Pomnik „Matka Ziemia”

(c) ABrocke, CC-BY-SA-3.0

Pomnik „Matka Ziemia” (oryginał w Güstrow)

Kopia pomnika „Matka Ziemia” na Cmentarzu Centralnym w Szczecinie

Pomnik „Matka Ziemia” – ekspresjonistyczna rzeźba nagrobna Ernsta Barlacha związana ze szczecińskim Cmentarzem Centralnym.

Historia

Rzeźba powstała na zamówienie szczecińskiego kupca działającego w branży drzewnej Richarda Biesela^[1]. Miała być głównym elementem rodzinnego grobowca. W 1920 Ernst Barlach wykonał w Güstrow gipsowy model rzeźby w skali 1:2^[1]. Na jego podstawie, w 1921, hamburski artysta Friedrich Bursch wykonał rzeźbę w wapieniu muszlowym mierzącą 146 cm wysokości^[1]. Została ona ustawiona w kwaterze 26 szczecińskiego Cmentarza Centralnego.

Już w latach dwudziestych XX wieku rzeźba była uznawana za jedną z najcenniejszych na szczecińskiej nekropolii. Często pojawiała się na miejscowych widokówkach^[2]. Po zakończeniu II wojny światowej rzeźba pozostawała na cmentarzu w zapomnieniu. „Odkrył” ją dopiero w 1963 Bernhard Blaschke z NRD, który był organizatorem muzeum Ernsta Barlacha w Güstrow^[1]. Po trwających cztery lata przygotowaniach i uzgodnieniach (decyzje zapadały na szczeblu rządowym) rzeźba została w 1967 przewieziona do muzeum w Güstrow^[1].

Z inicjatywą odtworzenia pomnika i przywrócenia go szczecińskiej nekropolii wystąpiło na początku XXI wieku Stowarzyszenie na Rzecz Cmentarza Centralnego^[1]. Wykonanie kopii powierzono szczecińskiej rzeźbiarce Monice Szpener^[1]. Monument, wykonany z tzw. sztucznego kamienia, został odsłonięty w listopadzie 2011.

Opis

Pomnik przedstawia siedzącą, starszą kobietę. Impulsem do takiego ukształtowania rzeźby mogła być dla Barlacha śmierć matki, która zginęła śmiercią samobójczą w czasie pracy artysty nad pomnikiem^[2]. Rzeźba oddziałuje na widza swoją surowością, podkreślaną przez chropawą fakturę materiału i jedynie zgrubne uformowanie detali.

Przypisy

Pomniki w Szczecinie Pomniki osób Pomnik Telesfora Badetki Pomnik Bogusława X i Anny Jagiellonki Pomnik Chłopca Węgierskiego Pomnik Bartolomeo Colleoniego Pomnik Jana Czekanowskiego Pomnik Fryderyka II Wielkiego Pomnik Adama Mickiewicza Pomnik Jana Pawła II Pomnik marszałka Józefa Piłsudskiego Pomnik Kornela Ujejskiego Pomniki wydarzeń Pomnik Niepodległości Pomnik Ofiar Grudnia 1970 Pomnik „Poległym w Walkach o Wyzwolenie Dąbia” Pomnik Poległych w I Wojnie Światowej Sportowców Pomnik „Tym, którzy nie powrócili z morza” Rzeźby plenerowe Pomnik Czynu Polaków Posąg Flory Herkules walczący z centaurem Pomnik Kolejarza Pomnik Króla Maciusia I Maszt ze statku s/s „Kapitan K. Maciejewicz” Pomnik Marynarza w Szczecinie Pomnik „Matka Ziemia” Pomnik Miłosiernego Samarytanina Pomnik Umbriagi Rzeźba „Labirynt” Pomniki nieistniejące Pomnik Amfitryty Pomnik Ernsta Moritza Arndta Pomnik Carla Loewego Fontanna Manzla Pomnik Pamięci Tych, Którzy Zdobywali Szczecin Pomnik Wdzięczności dla Armii Radzieckiej Pomnik Wilhelma I Portal:Szczecin