Pomnik Żołnierza Polskiego i Niemieckiego Antyfaszysty

Pomnik Żołnierza Polskiego i Niemieckiego Antyfaszysty

Denkmal des polnischen Soldaten und deutschen Antifaschisten

Bliźniacze kolumny symbolizują wspólną walkę Polaków i Niemców przeciwko faszyzmowi
Państwo	Niemcy
Kraj związkowy	Berlin
Miejscowość	Berlin
Miejsce	Volkspark Friedrichshain
Projektant	Zofia Wolska, Tadeusz Łodziana, Arnd Wittig, Günther Merkel
Materiał	granit, brąz
Całkowita wysokość	15 m
Data odsłonięcia	1972
Ważniejsze przebudowy	1995
Położenie na mapie Berlina (c) TUBS, CC BY-SA 3.0 Pomnik Żołnierza Polskiego i Niemieckiego Antyfaszysty
Położenie na mapie Niemiec Pomnik Żołnierza Polskiego i Niemieckiego Antyfaszysty
52°31′43,56″N 13°26′15,48″E/52,528767 13,437633

Pomnik Żołnierza Polskiego i Niemieckiego Antyfaszysty (niem. Denkmal des polnischen Soldaten und deutschen Antifaschisten) – pomnik w Berlinie, odsłonięty w 1972 roku, wówczas w Niemczech Wschodnich. Jest głównym niemieckim pomnikiem upamiętniającym polskich żołnierzy, którzy zginęli w II wojnie światowej, jak również ważnym pomnikiem członków niemieckiego antynazistowskiego ruchu oporu.

Znajduje się w Volkspark Friedrichshain w dzielnicy Friedrichshain w dawnym Berlinie Wschodnim. Pomysł jego powstania zrodził się w czasie polepszania stosunków pomiędzy Niemcami Wschodnimi a Polską jako pomnik współpracy pomiędzy Ludowym Wojskiem Polskim i niemieckimi komunistami w walce przeciwko nazizmowi. Wykuty jest z szarego, śląskiego granitu; zaprojektowali go polscy rzeźbiarze: Zofia Wolska i Tadeusz Łodziana, oraz niemieccy: Arnd Wittig i Günther Merkel.

Główną część stanowią równoległe, 15-metrowe, kamienne kolumny (które w rzeczywistości stanowią pojedynczą konstrukcję) połączone flagą z brązu. Pomnik znajduje się u podnóża wzgórza i jest podkreślony przez ścianę, na której znajduje się motto Za naszą i waszą wolność w języku polskim i niemieckim (Für eure und unsere Freiheit). W pobliżu umieszczono również płaskorzeźbę przedstawiająca żołnierzy Wojska Polskiego i Armii Czerwonej razem z bojownikiem niemieckiego ruchu oporu. Pod kolumnami znajduje się tablica pamiątkowa w języku polskim, niemieckim i rosyjskim, na niej składa się kwiaty podczas ceremonii.

Pomnik został ponownie odsłonięty w 1995 roku po zjednoczeniu Niemiec. Dołączono tablice pamiątkowe w języku polskim i niemieckim, aby włączyć pozostałych polskich żołnierzy i ofiary nazizmu, jak również wszystkie niemieckie ruchy opozycyjne z okresu II wojny światowej. Pomnik nie został zmieniony w żaden inny sposób i kolumny nadal podtrzymują Godło Polski z okresu do 1990 roku i Godło Niemieckiej Republiki Demokratycznej.

W związku z ilością wandalizmów i graffiti pojawiających się na pomniku, niemiecka firma zgodziła się finansować koszty konserwacji pomnika^[1]. Jednakże ciągle jest on miejscem uprawiania skateboardingu^[2], co powoduje dalsze niszczenie.

11 listopada 2020 roku Pomnik został symbolicznie przemianowany na Pomnik Walczących o Naszą i Waszą Wolność w ramach obchodów Święta Niepodległości (Święto Niepodległej Polki^[3]) przez kolektyw Dziewuchy Berlin. Akcja jest początkiem debaty na temat polskich miejsc pamięci w Berlinie^[4].

Galeria

• 

  (c) Bundesarchiv, Bild 183-L0511-025 / Kutscher (verehe. Kubiziel), Sigrid / CC-BY-SA 3.0

  Zdjęcie pomnika z maja 1972 roku

• 

  (c) Bundesarchiv, Bild 183-L0508-025 / Kutscher (verehe. Kubiziel), Sigrid / CC-BY-SA 3.0

  Płaskorzeźby na pomniku

• 

  Wieńce pozostawione przed pomnikiem 8 maja 2006 roku

• 

  Skateboarderzy przed hasłem Za naszą i waszą wolność

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Volkspark Friedrichshain - Friedrichshain Park. Berlin.de. [dostęp 2009-08-18]. (niem.).
• Denkmal des polnischen Soldaten und des deutschen Antifaschisten. [dostęp 2009-08-18]. (niem.).
• Jacek Lepiarz: Wieńce pod Pomnikiem Żołnierza Polskiego w Berlinie. wp.pl, 8 maja 2006. [dostęp 2009-08-18].