Polska czerwona księga zwierząt. Bezkręgowce
Polska czerwona księga zwierząt. Bezkręgowce – drugi tom Polskiej czerwonej księgi zwierząt. Zawiera listę ginących gatunków zwierząt bezkręgowych występujących w Polsce, z dokładnym ich opisem i mapami rozmieszczenia. Określa także stopień zagrożenia poszczególnych gatunków, rzadkość ich występowania oraz stosowane i proponowane sposoby ochrony.
Przy tworzeniu księgi pracowało kilkudziesięciu naukowców z różnych ośrodków w Polsce. Całość prac prowadzili i koordynowali Zbigniew Głowaciński, z Instytutu Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk w Krakowie, i Janusz Nowacki, z Akademii Rolniczej im. A. Cieszkowskiego w Poznaniu. Publikacja ukazała się w 2004 roku.
Wykaz uwzględnionych gatunków
EX – gatunki zanikłe
- brodawnica
- mamrzyca rudobrzucha
- mrówkolew drzewny
- odródka długoogoniasta
- perłoródka rzeczna
- skrzelopływka bagienna
- świdrzyk śląski
- Adapsilia coarctata
- Aphaenogaster subterranea
- Ditylus laevis
- Eurycolpus flaveolus
- Sphenometopa fastuosa
EX? – gatunki prawdopodobnie zanikłe
- obrostka murówka
- pawężnica chropawa
- pazurecznik wielki
- ponowczyk
- trętwisz
- ustylak
- wygłada ciemna
- wysmuklica podobna
- wytrzeszczka
- zadrzechnia fioletowa
CR – gatunki skrajnie zagrożone
- barczatka borówczanka
- bogatek wspaniały
- brzeginia północna
- chwatosz pluskwiakowiec
- goleńczyk szczupły
- górówka sudecka
- gracz
- grzebacz wielki
- jeziornica rupiowa
- klecanka rdzaworożna
- kłuk nakrapiany
- kołowatek jasnoczułki
- komarowiec
- kowalina łuskoskrzydła
- łątka zielona
- marchołt
- modraszek gniady
- mokrzelica Hermanna
- nastecznik żółtoskrzydły
- niedźwiedziówka hebe
- niepozorka ojcowska
- niepylak apollo
- obrostka ciemnonoga
- opiołek znamienity
- opylec ciemny
- pilnicznik fiołkowy
- płatkostopek ostronogi
- poczwarówka górska
- poczwarówka jajowata
- poczwarówka kolumienka
- poczwarówka pagoda
- poczwarówka pagórkowa
- poczwarówka północna
- poczwarówka zębata
- porobnica paskowana
- przylepek brodacznik
- przylepek nabuczak
- rozmiazg kolweński
- sawczynka piaskowa
- skalnik bryzeida
- skalnik driada
- strzępotek edypus
- ślimak obrzeżony
- ślimak Rossmässlera
- ślimak tatrzański
- świdrzyk kasztanowaty
- świdrzyk łamliwy
- świdrzyk ozdobny
- wstęgówka bagienka
- wygłada dwulistwówka
- wysmuklica tarczowa
- zadrzechnia czarnoroga
- zawójka rzeczna
- ziołomirek stepowy
- Acontia lucida
- Aechmites terricola
- Behningia ulmeri
- Bolbelasmus unicornis
- Cornumutila quadrivittata
- Epaphius rivularis
- bagiennik nieparek
- Mesogona acetosellae
- Oligoneuriella pallida
- Pollenia venturii
- Sphecomyia vittata
- Stenopogon callosus
- Stratiomys ruficornis
EN – gatunki bardzo wysokiego ryzyka
- biegacz Fabrycjusza
- cudzich brunatny
- dostojka eunomia
- gałeczka żeberkowana
- gmachówka smolista
- górówka pronoe
- gruboudka Ahrensa
- gryziel stepowy
- iglica mała
