Polska Stacja Polarna Hornsund

Polska Stacja Polarna Hornsund

Polish Polar Station Hornsund

Zabudowania stacji – widok z Zatoki Białego Niedźwiedzia
Przynależność państwowa	Polska
Organizacja macierzysta	Instytut Geofizyki PAN
Data założenia	1957
Położenie na mapie Svalbardu Polska Stacja Polarna Hornsund
Położenie na mapie Arktyki Polska Stacja Polarna Hornsund
77°00′N 15°33′E/77,000000 15,550000
Strona internetowa stacji

Polska Stacja Polarna Hornsund im. Stanisława Siedleckiego (norw. Polske Polarstasjonen Hornsund) – całoroczna polska stacja badawcza na Spitsbergenie.

Stacja zlokalizowana jest nad Zatoką Białego Niedźwiedzia w fiordzie Hornsund, w południowej części Spitsbergenu, będącego największą wyspą archipelagu Svalbard. Stacja leży w granicach Parku Narodowego Południowego Spitsbergenu, chroniącego unikatową arktyczną przyrodę. Położenie geograficzne stacji czyni z niej najdalej na północ wysuniętą całoroczną polską instytucję badawczą.

W 1956 roku do Hornsundu przybyła wyprawa rekonesansowa pod kierownictwem prof. Stanisława Siedleckiego. Jej celem było wytypowanie lokalizacji pod budowę stacji naukowej. W kolejnym roku miała miejsce ekspedycja, która zrealizowała projekt budowy i była jednocześnie pierwszą polską całoroczną wyprawą do Hornsundu. W kilku następnych latach do stacji przybywały krótkie, letnie wyprawy badawcze. W 1978 roku do Hornsundu ponownie przybyła całoroczna polska wyprawa, rozbudowując stację oraz wznawiając badania naukowe. Od tego czasu stacja pracuje nieprzerwanie w trybie całorocznym.

Infrastruktura stacji składa się z kilku budynków wkomponowanych w otaczający je krajobraz arktyczny. W głównym budynku znajdują się laboratoria (m.in. chemiczne, biologiczne, oceanograficzne, sejsmologiczne, meteorologiczne). W rozbudowanej części mieszkalnej może jednocześnie przebywać do 40 osób. Ponadto w głównym budynku znajduje się kuchnia, jadalnia, salon, łazienki, siłownia, ambulatorium, centrum łączności oraz magazyny żywności, broni, sprzętu gospodarczego i sportowego. Obok głównego budynku zlokalizowane są hala magazynowa, elektrownia oraz biologiczna oczyszczalnia ścieków. Nieopodal położone jest laboratorium do pomiarów geomagnetycznych, a także pawilon badań środowiskowych. Nad brzegiem zatoki znajduje się budynek przepraw wodnych oraz stacja paliw.

Stacja zarządzana jest przez Instytut Geofizyki Polskiej Akademii Nauk w Warszawie, do zadań którego należy między innymi obsługa organizacyjno-logistyczna stacji oraz przygotowywanie corocznych wypraw polarnych, których członkowie odpowiadają za realizację programu monitoringu oraz bieżące funkcjonowanie stacji. Ponadto, w sezonie wiosennym i letnim, projekty badawcze realizują w stacji naukowcy z kilkudziesięciu jednostek z kraju i zagranicy, reprezentujący różnorodne dziedziny nauki.

Plan stacji

Bibliografia

• MarcinM. Dobas MarcinM., Pół wieku domu pod biegunem, Bankier.pl, 2 lutego 2008 [dostęp 2022-10-05] .
• T.T. Wawrzyniak T.T., M.M. Puczko M.M., Polska Stacja Polarna Hornsund na Spitsbergenie/Polish Polar Station on Spitsbergen, Warszawa: IGF PAN, 2016, ISBN 978-83-88765-95-7  (pol. • ang.).

Linki zewnętrzne

• Hornsund. Polska Stacja Polarna, IGF PAN [dostęp 2022-10-05] .
• Stacja polarna, Eduscience.pl [dostęp 2022-10-05] .
• Polska Stacja Polarna Hornsund im. Stanisława Siedleckiego, Polarpedia, 28 stycznia 2019 [dostęp 2022-10-05] .
• Polish Polar Station in Hornsund, Spitsbergen, [w:] MarekM. Górski MarekM., Seismic Events in Glaciers, Berlin, Heidelberg: Springer, 2014, s. 5–15, DOI: 10.1007/978-3-642-31851-1_2, ISBN 978-3-642-31851-1, OCLC 859524188  (ang.).