Polskie odznaczenia resortowe

Polskie odznaczenia resortowe (ministerialne) – nadawane na mocy decyzji ministra lub urzędnika kierującego instytucją odznaczającą. W Polsce nie mają rangi odznaczeń państwowych, które są nadawane na mocy decyzji Prezydenta RP. Zwykle mają formę medali lub odznak. Medale są noszone na lewej piersi, po polskich odznaczeniach państwowych, zwyczajowo w kolejności ich nadania. Odznaki są noszone na prawej lub lewej piersi.

Obecne odznaczenia resortowe (lista niepełna)

Wg daty ustanowienia/zmiany^[1]:

• 1951/1968/1996 – Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny” – Minister ON
• 1956/1972/1982/2000 – Medal Komisji Edukacji Narodowej – Minister EN
• 1962/2004 – Odznaka „Za opiekę nad zabytkami” – Minister KiDN
• 1966/1669/1991/2012/2013 – Medal „Za Zasługi dla Obronności Kraju” – Minister ON
• 1969/1994/2005/2012 – Odznaka honorowa „Zasłużony dla Kultury Polskiej” – Minister KiDN
• 1976/2016 – Medal „Opiekun Miejsc Pamięci Narodowej” – Prezes IPN
• 1986/2003 – Odznaka honorowa „Za zasługi dla ochrony zdrowia” – Minister Z
• 1988/2004 – Odznaka Honorowa za Zasługi dla Ochrony Pracy – GIP
• 1995/2003 – Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Wynalazczości” – Prezes RM
• 1996/2001/2003 – Odznaka honorowa „Zasłużony dla Łączności” – Minister IiB
• 1996/1997 – Odznaka honorowa „Zasłużony dla Systemu Badań i Certyfikacji” – Dyrektor PCBiC
• 1996/2001 – Odznaka honorowa „Zasłużony dla Rolnictwa” – Minister RiRW
• 1997/2001 – Odznaka honorowa „Zasłużony dla polskiej geologii” – Minister Ś
• 1997/2000 – Odznaka honorowa „Zasłużony Pracownik Morza” – Minister GMiŻŚ
• 1997/2000 – Odznaka honorowa „Zasłużony dla transportu RP” – Minister IiB
• 1997/2000 – Odznaka honorowa „Zasłużony dla drogownictwa” – Minister IiB
• 1997 – Odznaka honorowa „Zasłużony dla Leśnictwa” – Minister Ś
• 1997/2006 – Odznaka honorowa „Zasłużony Honorowy Dawca Krwi” – PCK
• 1997/2005 – Odznaka „Honorowy Dawca Krwi – Zasłużony dla Zdrowia Narodu” – Minister Z
• 1997/2006/2008 – Odznaka „Zasłużony dla Ochrony Przeciwpożarowej” – Minister SW
• 1997/2003/2010 – Odznaka „Za zasługi w pracy penitencjarnej” – Minister Spraw.
• 1998/2002 – Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Turystyki” – Minister SiT
• 1998/2001/2016 – Odznaka honorowa „Za zasługi dla Energetyki” – Minister R
• 1999/2002/2009/2016 – Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Geodezji i Kartografii” – Minister AiC
• 1999/2002/2013/2016 – Odznaka honorowa „Za zasługi dla budownictwa” – Minister IiB
• 1999 – Medal Wojska Polskiego – Minister ON
• 2000 – Odznaka honorowa „Zasłużony dla Kolejnictwa” – Minister IiB
• 2001 – Medal „Za Zasługi dla Policji” – Minister SW
• 2001/2016 – Odznaka honorowa „Zasłużony dla górnictwa RP” – Minister R
• 2003 – Odznaka honorowa „Za zasługi dla statystyki RP” – Prezes GUS
• 2003/2011 – Odznaka honorowa „Za Zasługi dla bankowości RP” – Prezes NBP
• 2003 – Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Finansów Publicznych RP” – Minister F
• 2004 – Medal za Zasługi dla Straży Granicznej – Minister SW
• 2005 – Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” – Minister KiDN
• 2005/2008 – Odznaka „Dawca Przeszczepu” – Minister Z
• 2009 – Odznaka Honorowa „Bene merito” – Minister SZ
• 2009 – Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Ochrony Praw Człowieka” – RPO
• 2010/2012 – Odznaka „Semper paratus” – DGSW
• 2011 – Medal „Pro Patria” – Kierownik UDSKiOR
• 2011 – Odznaka Honorowa „Za zasługi w działaniach poza granicami RP” – Minister SW
• 2011 – Odznaka Honorowa imienia gen. Stefana Roweckiego „Grota” – Szef ABW
• 2011/2013 – Odznaka Honorowa „Za zasługi w zapewnianiu bezpieczeństwa państwa poza granicami RP” – Prezes RM
• 2011/2016 – Odznaka honorowa „Zasłużony dla Przemysłu Naftowego i Gazowniczego” – Minister E
• 2012 – Odznaka „Za Zasługi dla Sportu” – Minister SiT
• 2013 – Odznaka Honorowa za Zasługi dla Ochrony Praw Dziecka – RPD
• 2013 – Odznaka Honorowa Zasłużonego dla Bezpieczeństwa w Górnictwie – Prezes WUG
• 2014 – Odznaka Honorowa za Zasługi dla Rozwoju Gospodarki RP – Minister R
• 2015 – Odznaka Honorowa za Zasługi dla Legislacji – Prezes RM
• 2015/2016 – Odznaka Honorowa za Zasługi dla Samorządu Terytorialnego – Minister AiC
• 2015 – Odznaka Honorowa Primus in Agendo – Minister RPiPS
• 2015 – Odznaka honorowa „Działacza opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowanej z powodów politycznych” – Kierownik UDSKiOR
• 2015 – Medal „Reipublicae Memoriae Meritum” – Prezes IPN
• 2018 – Medal „Pro Bono Poloniae” – Kierownik UDSKiOR 
• 2020 – Odznaka Honorowa Meritis pro Familia – Minister RPiPS 
• 2021 – Odznaka/Medal imienia podkomisarza Policji Andrzeja Struja – Minister SWiA
• 2021 – Odznaka honorowa „Zasłużony dla repatriacji” – Prezes RM
• 2021 – Odznaka Świętego Floriana „Za Zasługi dla Społeczności Lokalnej” – Minister SWiA
• 2022 – Odznaka Honorowa za Zasługi dla Komunikacji Elektronicznej – Minister ds. informatyzacji
• 2022 – Odznaka Honorowa za Zasługi dla Ochrony Środowiska i Klimatu – Minister ds. klimatu
• 2022 – Medal „Zasłużony dla Nauki Polskiej Sapientia et Veritas” – Minister EiN

