Polskie drogi (stereotyp)

„Polska droga”

Polskie drogi – stereotypowe sformułowanie, oznaczające źle rozwinięty system transportu, charakterystyczny dla Polski. Stereotyp ten wytworzył się jeszcze w odległej przeszłości[1][2] i podtrzymywany był przez następne stulecia; oznacza rzadką sieć połączeń drogowych, wąskie, źle oznakowane drogi, często wyboiste i zaniedbane.

Również w czasach po wynalezieniu samochodu w początkach XX wieku drogi w Polsce pozostawały na wciąż niższym poziomie niż w krajach Europy Zachodniej[3]. Wystarczy wspomnieć, że w Polsce pod koniec lat trzydziestych XX wieku na 63 169 kilometrów dróg o nawierzchni utwardzonej[a][4] jedynie około trzech tysięcy kilometrów było w pełni przystosowanych do ruchu samochodowego. Stan taki utrzymywał się także w II połowie XX wieku i wobec stosunkowo niskiego postępu – w porównaniu z krajami sąsiednimi, zwłaszcza na południu i zachodzie – w rozwoju sieci dróg i autostrad w Polsce utrzymywał się po przekształceniach ustrojowych w latach dziewięćdziesiątych[5].

Niekiedy próbuje się tłumaczyć zły stan dróg w Polsce faktem, że kraj znajduje się w strefie klimatycznej, w której stosunkowo wiele razy w ciągu sezonu zimowego zdarzają się na przemian temperatury ujemne i dodatnie, co wpływać ma na większe ich uszkodzenia w wyniku zamarzania wody zalegającej na jezdni; wyjaśnienia tego rodzaju przedstawiają czasami specjaliści w zakresie drogownictwa[6], choć trudno nie zauważyć, że temperatury w krajach sąsiadujących z Polską nie różnią się w sposób istotny, a fakt zbyt rzadkiej sieci autostrad w Polsce z rzekomymi trudnościami wynikającymi z klimatu związku nie ma.

Stereotyp polskich dróg miał oparcie w oficjalnych raportach. Na koniec 2009 roku GDDKiA oceniała, że 40% dróg krajowych wymaga remontu, z czego 19% – natychmiastowego[7]. Z kolei w raporcie NIK z 2011 roku wskazano[b], że zagrożenie dla bezpieczeństwa stanowi prawie połowa dróg w Polsce.

Termin „polskie drogi” wykorzystany został też jako tytuł serialu telewizyjnego z roku 1976 Janickiego i Morgensterna, w którym oznaczał w przenośni drogi prowadzące Polaków przez lata II wojny światowej.

Zobacz też

Uwagi

  1. ↑ Dla porównania: według Małego rocznika statystycznego z roku 1934 dróg bitych w Polsce było tylko około 47 tys. km.
  2. ↑ Na co drugim kilometrze dróg publicznych powstały koleiny powyżej 2 cm głębokości, na co czwartym – powyżej 3 cm. W krajach UE takie jezdnie (ze względu na bezpieczeństwo kierowców) wyłączane są z użytkowania. W Polsce spowodowałoby to jednak zamknięcie niemal połowy dróg. Dlatego drogi uszkodzone przez koleiny klasyfikowane są jako znajdujące się w złym stanie technicznym i jedynie ogranicza się na nich prędkość., za: NIK: polskie drogi główną przyczyną wypadków. NIK, 2011.

Przypisy

  1. ↑ Zygmunt Gloger, „Encyklopedia staropolska” (Tom II, „Drogi”) – w średniowieczu.
  2. ↑ Jan Uryga, „Dawne polskie drogi”, Niedziela, 24/2007. niedziela.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-05-22)]..
  3. ↑

    [w ostatnich latach niepodległości] (...) O wiele gorzej natomiast przedstawiała się rozbudowa sieci dróg kołowych mimo pewnych wysiłków podejmowanych i w tej dziedzinie (...) Nadal utrzymywało się określenie „polskie drogi” jako synonim dróg złych.

    Henryk Zieliński, „Historia Polski 1914-1939”, wyd. Ossolineum 1985, ISBN 83-04-00712-6, str. 265
  4. ↑ Mały rocznik statystyczny 1939. Warszawa: GUS, 1939, s. 197.
  5. ↑ Piotr Nowina-Konopka, „Cytat dyplomatyczny – Polskie drogi”, Wprost24 nr 34/2003 (1082).
  6. ↑ „Dlaczego polskie drogi są dziurawe” – rozmowa z prezesem Przedsiębiorstwa Robót Drogowo-Mostowych w Płońsku Mirosławem Łazarskim, gazeta.pl, 17.01.2003.
  7. ↑ Raport o stanie technicznym nawierzchni asfaltowych i betonowych sieci dróg krajowych na koniec 2009 roku. GDDKiA.

Media użyte na tej stronie

Autostrada Sudecka.jpg
Autor: Marcin "dome" Dąbrowski, Licencja: CC BY-SA 2.5
Droga wojewódzka nr 389 na Przełęczy Spalona, Góry Bystrzyckie