Pomnik Adama Mickiewicza w Wilnie

Pomnik Adama Mickiewicza w Wilnie
Ilustracja
Państwo

 Litwa

Miejscowość

Wilno

Typ pomnika

posąg

Projektant

Gediminas Jokūbonis

Data odsłonięcia

18 kwietnia 1984

Położenie na mapie Wilna
Mapa konturowa Wilna, w centrum znajduje się punkt z opisem „Pomnik Adama Mickiewicza w Wilnie”
Położenie na mapie Litwy
Ziemia54°40′57,9″N 25°17′35,8″E/54,682750 25,293278

Pomnik Adama Mickiewicza w Wilnie – pomnik znajdujący się w pobliżu kościoła bernardynów, przy ulicy Maironio (przed 1945 ul. św. Anny), na brzegu rzeki Wilejki.

Historia

Początkowo swoją koncepcję pomnika Adama Mickiewicza dla Wilna lansował Zbigniew Pronaszko z Uniwersytetu Stefana Batorego, jednak w maju 1925 roku ogłoszony został otwarty konkurs[1]. Ostateczny termin nadesłania prac był przedłużany ze względu na wyjątkowo duże zainteresowanie środowisk artystycznych - ostatecznie nadesłano aż 67 projektów[1]. W skład komisji wchodzili przedstawiciele władz oraz środowisk artystycznych, zaś na jej czele, jako przewodniczący, stanął gen. Lucjan Żeligowski[2]. Pierwszą nagrodę w konkursie zdobył Stanisław Szukalski, drugą - Rafał Jachimowicz, a trzecią - Mieczysław Lubelski[2]. Według projektu Szukalskiego postać Mickiewicza była naga i przyjęła postawę siedzącą. Artysta umieścił ją na wysokim cokole w kształcie piramidy schodkowej[3]. Na towarzyszącym mu łuku tęczy siedział orzeł, który spijał krew płynącą z rozciętego serca przedstawionej postaci[3]. Projekt Stanisława Szukalskiego wywołał skrajne emocje i rozpętał dyskusje w prasie, środowisku twórców, krytyków sztuki, a także wśród zwykłych obywateli[4]. Zamieszanie skłoniło Komitet Budowy Pomnika do ogłoszenia nowego konkursu, tym razem jednak zamkniętego[4]. Jego zwycięzcą został Henryk Kuna, którego projekt wytypowano do realizacji, jednak m.in. w wyniku problemów finansowych oraz lokalizacyjnych, prace przeciągały się[4]. W związku z wybuchem II wojny światowej oraz utratą Wilna przez Polskę i rozpoczęciem okupacji sowieckiej sprawa budowy pomnika została zawieszona[4].

Pomnik

Powojennym projektantem pomnika został rzeźbiarz litewski Gediminas Jokūbonis. Odsłonięcie odbyło się 18 kwietnia 1984. Granit, z którego wykonano rzeźbę, przywieziono z Wołynia.

Pomnik przedstawia Adama Mickiewicza opierającego się na złamanej kolumnie. Cała rzeźba ma wysokość 4,5 m. W 1996 dookoła pomnika umieszczono granitowe płyty z przedwojennego, niedokończonego pomnika Adama Mickiewicza dłuta Henryka Kuny. Obecnie znajduje się tam 6 płyt (z 12 zaplanowanych). Przedstawiają one sceny z Dziadów: "U Senatora", "Widmo złego pana", "Cela Konrada", "Na cmentarzu", "Spotkanie Konrada z ks. Piotrem", "Droga na zesłanie". Płyty wraz z pomnikiem tworzą jedną kompozycję przestrzenną[5].

Galeria

Przypisy

  1. ↑ a b Lechosław Lameński: Stach z Warty Szukalski i Szczep Rogate Serce. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2007, s. 53. ISBN 978-83-7363-554-8.
  2. ↑ a b Lechosław Lameński: Stach z Warty Szukalski i Szczep Rogate Serce. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2007, s. 54. ISBN 978-83-7363-554-8.
  3. ↑ a b Lechosław Lameński: Stach z Warty Szukalski i Szczep Rogate Serce. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2007, s. 55. ISBN 978-83-7363-554-8.
  4. ↑ a b c d Lechosław Lameński: Stach z Warty Szukalski i Szczep Rogate Serce. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2007, s. 56-66. ISBN 978-83-7363-554-8.
  5. ↑ Tomasz Krzywicki: Szlakiem Adama Mickiewicza po Nowogródczyźnie, Wilnie i Kownie. Przewodnik. Oficyna Wydawnicza "Rewasz", 2006, s. 248–250. ISBN 978-83-89188-51-9.

Media użyte na tej stronie

Legenda pomnik.svg
Symbol pomnika do legendy mapy
Berdhardiner church, Vilnius.jpg
(c) Texaner, CC-BY-SA-3.0
A Berdhardiner templom Vilniusban (Litvánia)
Pomnik Adama Mickiewicza w Wilnie 1.jpg
Autor: Jakas, Licencja: CC BY-SA 4.0
Pomnik Adama Mickiewicza w Wilnie 1
Vilniaus miesto zemelapis.png
Autor: Tocekas, Licencja: CC BY-SA 3.0
Vilniaus miesto žemėlapis.
Paminklas Adomui Mickevičiui.jpg
Autor: Jodkovska, Licencja: CC BY-SA 4.0
Paminklas Adomui Mickevičiui Vilniuje