Dawne odznaczenia resortowe

Odznaczenia II RP

• Medal za Ratowanie Ginących – Minister Spraw Wewn.
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 – Minister Spraw Wojsk.
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości – PRM i ministrowie poszczególnych ministerstw
• Wawrzyn Akademicki – Minister WRiOP
• Odznaka honorowa „Gwiazda Polskiej Akademii Literatury” – Minister WRiOP
• Odznaka honorowa dla Oficerów (Równorzędnych) i Szeregowych za Czas Pobytu na Froncie
• Odznaka honorowa dla Oficerów (Równorzędnych) i Szeregowych za Rany i Kontuzje
• Odznaka honorowa dla Ochotników – Minister Spraw Wojsk.
• Państwowa Odznaka Sportowa – Przewodniczący WKWF
• Państwowa Odznaka Motorowa – Przewodniczący PUWFiPW
• Odznaki Personelu Latającego – Naczelny Wódz
• Odznaka „Znak Pancerny” – Minister Spraw Wojsk.
• Odznaka „Znak Wojsk Łączności” – Minister Spraw Wojsk.
• Odznaka Pamiątkowa Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych – GISZ
• Odznaki przysposobienia wojskowego
• Wojskowe żetony strzeleckie
• Odznaka za Władanie Bronią Konno
• Odznaka Grenadierska
• Odznaka Celowniczego C.K.M.
• Odznaczenia za prace wynalazcze
• Medal dla Hodowców Koni dla Potrzeb Armii
• Odznaczenia za produkcję owczarską i lniarską
• Odznaka za Wybitne Zasługi w Pracy w Rzemiośle
• Odznaka za Długoletnią Pracę w Przemyśle Przetwórczym
• Odznaka za Długoletnią Pracę w Przemyśle Górniczym (Hutniczym)
• Odznaka pamiątkowa Pięciolecia Polskiego Sądownictwa Państwowego
• Odznaka pamiątkowa Pięciolecia Polskiego Więziennictwa Cywilnego
• Odznaka pamiątkowa Dziesięciolecia Istnienia Więziennictwa Polskiego
• Odznaczenia państwowe nadawane na wystawach gospodarczych
• Odznaczenia państwowe nadawane na Powszechnej Wystawie w 1929 r. w Poznaniu
• Odznaka pamiątkowa „Za ofiarną pracę”
• Odznaka honorowa „Za ofiarną pracę”
• Odznaka honorowa dla Korespondentów Rolnych Głównego Urzędu Statystycznego

