Pomnik „Matka Ziemia”

Pomnik „Matka Ziemia” (oryginał w Güstrow)
Kopia pomnika „Matka Ziemia” na Cmentarzu Centralnym w Szczecinie

Pomnik „Matka Ziemia”ekspresjonistyczna rzeźba nagrobna Ernsta Barlacha związana ze szczecińskim Cmentarzem Centralnym.

Historia

Rzeźba powstała na zamówienie szczecińskiego kupca działającego w branży drzewnej Richarda Biesela[1]. Miała być głównym elementem rodzinnego grobowca. W 1920 Ernst Barlach wykonał w Güstrow gipsowy model rzeźby w skali 1:2[1]. Na jego podstawie, w 1921, hamburski artysta Friedrich Bursch wykonał rzeźbę w wapieniu muszlowym mierzącą 146 cm wysokości[1]. Została ona ustawiona w kwaterze 26 szczecińskiego Cmentarza Centralnego.

Już w latach dwudziestych XX wieku rzeźba była uznawana za jedną z najcenniejszych na szczecińskiej nekropolii. Często pojawiała się na miejscowych widokówkach[2]. Po zakończeniu II wojny światowej rzeźba pozostawała na cmentarzu w zapomnieniu. „Odkrył” ją dopiero w 1963 Bernhard Blaschke z NRD, który był organizatorem muzeum Ernsta Barlacha w Güstrow[1]. Po trwających cztery lata przygotowaniach i uzgodnieniach (decyzje zapadały na szczeblu rządowym) rzeźba została w 1967 przewieziona do muzeum w Güstrow[1].

Z inicjatywą odtworzenia pomnika i przywrócenia go szczecińskiej nekropolii wystąpiło na początku XXI wieku Stowarzyszenie na Rzecz Cmentarza Centralnego[1]. Wykonanie kopii powierzono szczecińskiej rzeźbiarce Monice Szpener[1]. Monument, wykonany z tzw. sztucznego kamienia, został odsłonięty w listopadzie 2011.

Opis

Pomnik przedstawia siedzącą, starszą kobietę. Impulsem do takiego ukształtowania rzeźby mogła być dla Barlacha śmierć matki, która zginęła śmiercią samobójczą w czasie pracy artysty nad pomnikiem[2]. Rzeźba oddziałuje na widza swoją surowością, podkreślaną przez chropawą fakturę materiału i jedynie zgrubne uformowanie detali.

Przypisy

  1. a b c d e f g Marek Jaszczyński. Matko Ziemio - czekamy na ciebie. „MM Moje Miasto”, s. 5, 24.03.2011. Media Regionalne sp. z o.o.. ISSN 1896-6578 (pol.). 
  2. a b Marek Jaszczyński. „Matka” wraca do miasta. „Głos Szczeciński”, s. 1, 22.03.2011. Media Regionalne Sp. z o.o.. ISSN 0137-9178 (pol.). 

Media użyte na tej stronie

Barlach Matka Ziemia (1).jpg
Autor: Kapitel, Licencja: CC0
Rzeźba "Matka Ziemia" (kopia) na Cmentarzu Centralnym w Szczecinie
Güstrow Barlachs-Mutter-Erde.jpg
(c) ABrocke, CC-BY-SA-3.0

Barlachs "Mutter Erde" im Park der Gertrudenkapelle.

Von mir (Axel Brocke) selbst fotografiert am 03.05.2003.

- GNU Free Documentation License: Vorlage:Bild-GFDL