Polskie guziki wojskowe Królestwa Kongresowego

Guzik 15 Pułku Piechoty Liniowej okresu powstania listopadowego

Polskie guziki wojskowe Królestwa Kongresowego - guziki używane przez żołnierzy polskich formacji wojskowych w latach 1815-1832.

Guziki generalskie i oficerskie

Polskiego orła, z jabłkiem w lewym szponie i z berłem w prawym, nosiła wyłącznie generalicja i jej adiutanci, administracja wojskowa - audytorzy, lekarze i urzędnicy Ministerium Wojny:

• generałowie - guziki srebrne,
• pozostali z administracji wojskowej - guziki białe (posrebrzane).

Guziki z labrami (obwódkami) pozostawiono oficerom (w dobie napoleońskiej guziki z labrami przysługiwały wszystkim żołnierzom).

Guziki żołnierskie

Guziki żołnierskie były wykonane z cyny i nosiły:

• numery pułków (piechota, strzelcy konni, ułani)
  • Korpus Piechoty Królestwa Kongresowego
  • 1 Dywizja Piechoty Królestwa Kongresowego
  • 2 Dywizja Piechoty Królestwa Kongresowego
  • Dywizja Strzelców Konnych Królestwa Kongresowego
  • Dywizja Ułanów Królestwa Kongresowego
• płonący granat
  • Gwardia Królewska
  • Korpus Kadetów w Kaliszu
  • Korpus Pociągu
  • Korpus Żandarmerii
• armaturę, czyli skrzyżowane armaty pod płonącym granatem
  • Korpus Artylerii Królestwa Kongresowego
    • 1 Brygada Artylerii Pieszej
    • 2 Brygada Artylerii Pieszej
    • Brygada Artylerii Lekkokonnej
  • Korpus Inżynierów Królestwa Kongresowego
    • Batalion Saperów Królestwa Kongresowego
    • Półbatalion Inżynierów Królestwa Kongresowego
• literę I:
  • inwalidzi z Korpusu Inwalidów i Weteranów
• literę W:
  • weterani z Korpusu Inwalidów i Weteranów

Wytwórnie guzików wojskowych

Najważniejsze wytwórnie guzików wojskowych okresu Królestwa Kongresowego:

• Ludwik Jedicke na Lesznie / w Warszawie,
• Hersz S. Magnus w Warszawie,
• Karol Mass,
• Karol Zygmunt Munchheimer,
• Samuel Munchheimer.

Guziki sprowadzano również z zagranicy, były sygnowane m.in.:

• Birmingham,
• Poniatowsky.

Po upadku powstania listopadowego zniesiono autonomie Królestwa i w obiegu były wyłącznie guziki carskie.

Bibliografia

• Wal. Bagiński, Dawne guziki polskie, Towarzystwo Numizmatyczne, Kraków 1899.
• Krzysztof Gładki, Münchheimer - historia i działalność, Łódź 2007.

Linki zewnętrzne

• Guziki wojskowe z okresu Księstwa Warszawskiego i Królestwa Polskiego na buttonarium.eu
• Guziki wojskowe z okresu Księstwa Warszawskiego i Królestwa Polskiego na ojczyzna-suwalszczyzna.pl

Wojsko Polskie Królestwa Kongresowego i okresu powstania listopadowego Komisja Rządowa Wojny Szkoła Aplikacyjna Szkoła Podchorążych Sprzysiężenie Wysockiego Wojska 1815–1830 Piechota: Korpus Piechoty 1 DP 2 DP Kawaleria: Korpus Jazdy Dywizja Ułanów Dywizja Strzelców Konnych Artyleria: Korpus Artylerii 1 BAP 2 BAP BALk binż bsap Żandarmeria: Korpus Żandarmerii Korpus Oficerów Żandarmerii Inne: Korpus Inżynierów Korpus Kadetów Powstanie listopadowe Piechota: 1 DP 2 DP 3 DP 4 DP 5 DP 6 DP Kawaleria: 1 KJ 2 KJ KRJ 1 DJ 2 DJ 3 DJ 4 DJ 5 DJ Dywizjon Karabinierów Konnych Pułk Desperatów Strzelcy celni : 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Pułki strzelców konnych 1 2 3 4 od 1830: 5 6 ułanów 1 2 3 4 od 1830: 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 jazdy lokalnej 1 PJ Augustowskiej 2 PJ Augustowskiej 1 PJ Kaliskiej 2 PJ Kaliskiej 1 PJ Krakowskiej 2 PJ Krakowskiej PJ Lubelskiej 1 PJ Płockiej 2 PJ Płockiej PJ Podlaskiej PJ Poznańskiej 1 PJ Sandomierskiej 2 PJ Sandomierskiej PJ Wołyńskiej 1 Pułk Mazurów 2 Pułk Mazurów piechoty liniowej 1 2 3 4 5 6 7 8 nowe od 1830: 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 strzelców pieszych 1 2 3 4 nowe od 1830: 5 6 7 8 9 10 11 inne Pułk Grenadierów Gwardii Pułk Weteranów Czynnych Bitwy Białołęka Boreml Budziska Cudnów Daszów Dębe Wielkie Dobre Domanice Firlej Iganie Iłża Jędrzejów Kałuszyn I Kałuszyn II Kałuszyn III Kazimierz Kiejdany Kock I Kock II Księte Kuflew Kurów Liw Lubartów Łysobyki Mariampol Międzyrzec Mińsk I Mińsk II Nowa Wieś Nowogród Nur Warszawa Olszynka Grochowska Ostrołęka Połąga Ponary Poryck Puławy Rajgród Reduta nr 54 Reduta nr 56 Sokołów Stoczek Wawer I Wawer II Wronów Mundur Guziki wojskowe