Odznaczenia II RP na obczyźnie

• Odznaka Skarbu Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej

Odznaczenia PRL

• Odznaka „10 lat w Służbie Narodu” (1954/1962-1974)
• Odznaka „20 lat w Służbie Narodu” (1964-1974)
• Odznaka „400 lat Poczty Polskiej” (1958-1989)
• Odznaka „Zasłużony Pracownik Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska” (1973-1985)
• Odznaka „W Służbie Penitencjarnej” (1959–1997)
• Odznaka honorowa dla korespondentów Głównego Urzędu Statystycznego (1958-1989)
• Odznaka honorowa „Zasłużonemu Działaczowi ORMO” (1967-1989)
• Odznaka honorowa „Zasłużony Pracownik Rady Narodowej” (1969-1976)
• Odznaka „Przodownik Pracy” (1949-1974)
• Odznaka „Zasłużony Przodownik Pracy” (1949-1974)
• Odznaka „Przodownik Pracy Socjalistycznej” (1974-1982)
• Odznaka „Zasłużony Przodownik Pracy Socjalistycznej” (1974-1982)

Odznaczenia PRL i III RP (ust. w PRL)

Według daty uchylającego aktu normatywnego

30 maja 1990^[2]

• Odznaka „Zasłużony Pracownik Przemysłu Spożywczego i Skupu”^[3][4]

30 listopada 1990^[5]:

• Odznaka „Za zasługi w obronie granic PRL”
• Odznaka „Za zasługi w ochronie porządku publicznego”
• Odznaka „W Służbie Narodu”

24 sierpnia 1991^[6]:

• Odznaka „Za Zasługi dla Ochrony Przeciwpożarowej”
• Odznaka „Zasłużony Funkcjonariusz Pożarnictwa”

11 października 1991^[7]

• Odznaka „Budowniczy Huty im. Lenina”
• Odznaka „Na Straży Pokoju”
• Odznaka Braterstwa Broni

16 października 1992^[8]

• Medal „Za udział w walkach o Berlin”

25 sierpnia 1993^[9]

• Odznaka „Budowniczy Huty Katowice”
• Odznaka „Budowniczy Nowej Huty”
• Odznaka Przysposobienia Sanitarnego
• Odznaka honorowa „Za 1.000.000 km lotu”

28 listopada 1995^[10]

• Odznaka „Racjonalizator Produkcji”
• Odznaka „Zasłużony Racjonalizator Produkcji”
• Odznaka „Zasłużony dla Wynalazczości i Racjonalizacji”

10 kwietnia 1996^[11]:

• Medal za Wybitne Osiągnięcia Sportowe
• Odznaka honorowa „Odznaka Mistrza”
• Odznaka honorowa „Zasłużony Pracownik Morza”
• Odznaka „Mistrz Sportu”
• Odznaka „Wzorowego Sprzedawcy”
• Odznaka „Wzorowy Księgarz”
• Odznaka „Zasłużony dla Energetyki”
• Odznaka „Zasłużony dla Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego”
• Odznaka „Za zasługi dla przemysłu chemicznego”
• Odznaka „Za zasługi dla rozwoju przemysłu maszynowego”
• Odznaka „Za zasługi dla transportu PRL”
• Odznaka „Zasłużony dla polskiej geologii”
• Odznaka „Zasłużony drukarz”
• Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury Fizycznej”
• Odznaka „Zasłużony Działacz Turystyki”
• Odznaka „Zasłużony Mistrz Sportu”
• Odznaka „Zasłużony Pracownik Handlu i Usług”
• Odznaka „Zasłużony Pracownik Handlu Zagranicznego”
• Odznaka „Zasłużony Pracownik Przemysłu Lekkiego”
• Odznaka „Zasłużony Pracownik Rolnictwa”
• Odznaka „Zasłużony Pracownik Łączności”
• Odznaka „Przodujący Drogowiec”
• Odznaka „Za wzorową pracę w służbie weterynaryjnej”
• Odznaka „Za zasługi w dziedzinie geodezji i kartografii”

6 lipca 1996^[12]

• Odznaka „Zasłużony Trener”

30 listopada 1999^[13]

• Odznaka honorowa „Zasłużony dla Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych”

21 stycznia 2000^[14]:

