Polski Kontyngent Wojskowy na Morzu Śródziemnym (NATO)
![]() | |
![]() Morze Śródziemne | |
Historia | |
Państwa wystawiające | |
---|---|
Decyzja o użyciu | 14 grudnia 2014 |
Rozpoczęcie misji | 14 stycznia 2005 (pierwszy) |
Zakończenie misji | 6 lipca 2017 (ostatni) |
Liczba zmian | 8 kontyngentów |
Dowódcy | |
Pierwszej zmiany | kmdr por. Sławomir Wiśniewski |
Ostatniej zmiany | kmdr por. Aleksander Urbanowicz |
Organizacja | |
Typ | operacyjny |
Podporządkowanie |
|
Liczebność | ok. 25 żołnierzy (OORP "Bielik", "Kondor") |
Polskie kontyngenty wojskowe na Morzu Śródziemnym[a] - wydzielone komponenty Marynarki Wojennej, przeznaczone do zabezpieczenia Morza Śródziemnego w ramach operacji Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego pod kryptonimem Active Endeavour po zamachach z 11 września, działające od 2005 roku.
Historia
Na mocy artykułu 5. traktatu waszyngtońskiego siły morskie NATO i państw sojuszniczych rozpoczęły w 6 października 2001 koordynowaną przez Dowództwo Morskie Dowództwa Sił Połączonych (Maritime Command Joint Force Command, MC JFC) w Neapolu operację zabezpieczenia żeglugi i zapobiegania terroryzmowi na Morzu Śródziemnym, nazwaną 26 października Active Endeavour. W listopadzie 2016, ze względu na zmianę charakteru zagrożeń na Morzu Śródziemnym w związku z kryzysem migracyjnym operacja Active Endeavour została zastąpiona operacją Sea Guardian, nie bazującą na artykule 5. traktatu waszyngtońskiego.
Polska Marynarka Wojenna do operacji dołączyła dopiero na początku 2005. Najczęściej są to okręty podwodne (ORP "Bielik" – trzykrotnie i ORP "Kondor" – raz), których zmiany, w przeciwieństwie do kontyngentów Wojsk Lądowych, są krótsze, bo 3-miesięczne.
Do ich zadań należy:
- monitorowanie statków i w razie konieczności ich kontrolowanie,
- zapobieganie przemytowi ludzi i towarów,
- zapobieganie wspierania terroryzmu.
Ponadto doraźnie, na odmienne i nieregularne okresy czasu, do Operacji Active Endeavour włączane są polskie okręty wchodzące w skład rotacyjnie operujących na Morzu Śródziemnym oraz Oceanie Atlantyckim (Morze Północne i Morze Norweskie) Stałego Zespołu Sił Morskich NATO – Grupa 1 lub 2 (Standing NATO Maritime Group 1, SNMG-1, Standing NATO Maritime Group 2, SNMG-2) lub Stałego Zespołu Sił Obrony Przeciwminowej NATO – Grupa 1 lub 2 (Standing NATO Mine Countermeasures Group 1, SNMCMG-1, Standing NATO Mine Countermeasures Group 2, SNMCMG-2), w celu wykonywania powyższych zadań w konkretnych rejonach lub okolicznościach. Dotychczas były to:
- ORP "Gen. K. Pułaski" – 2006, patrolowanie rejonu Kanału Sueskiego w poszukiwaniu statków podejrzanych o wspieranie terroryzmu,
- ORP "Gen. K. Pułaski" – 2008,
- ORP "Kontradmirał Xawery Czernicki" – 2011, wzmożenie działań NATO w związku z wojną domową w Libii (okręt nie brał jednak udziału w Operacji Unified Protector)
- ORP "Kontradmirał Xawery Czernicki" – 2017.
