Polskie Towarzystwo Sprawiedliwych wśród Narodów Świata

Polskie Towarzystwo Sprawiedliwych wśród Narodów Świata
Państwo Polska
Siedzibaul. Wołoska 70 lok. 1
02-507 Warszawa
Data założenia19 września 1985
Rodzaj stowarzyszeniarejestrowe
PrezesAnna Stupnicka-Bando
Członkowieok. 500 (2010)
Nr KRS0000132863
Data rejestracji2002
Położenie na mapie Warszawy
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Polskie Towarzystwo Sprawiedliwych wśród Narodów Świata”
Ziemia52°11′48″N 21°00′09″E/52,196750 21,002500
Strona internetowa

Polskie Towarzystwo Sprawiedliwych wśród Narodów Światastowarzyszenie zrzeszające Polaków odznaczonych medalem Sprawiedliwych wśród Narodów Świata.

Działalność

„Polskie Towarzystwo Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata” jest organizacją pozarządową założoną w 1985. Członkami zwyczajnymi mogą być osoby odznaczone medalem Sprawiedliwych, a od 2014 także ich potomkowie[1]. Wspierający mogą brać udział w pracach stowarzyszenia, udzielać pomocy finansowej i służyć głosem doradczym. Za szczególną działalność na rzecz Sprawiedliwych można zostać członkiem honorowym (m.in. Lech Wałęsa)[2]. W szczytowym okresie działalności zapisanych było 1260 osób. W 2010 żyło ok. 500 członków. Towarzystwo posiada sztandar oraz miniatury medali[3].

Statutowym celem działalności Towarzystwa jest zachowanie pamięci i szerzenie wiedzy o okupacji niemieckiej w Polsce, Zagładzie i ludziach, którzy ratowali Żydów, przeciwdziałanie antysemityzmowi i ksenofobii. Prowadzi działalność archiwizacyjną[4] oraz edukacyjną. Członkowie uczestniczą w spotkaniach z młodzieżą, nauczycielami i innymi dorosłymi z Polski, Izraela i innych państw tudzież uroczystościach rocznicowych, świętach polskich i żydowskich, sesjach naukowych. Towarzystwo współpracuje m.in. z Ambasadą Izraela w Warszawie (szczególnie podczas wręczania kolejnych medali Sprawiedliwych), Instytutem Pamięci Narodowej, Żydowskim Instytutem Historycznym, Instytutem Jad Waszem w Jerozolimie, Fundacją Shalom[3].

Towarzystwo rekomenduje wnioski Sprawiedliwych ubiegających się o świadczenia kombatanckie. Dzięki Towarzystwu Sprawiedliwi otrzymywali darmowe leki z Fundacji Anny Frank, a potrzebujący także pomoc finansową, organizowane wczasy i paczki świąteczne. Członkowie zarządu i komisji rewizyjnej nie pobierają wynagrodzenia. Działalność Towarzystwa przez długi czas finansowana była jedynie ze składek członkowskich. Obecnie działa dzięki wsparciu m.in.: Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Warszawie, Stowarzyszenia Dzieci Holocaustu, Muzeum Historii Żydów Polskich Polin, Fundacji Batorego, Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Żydów w Polsce[5].

Zarząd Stowarzyszenia

Na podstawie materiału źródłowego[6].

Historia

Towarzystwo zostało założone 19 września 1985. 20 listopada 1985 odbyło się pierwsze zebranie stowarzyszenia. W skład zarządu weszli: Tadeusz Bilewicz, Ludwik Kołkowski, Anna Orłowska, Stanisław Mazur, Władysław Szafraniec, Jerzy Śliwczyński. Nawiązano wówczas współpracę z urzędami państwowymi, organizacjami społecznymi i instytutami naukowymi. W 1988 wraz z IPN zorganizowano seminarium naukowe poświęcone Holocaustowi. W latach 1989–1992 amerykański filantrop Harvey Sarner sfinansował wyjazd 180 Sprawiedliwych do Jerozolimy. W 1991 we współpracy z IPN, Ministerstwem Spraw Zagranicznych oraz Urzędem do spraw Kombatantów opublikowano książkę Those who helped. Polish Rescuers of Jews during the Holocaust. W 1994 powstały pierwsze koła terenowe, m.in. w Krakowie, Lublinie, Łodzi. Od 2000, dzięki staraniom Towarzystwa, przyznawane są świadczenia kombatanckie dla Sprawiedliwych – wydano ich dotąd co najmniej 860. 16 listopada 2010 Towarzystwo odznaczono medalem „Zasłużony dla Tolerancji” Fundacji Ekumenicznej „Tolerancja”[3]. W październiku 2016 w Muzeum Historii Żydów Polskich zorganizowano pierwszy zjazd polskich Sprawiedliwych, w którym uczestniczyło od 70[7] do 100[8] Sprawiedliwych.

Przedstawiciele Towarzystwa spotykali się z takimi osobistościami jak prezydent Chaim Herzog (1992), premier Icchak Rabin, królowa Elżbieta II, prezydenci Bill Clinton[3] i Barack Obama (2009)[9] czy premier Mateusz Morawiecki (2018)[10].

Prezesi

  • 1986–1991 – Andrzej Klimowicz
  • 1991–2008 – Jerzy Śliwczyński
  • od 2008 – Anna Stupnicka-Bando

Przypisy

  1. Polskie Towarzystwo Sprawiedliwych wśród Narodów Świata | Polscy Sprawiedliwi, sprawiedliwi.org.pl [dostęp 2020-01-30].
  2. Sprawiedliwi Wśród Narodów Świata u prezydenta, archiwum.rp.pl, 7 listopada 1995 [dostęp 2020-01-30].
  3. a b c d O nas – www.sprawiedliwi.org [dostęp 2020-01-27] (pol.).
  4. Polskie Towarzystwo Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata, archiwa.org [dostęp 2020-01-27] (pol.).
  5. Odsyłacze – www.sprawiedliwi.org [dostęp 2020-01-27] (pol.).
  6. Władze, sprawiedliwi.org, 6 lipca 2019 [dostęp 2020-01-27] [zarchiwizowane z adresu 2019-07-06].
  7. Pierwszy zjazd polskich Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata. "Niedługo już nas nie będzie", TVN24, 16 października 2016 [dostęp 2020-01-27].
  8. Gala 30-lecia Polskiego Towarzystwa Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata, Onet Warszawa, 16 października 2016 [dostęp 2020-01-27] (pol.).
  9. Wizyta delegacji polskich Sprawiedliwych w Stanach Zjednoczonych / Inicjatywy społeczne / Rok 2010 / Aktualności / Archiwum Lecha Kaczyńskiego / Oficjalna strona Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, www.prezydent.pl, 23 kwietnia 2009 [dostęp 2020-01-02] [zarchiwizowane z adresu 2020-01-02].
  10. Spotkanie z przedstawicielami Polskiego Towarzystwa Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata, Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, 26 lutego 2018 [dostęp 2020-01-27] (pol.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Warszawa outline with districts v4.svg
(c) Mfloryan at pl.wikipedia, CC BY 2.5
Mapa Warszawy - podkład lokalizacyjny
Masovian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.55N
  • S: 50.95 N
  • W: 19.15 E
  • E: 23.25 E