• Odznaka honorowa „Wzorowy Kierowca”
• Odznaka honorowa „Za wzorową pracę w służbie zdrowia”
• Odznaka honorowa „Za zasługi dla gospodarki przestrzennej”
• Odznaka honorowa „Za zasługi dla ochrony pracy”
• Odznaka honorowa „Za zasługi dla ochrony zdrowia”
• Odznaka honorowa „Za zasługi dla oświaty”
• Odznaka honorowa „Za zasługi dla statystyki PRL”
• Odznaka honorowa „Zasłużony dla bankowości PRL”
• Odznaka honorowa „Zasłużony dla górnictwa PRL”
• Odznaka honorowa „Zasłużony Pracownik Informacji Naukowo-Technicznej”

4 czerwca 2000^[15]

• Odznaka „Za zasługi dla celnictwa PRL”

22 grudnia 2000^[16]:

• Odznaka „Za zasługi dla finansów PRL”
• Odznaka „Za Zasługi dla Obrony Cywilnej”
• Odznaka „Za zasługi w zwalczaniu powodzi”
• Odznaka „Zasłużony dla ubezpieczeń społecznych”
• Odznaka „Zasłużony Opiekun Społeczny”

17 czerwca 2005^[17]:

• Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”

25 kwietnia 2022^[18]:

• Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej”

Data zniesienia nieznana^[19]:

• Odznaka „Przodujący Kolejarz”

Odznaczenia III RP

• Medal „Pro Memoria” (2005-2011)^[20][21]
• Odznaka „Zasłużony dla Służby Celnej” (1999/2010-2017)
• Odznaka Honorowa za Zasługi dla Skarbowości RP (2012-2018)^[22][23]

Przypisy

Bibliografia

• Stefan Oberleitner: Odznaki honorowe (resortowe) PRL 1944-1989. Rzeszów: PTN, 2000
• Wiesław Bończa-Tomaszewski: Kodeks orderowy. Przepisy obowiązujące posiadaczy orderów, odznaczeń, medali i odznak. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa, 1939, s. 240-274.