Kontyngenty
Kontyngent | Początek | Koniec | Dowódca | Okręt | Liczebność | Podporządkowanie |
---|---|---|---|---|---|---|
PKW Bielik | 14.01.2005 | 29.04.2005 | kmdr por. Sławomir Wiśniewski | ORP "Bielik" | 26 marynarzy | MC JFC Neapol |
PKW Pułaski | 01.03.2006 | 14.03.2006 | kmdr ppor. Kazimierz Mazurkiewicz | ORP "Gen. K. Pułaski" | 215 marynarzy | SNMG-1 |
PKW Bielik | 11.10.2006 | 12.2006 | kmdr por. Sławomir Wiśniewski | ORP "Bielik" | 26 marynarzy | MC JFC Neapol |
01.2007 | 29.03.2007 | kmdr ppor. Grzegorz Chomicz | ||||
PKW Pułaski | 28.07.2008 | 08.2008 | kmdr ppor. Piotr Nieć | ORP "Gen. K. Pułaski" | 215 marynarzy | SNMG-1 |
PKW Kondor | 10.10.2008 | 12.2008 | kmdr ppor. Piotr Pawłowski | ORP "Kondor" | 27 marynarzy | MC JFC Neapol |
01.2009 | 31.03.2009 | kmdr ppor. Arkadiusz Teska | ||||
PKW Bielik | 15.11.2010 | 02.2011 | kmdr por. Piotr Pawłowski | ORP "Bielik" | 26 marynarzy | |
PKW Czernicki | 14.03.2011 | 18.06.2011 | kpt. mar. Marek Szwarc | ORP "Kontradmirał Xawery Czernicki" | 59 marynarzy | SNMCMG-1 |
PKW Czernicki | 17.01.2017 | 06.07.2017 | kmdr por. Aleksander Urbanowicz | ORP "Kontradmirał Xawery Czernicki" | 70 marynarzy | SNMCMG-2 |
Odznaczenia za udział w kontyngencie
Od 13 maja 2010 żołnierzom PKW Bielik, Pułaski, Kondor i Czernicki przysługuje pamiątkowe odznaczenie zwane Gwiazdą Morza Śródziemnego.
Baretka pamiątkowego odznaczenia Gwiazdy Morza Śródziemnego ustanowionego 12 lutego 2010
Baretka medalu NATO za operację Active Endeavour
Baretka medalu NATO za operację Active Endeavour (wzór: od 2011)
Uwagi
- ↑ Formalne nazwy kontyngentów:
- PKW Bielik:
- Polski Kontyngent Wojskowy w składzie Sił Sojuszniczych Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego na Morzu Śródziemnym (M.P. z 2004 r. nr 54, poz. 905)
- Polski Kontyngent Wojskowy w składzie Sił Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego w operacji Active Endeavour na Morzu Śródziemnym (M.P. z 2006 r. nr 68, poz. 696)
- Polski Kontyngent Wojskowy w składzie Sił Zadaniowych Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego w operacji Active Endeavour na Morzu Śródziemnym (M.P. z 2010 r. nr 77, poz. 961)
- PKW Pułaski
- Polski Kontyngent Wojskowy w składzie Sił Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego wydzielonych do operacji Active Endeavour na Morzu Śródziemnym (M.P. z 2006 r. nr 13, poz. 168)
- Polski Kontyngent Wojskowy w składzie Stałego Zespołu Sił Morskich Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego w operacji Active Endeavour na Morzu Śródziemnym i na Morzu Czarnym (M.P. z 2008 r. nr 52, poz. 461)
- PKW Kondor
- Polski Kontyngent Wojskowy w składzie Sił Zadaniowych Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego do operacji Active Endeavour na Morzu Śródziemnym (M.P. z 2008 r. nr 72, poz. 649)
- PKW Czernicki
- Polski Kontyngent Wojskowy w składzie Stałego Zespołu Sił Obrony Przeciwminowej Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego – Grupa 1 w operacji Active Endeavour na Morzu Śródziemnym (M.P. z 2011 r. nr 20, poz. 204)
- Polski Kontyngent Wojskowy w składzie Stałego Zespołu Sił Obrony Przeciwminowej Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego – Grupa 2 w działaniach na Morzu Śródziemnym, Morzu Czarnym i Morzu Egejskim (M.P. z 2016 r. poz. 1253)
- PKW Bielik:
Bibliografia
- ORP Bielik. [dostęp 2011-03-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (29 października 2010)].
- ORP Pułaski. [dostęp 2011-03-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (6 października 2008)].
- ORP Kondor. [dostęp 2011-03-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (15 października 2008)].
- ORP Czernicki. [dostęp 2011-03-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2 maja 2014)].
Media użyte na tej stronie
Flaga Paktu Północnoatlantyckiego (NATO).
Autor: "Bandera", Licencja: CC-BY-SA-3.0
Okręt podwodny ORP Kondor (typu Koben, projektu 207).
Baretka Medalu NATO za służbę w operacji Active Endeavour (2. wariant – od 2011).
Baretka Gwiazdy Morza Śródziemnego.
Autor: Polish military, Licencja: Attribution
Okręt podwodny typu 207 (Kobben) ORP "Bielik", ex. "Svenner"
Baretka Medalu NATO za służbę w misji Active Endeavour (wzór 1. – obowiązujący do 2011 r.) – plik do użycia TYLKO na polskiej wikipedii.
Autor: Dreamer, Licencja: CC BY-SA 3.0
Polish Navy ship ORP Kontradmirał Xawery Czernicki near Świnoujście, Poland