- jelonek rogacz
- kolcoszyjek sprężykowy
- konarek tajgowy
- kraśnik smugowiec
- kwietnica Fiebera
- łada Jelskiego
- miedziopierś górska
- mszarnik jutta
- modliszka zwyczajna
- modraszek arion
- modraszek eroides
- modraszek orion
- mrówka uralska
- mrówkolew południowy
- mrówkolew wydmowy
- nadobnica alpejska
- nadobnik włoski
- namrówka Ravoux'a
- namułek pospolity
- nawodnik ozdobny
- niedźwiedziówka dwórka
- opiętek białowieski
- osadnik wielkooki
- ozdobnica Forsslunda
- pasterek blady
- piechotek leśny
- poczwarówka zwężona
- podrywek szerokogrzbiety
- pokątnik złowieszczek
- ponurek Schneidera
- poskocz krasny
- przeplatka aurinia
- pysznik dębowiec
- ryżak austriacki
- rzemlik kropkowany
- skójka gruboskorupowa
- Stepówka nadnidziańska
- strojniś nadobny
- strzępotek hero
- szczeżuja spłaszczona
- szczeżuja wielka
- szklarka podziemna
- szlaczkoń torfowiec
- ślimak żeberkowany
- świdrzyk siedmiogrodzki
- świerszczyk szary
- witalnik węgliniak
- wysmuklica białoskrzydła
- wysmuklica przerwana
- wysmuklica żałobna
- wysmuklica żółtonoga
- wyżłobik dębowiec
- zaciętka
- zaciosek Heyera
- zagłębek bruzdkoany
- złotook
- żwin polluks
- Aedia funesta
- Ametropus fragilis
- Brachymyia floccosa
- Carabus clatratus
- Criorhina pachymera
- Dermestoides sanguinicollis
- Hagenella clathrata
- Heterocapillus tigripes
- Gyraulus acronicus
- Neobisium polonicum
- Nothorhina punctata
- Phasia aurigera
- Polistichus connexus
- Siro carpathicus
VU – gatunki wysokiego ryzyka
- barczatka kataks
- błyszczka mikrogamma
- błyszczka zosimi
- czerwończyk fioletek
- doskocz górski
- dostojka akwilonaris
- gałeczka rzeczna
- godnica pontyjska
- goroń tatrzański
- groszkówka głębinowa
- hubowiec osowaty
- kozioróg dębosz
- krasopani hera
- kraśnik kminowiec
- kulczanka plamista
- miedziopierś północna
- modraszek alkon
- mrówka północna
- mrówka smętnica
- muzyk panoński
- naboczeń
- niedźwiedziówka plamica
- niedźwiedziówka włodarka
- niekrocz bagniczak
- niepylak mnemozyna
- osarek murarkowy
- pachnica dębowa
- paź żeglarz
- piewik podolski
- piewik tajgowy
- pijawka lekarska
- piórolotek bagniczek
- pływak szerokobrzeżek
- pstrokaczek ukraiński
- rak szlachetny
- rączyca wielka
- rozpucz stepowy
- smukwa kosmata
- sówka platynówka
- szklarnik leśny
- szlaczkoń szafraniec
- tęgosz rdzawy
- trajkotka czerwona
- Allogamus starmachi
- Antipalus sinuatus
- Brachycoleus decolor
- Caliprobola speciosa
- Ctenophora ornata
- Exoprosopa cleomene
- Hyperoscelis eximia
- Pangonius pyritosus
- Pocota personata
- Trichoferus pallidus
- Xylomyia maculata
LR – gatunki niższego ryzyka
- czerwończyk nieparek
- modraszek nausitous
- modraszek telejus
- mól borowiczak
- niedźwiedziówka krasa
- ogniwaczek tajwanek
- piewik bagienny
- postojak wiesiołkowiec
- przeplatka maturna
- ślimak żółtawy
- wielbłądka
- żniwiarka śródziemnomorska
- żylenica
- Pisidium tenuilineatum