Ordery i odznaczenia państwowe PRL

Ordery	Order Budowniczych Polski Ludowej Order Odrodzenia Polski Order Virtuti Militari Order Krzyża Grunwaldu Order Sztandaru Pracy Order Zasługi Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
Odznaczenia państwowe	Krzyż Zasługi Krzyż Walecznych Medal Zasłużonym na Polu Chwały Krzyż Partyzancki Krzyż Czynu Bojowego Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie Krzyż Bitwy pod Lenino Krzyż Oświęcimski Medal „Za waszą wolność i naszą” Medal „Za udział w wojnie obronnej 1939” Medal „Za udział w walkach w obronie władzy ludowej” Śląski Krzyż Powstańczy Wielkopolski Krzyż Powstańczy Warszawski Krzyż Powstańczy Medal 30-lecia Polski Ludowej Medal 40-lecia Polski Ludowej Medal za Warszawę Medal za Odrę, Nysę, Bałtyk Medal Zwycięstwa i Wolności 1945 Medal Rodła Medal za Ofiarność i Odwagę Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny” Medal 10-lecia Polski Ludowej Medal za Długoletnie Pożycie Małżeńskie Medal „Za udział w walkach o Berlin” Medal „Za zasługi dla obronności kraju”
Odznaki tytułów honorowych	„Lotnik Kosmonauta PRL” „Zasłużony dla Kultury Narodowej” „Zasłużony dla Wymiaru Sprawiedliwości PRL” „Zasłużony dla Zdrowia Narodu” „Zasłużony Drukarz PRL” „Zasłużony Energetyk PRL” „Zasłużony Górnik PRL” „Zasłużony Hutnik PRL” „Zasłużony Kolejarz PRL” „Zasłużony Lekarz PRL” „Zasłużony Nauczyciel PRL” „Zasłużony Pilot Wojskowy PRL” „Zasłużony Portowiec PRL” „Zasłużony Rolnik PRL” „Zasłużony Stoczniowiec PRL”
Medale i odznaki resortowe	Medal Komisji Edukacji Narodowej Medal za Wybitne Osiągnięcia Sportowe Medal „Opiekun Miejsc Pamięci Narodowej” Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny” Medal „Za udział w walkach o Berlin” Medal „Za zasługi dla obronności kraju” Odznaka Braterstwa Broni Odznaka honorowa dla korespondentów Głównego Urzędu Statystycznego Odznaka honorowa „Odznaka Mistrza” Odznaka honorowa „Wzorowy Kierowca” Odznaka honorowa „Za 1.000 000 km lotu” Odznaka honorowa „Za wzorową pracę w służbie zdrowia” Odznaka honorowa „Za zasługi dla gospodarki przestrzennej” Odznaka honorowa „Za zasługi dla ochrony pracy” Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej” Odznaka honorowa „Za zasługi dla ochrony zdrowia” Odznaka honorowa „Za zasługi dla oświaty” Odznaka honorowa „Za zasługi dla statystyki PRL” Odznaka honorowa „Zasłużonemu Działaczowi ORMO” Odznaka honorowa „Zasłużony dla bankowości PRL” Odznaka honorowa „Zasłużony dla Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych” Odznaka honorowa „Zasłużony dla gospodarki przestrzennej i komunalnej” Odznaka honorowa „Zasłużony dla górnictwa PRL” Odznaka honorowa „Zasłużony dla Kultury Polskiej” Odznaka honorowa „Zasłużony Pracownik Informacji Naukowo-Technicznej” Odznaka honorowa „Zasłużony Pracownik Morza” Odznaka honorowa „Zasłużony Pracownik Państwowy” Odznaka honorowa „Zasłużony Pracownik Rady Narodowej” Odznaka Przysposobienia Sanitarnego Odznaka Wzorowego Funkcjonariusza Służby Więziennej Odznaka „10 lat w Służbie Narodu” Odznaka „20 lat w Służbie Narodu” Odznaka „400 lat Poczty Polskiej” Odznaka „Budowniczy Huty im. Lenina” Odznaka „Budowniczy Huty Katowice” Odznaka „Budowniczy Nowej Huty” Odznaka „Budowniczy Pałacu Kultury i Nauki im. J. Stalina” Odznaka „Mistrz Sportu” Odznaka „Na Straży Pokoju” Odznaka „Przodownik Pracy” Odznaka „Przodownik Pracy Socjalistycznej” Odznaka „Przodujący Drogowiec” Odznaka „Przodujący Kolejarz” Odznaka „Racjonalizator Produkcji” Odznaka „Sprawny do Pracy i Obrony” Odznaka „W Służbie Narodu” Odznaka „W Służbie Penitencjarnej” Odznaka „Wzorowego Sprzedawcy” Odznaka „Wzorowy Hodowca” Odznaka „Wzorowy Księgarz” Odznaka „Za opiekę nad zabytkami” Odznaka „Za wzorową pracę w służbie weterynaryjnej” Odznaka „Za zasługi dla celnictwa PRL” Odznaka „Za zasługi dla finansów PRL” Odznaka „Za Zasługi dla Obrony Cywilnej” Odznaka „Za Zasługi dla Ochrony Przeciwpożarowej” Odznaka „Za zasługi dla przemysłu chemicznego” Odznaka „Za zasługi dla rozwoju przemysłu maszynowego” Odznaka „Za zasługi dla transportu PRL” Odznaka „Za zasługi w dziedzinie geodezji i kartografii” Odznaka „Za zasługi w obronie granic PRL” Odznaka „Za zasługi w ochronie porządku publicznego” Odznaka „Za zasługi w zwalczaniu powodzi” Odznaka „Zasłużony dla Energetyki” Odznaka „Zasłużony dla Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego” Odznaka „Zasłużony dla polskiej geologii” Odznaka „Zasłużony dla ubezpieczeń społecznych” Odznaka „Zasłużony dla Wynalazczości i Racjonalizacji” Odznaka „Zasłużony drukarz” Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury” Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury Fizycznej” Odznaka „Zasłużony Działacz Turystyki” Odznaka „Zasłużony Funkcjonariusz Pożarnictwa” Odznaka „Zasłużony Mistrz Sportu” Odznaka „Zasłużony Opiekun Społeczny” Odznaka „Zasłużony Pracownik Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska” Odznaka „Zasłużony Pracownik Handlu” Odznaka „Zasłużony Pracownik Handlu i Usług” Odznaka „Zasłużony Pracownik Handlu Zagranicznego” Odznaka „Zasłużony Pracownik Łączności” Odznaka „Zasłużony Pracownik Przemysłu Lekkiego” Odznaka „Zasłużony Pracownik Przemysłu Spożywczego i Skupu” Odznaka „Zasłużony Pracownik Rolnictwa” Odznaka „Zasłużony Przodownik Pracy” Odznaka „Zasłużony Przodownik Pracy Socjalistycznej” Odznaka „Zasłużony Racjonalizator Produkcji” Odznaka „Zasłużony Trener”

• Zobacz też: Odznaka Nagrody Państwowej
• order chlebowy