Polskie Stowarzyszenie Kobiet z Wyższym Wykształceniem

Polskie Stowarzyszenie Kobiet z Wyższym Wykształceniem (PSKzWW) − polska organizacja feministyczna założona w Warszawie 3 marca 1926 roku[1]. Głównym celem Stowarzyszenia była obrona interesów absolwentek wyższych uczelni.

Organizacja została założona przez Marię Ponikowską, Teodorę Męczkowską i dr Stefanię Tatarównę. Wśród członkiń tej elitarnej organizacji były m.in. prof. Alicja Dorabialska, prof. Cezaria Baudouin de Courtenay Ehrenkreutz Jędrzejewiczowa oraz prof. Helena Więckowska. Siedziba organizacji mieściła się w redakcji „Kobiety Współczesnej”. Stowarzyszenie powstało z inicjatywy Międzynarodowej Federacji Kobiet z Wyższym Wykształceniem (International Federation of University Women, IFUW).

Członkiniami pierwszego zarządu były Karolina Ponikowska (przewodnicząca), dr Helena Waniczek (wiceprzewodnicząca), dr Helena Więckowska (sekretarka), dr Matylda Biehlerowa (skarbniczka), Teodora Męczkowska (wizytatorka) i dr Anna Dembińska[1].

Studentki stanowiły wówczas 1/3 wśród młodzieży akademickiej. Pomimo formalnego zrównania praw kobiet i mężczyzn w dostępie do większości zawodów, w II Rzeczypospolitej mężczyźni rzadko mianowali kobiety na stanowiska kierownicze – im wyżej w hierarchii zawodowej, tym mniej było kobiet[2]. W programowym tekście SKzWW opublikowanym w „Kobiecie Współczesnej” Męczkowska napisała, że kobiety nie są faktycznie równouprawnione i powinny mieć „głos decydujący w palących zagadnieniach organizacji życia u jego podstaw”[3].

Członkinie Stowarzyszenia organizowały fundusze stypendialne dla kobiet na studiowanie w kraju i za granicą, prowadziły badania statystyczne nad udziałem kobiet w życiu kulturalnym, naukowym, politycznym i zawodowym, pracowały nad sporządzeniem bibliografii publikacji uczonych różnych dyscyplin[4].

Stowarzyszenie zajmowało także stanowisko w sprawach kobiet wychodzących poza status kobiet z wyższym wykształceniem w strukturze społecznej i zawodowej II RP. SKzWW wystosowało memoriał do Komisji Kodyfikacyjnej z propozycją zmian prawnych dotyczących praw kobiet, m.in. przerywania ciąży i rozwodu.

Bibliografia

Przypisy

  1. ↑ a b Maria Wierzbicka, Polskie Stowarzyszenie Kobiet z Wyższym Wykształceniem, [w:] Agnieszka Janiak-Jasińska, Katarzyna Sierakowska, Andrzej Szwarc (red.), Działaczki społeczne, feministki, obywatelki. Samoorganizowanie się kobiet na ziemiach polskich po 1918 roku (na tle porównawczym), tom II, Wydawnictwo Neriton, Warszawa 2009, ISBN 978-83-7543-101-8, s. 153-175.
  2. ↑ Dobrochna Kałwa, Model kobiety aktywnej na tle sporów światopoglądowych. Ruch feministyczny w dwudziestoleciu międzywojennym [w:] Anna Żarnowska i Andrzej Szwarc (red.), Równe prawa i nierówne szanse. Kobiety w Polsce międzywojennej, wydawnictwo DiG, Warszawa 2000, ISBN 83-7181-023-7, str. 148-149.
  3. ↑ Teodora Męczkowska, Do czego dążymy [w:] „Kobieta Współczesna” 1931, nr 39.
  4. ↑ Polskie Kobiece Stowarzyszenia i Związki Współpracy Międzynarodowej Kobiet, oprac. J. Bełcikowski, Warszawa, 1939, str. 103-112.