Polski Kontyngent Wojskowy na Morzu Śródziemnym (NATO)

Polski Kontyngent Wojskowy w składzie Sił Sojuszniczych Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego na Morzu Śródziemnym
NATO Operacja Active Endeavour
Ilustracja
Morze Śródziemne
Historia
Państwa wystawiające

 Polska

Decyzja o użyciu

14 grudnia 2014
M.P. z 2004 r. nr 54, poz. 905 (pierwsze)

Rozpoczęcie misji

14 stycznia 2005 (pierwszy)

Zakończenie misji

6 lipca 2017 (ostatni)

Liczba zmian

8 kontyngentów
10 zmian

Dowódcy
Pierwszej zmiany

kmdr por. Sławomir Wiśniewski

Ostatniej zmiany

kmdr por. Aleksander Urbanowicz

Organizacja
Typ

operacyjny

Podporządkowanie

NATO MC JFC Neapol (OORP "Bielik", "Kondor")
NATO SNMG-1 (ORP "Gen. K. Pułaski)
NATO SNMCMG-1 i SNMCMG-2 (ORP "Kontradmirał Xawery Czernicki")

Liczebność

ok. 25 żołnierzy (OORP "Bielik", "Kondor")
ok. 215 żołnierzy (ORP "Gen. K. Pułaski)
ok. 60-70 żołnierzy (ORP "Kontradmirał Xawery Czernicki")

Polskie kontyngenty wojskowe na Morzu Śródziemnym[a] - wydzielone komponenty Marynarki Wojennej, przeznaczone do zabezpieczenia Morza Śródziemnego w ramach operacji Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego pod kryptonimem Active Endeavour po zamachach z 11 września, działające od 2005 roku.

Historia

Na mocy artykułu 5. traktatu waszyngtońskiego siły morskie NATO i państw sojuszniczych rozpoczęły w 6 października 2001 koordynowaną przez Dowództwo Morskie Dowództwa Sił Połączonych (Maritime Command Joint Force Command, MC JFC) w Neapolu operację zabezpieczenia żeglugi i zapobiegania terroryzmowi na Morzu Śródziemnym, nazwaną 26 października Active Endeavour. W listopadzie 2016, ze względu na zmianę charakteru zagrożeń na Morzu Śródziemnym w związku z kryzysem migracyjnym operacja Active Endeavour została zastąpiona operacją Sea Guardian, nie bazującą na artykule 5. traktatu waszyngtońskiego.

Polska Marynarka Wojenna do operacji dołączyła dopiero na początku 2005. Najczęściej są to okręty podwodne (ORP "Bielik" – trzykrotnie i ORP "Kondor" – raz), których zmiany, w przeciwieństwie do kontyngentów Wojsk Lądowych, są krótsze, bo 3-miesięczne.

Do ich zadań należy:

  • monitorowanie statków i w razie konieczności ich kontrolowanie,
  • zapobieganie przemytowi ludzi i towarów,
  • zapobieganie wspierania terroryzmu.

Ponadto doraźnie, na odmienne i nieregularne okresy czasu, do Operacji Active Endeavour włączane są polskie okręty wchodzące w skład rotacyjnie operujących na Morzu Śródziemnym oraz Oceanie Atlantyckim (Morze Północne i Morze Norweskie) Stałego Zespołu Sił Morskich NATO – Grupa 1 lub 2 (Standing NATO Maritime Group 1, SNMG-1, Standing NATO Maritime Group 2, SNMG-2) lub Stałego Zespołu Sił Obrony Przeciwminowej NATO – Grupa 1 lub 2 (Standing NATO Mine Countermeasures Group 1, SNMCMG-1, Standing NATO Mine Countermeasures Group 2, SNMCMG-2), w celu wykonywania powyższych zadań w konkretnych rejonach lub okolicznościach. Dotychczas były to:

