z uznaniem przyjmująca manifest wielkiego księcia Mikołaja Mikołajewicza[3]. Niemniej mimo zabiegów Komitetu Narodowego Polskiego PPP nie weszła w jego skład. Należała natomiast najpierw do Zjednoczenia Organizacji Niepodległościowych a po jego rozpadzie do Bloku Centrum[4]. W lutym 1915 PPP opuściła Blok Centrum, zaś w kwietniu wraz z Polskim Zjednoczeniem Postępowym utworzyła Klub Demokratyczny. W październiku 1915 przystąpiła do Międzypartyjnego Koła Politycznego[5]. Należała jednocześnie do Stałego Porozumienia[6]. Przywódcami partii byli: Henryk Konic, Aleksander Rosset, Wincenty Biskupski, Edward Langner, Stanisław Popowski, Stefan Przanowski, Emil Stanisław Rappaport. Organem prasowym PPP była „Ojczyzna i Postęp”.

W 1919 partia zakończyła samodzielną działalność i weszła w skład Związku Ludowo-Narodowego.

Przypisy

  1. ↑ Wilhelm Feldman, Dzieje polskiej myśli politycznej 1864–1914, Warszawa 1933, s. 319–320
  2. ↑ Jerzy Holzer, Jan Molenda, Polska w pierwszej wojnie światowej, Warszawa 1967, s. 377
  3. ↑ Barbara Petrozolin-Skowrońska, „Gazeta Handlowa” i „Nowa Gazeta” (1864–1918), „Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego” 7, 1968, s. 67
  4. ↑ Jerzy Z. Pająk, Lewica niepodległościowa w Królestwie Polskim (sierpień 1914 – sierpień 1915), w: „Czasy Nowożytne”, 1998, t. 5, s. 41–47
  5. ↑ Szerzej na temat aktywności PPP w ramach MKP zob. Czesław Kozłowski, Działalność polityczna Koła Międzypartyjnego w latach 1915–1918, Warszawa 1967, passim
  6. ↑ Polska Partia Postępowa (PPP), „Ojczyzna i Postęp” nr 102, z 22 lutego 1918, s. 14–15