Kontyngenty

KontyngentPoczątekKoniecDowódcaOkrętLiczebnośćPodporządkowanie
PKW Bielik14.01.200529.04.2005kmdr por. Sławomir WiśniewskiORP "Bielik"26 marynarzyMC JFC Neapol
PKW Pułaski01.03.200614.03.2006kmdr ppor. Kazimierz MazurkiewiczORP "Gen. K. Pułaski"215 marynarzySNMG-1
PKW Bielik11.10.200612.2006kmdr por. Sławomir WiśniewskiORP "Bielik"26 marynarzyMC JFC Neapol
01.200729.03.2007kmdr ppor. Grzegorz Chomicz
PKW Pułaski28.07.200808.2008kmdr ppor. Piotr NiećORP "Gen. K. Pułaski"215 marynarzySNMG-1
PKW Kondor10.10.200812.2008kmdr ppor. Piotr PawłowskiORP "Kondor"27 marynarzyMC JFC Neapol
01.200931.03.2009kmdr ppor. Arkadiusz Teska
PKW Bielik15.11.201002.2011kmdr por. Piotr PawłowskiORP "Bielik"26 marynarzy
PKW Czernicki14.03.201118.06.2011kpt. mar. Marek SzwarcORP "Kontradmirał Xawery Czernicki"59 marynarzySNMCMG-1
PKW Czernicki17.01.201706.07.2017kmdr por. Aleksander UrbanowiczORP "Kontradmirał Xawery Czernicki"70 marynarzySNMCMG-2

Odznaczenia za udział w kontyngencie

Od 13 maja 2010 żołnierzom PKW Bielik, Pułaski, Kondor i Czernicki przysługuje pamiątkowe odznaczenie zwane Gwiazdą Morza Śródziemnego.

Uwagi

  1. Formalne nazwy kontyngentów:
    • PKW Bielik:
      • Polski Kontyngent Wojskowy w składzie Sił Sojuszniczych Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego na Morzu Śródziemnym (M.P. z 2004 r. nr 54, poz. 905)
      • Polski Kontyngent Wojskowy w składzie Sił Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego w operacji Active Endeavour na Morzu Śródziemnym (M.P. z 2006 r. nr 68, poz. 696)
      • Polski Kontyngent Wojskowy w składzie Sił Zadaniowych Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego w operacji Active Endeavour na Morzu Śródziemnym (M.P. z 2010 r. nr 77, poz. 961)
    • PKW Pułaski
      • Polski Kontyngent Wojskowy w składzie Sił Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego wydzielonych do operacji Active Endeavour na Morzu Śródziemnym (M.P. z 2006 r. nr 13, poz. 168)
      • Polski Kontyngent Wojskowy w składzie Stałego Zespołu Sił Morskich Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego w operacji Active Endeavour na Morzu Śródziemnym i na Morzu Czarnym (M.P. z 2008 r. nr 52, poz. 461)
    • PKW Kondor
      • Polski Kontyngent Wojskowy w składzie Sił Zadaniowych Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego do operacji Active Endeavour na Morzu Śródziemnym (M.P. z 2008 r. nr 72, poz. 649)
    • PKW Czernicki
      • Polski Kontyngent Wojskowy w składzie Stałego Zespołu Sił Obrony Przeciwminowej Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego – Grupa 1 w operacji Active Endeavour na Morzu Śródziemnym (M.P. z 2011 r. nr 20, poz. 204)
      • Polski Kontyngent Wojskowy w składzie Stałego Zespołu Sił Obrony Przeciwminowej Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego – Grupa 2 w działaniach na Morzu Śródziemnym, Morzu Czarnym i Morzu Egejskim (M.P. z 2016 r. poz. 1253)

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

ORP Kondor (projektu 207).jpg
Autor: "Bandera", Licencja: CC-BY-SA-3.0
Okręt podwodny ORP Kondor (typu Koben, projektu 207).
NATO Medal Active Endeavour ribbon bar v2.svg
Baretka Medalu NATO za służbę w operacji Active Endeavour (2. wariant – od 2011).
POL Gwiazda Morza Srodziemnego BAR.svg
Baretka Gwiazdy Morza Śródziemnego.
ORP Bielik 7 powbiel 2.jpg
Autor: Polish military, Licencja: Attribution
Okręt podwodny typu 207 (Kobben) ORP "Bielik", ex. "Svenner"
Baretka Medal NATO Active Endeavour pl-wiki wz1.svg
Baretka Medalu NATO za służbę w misji Active Endeavour (wzór 1. – obowiązujący do 2011 r.) – plik do użycia TYLKO na polskiej wikipedii.
ORP Pułaski.JPG
Autor: unknown, Licencja: CC-BY-SA-3.0
ORP Kontradmirał Xawery Czernicki (1).jpg
Autor: Dreamer, Licencja: CC BY-SA 3.0
Polish Navy ship ORP Kontradmirał Xawery Czernicki near Świnoujście, Poland
Flag of NATO.svg
Flaga Paktu Północnoatlantyckiego (NATO).