Pomnik Friedricha Bogislava von Tauentziena

Pomnik Friedricha Bogislava von Tauentziena

Tauentzien-Denkmal

(c) I, Wilkinus, CC-BY-SA-3.0 Pocztówka z fotografią sarkofagu Tauentziena (od strony południowej)
Państwo	Cesarstwo Niemieckie
Miejscowość	Wrocław
Miejsce	pl. Kościuszki, dzisiejszy Skwer Solidarności Walczącej
Typ pomnika	sarkofag
Styl architektoniczny	klasycyzm
Projektant	Carl Gotthard Langhans, Johann Gottfried Schadow
Fundator	Bogislav Friedrich Emanuel von Tauentzien
Data odsłonięcia	1795
Data likwidacji	1945
brak współrzędnych

Pomnik Friedricha Bogislava von Tauentziena – pomnik pruskiego generała, będący jednocześnie jego sarkofagiem, który znajdował się w centralnej części obecnego pl. Kościuszki (niegdyś pl. Tauentziena) we Wrocławiu. Zniszczony w 1945 roku.

Historia

Generał Friedrich Bogislav von Tauentzien, który w roku 1760 obronił Wrocław przed naporem wojsk austriackich, zgodnie ze swoim życzeniem spoczął w miejscu swojego triumfu – przed Bramą Świdnicką, na południowym przedpolu fortyfikacji miejskich. Początkowo jego nagrobkiem była skromna płyta, ale wkrótce syn generała, Bogislav Friedrich Emanuel von Tauentzien, postanowił uczcić pamięć ojca i jego zasługi dla miasta, ufundowawszy mu okazały grobowiec, będący jednocześnie jego pomnikiem. Do wykonania tego dzieła zatrudnił twórców Bramy Brandenburskiej w Berlinie, architekta Carla Gottharda Langhansa i rzeźbiarza Johanna Gottfrieda von Schadowa. Odsłonięcia pomnika dokonano w cztery lata po śmierci generała, w roku 1795. W roku 1807, po zburzeniu fortyfikacji miejskich, dowodzący francuskimi wojskami okupacyjnymi we Wrocławiu książę Hieronim Bonaparte nakazał wytyczenie na obszarze Wygonu Świdnickiego placu musztry^[1]. Plac ten miał kształt kwadratu, a pomnik Tauentziena stanowił jego centralny punkt. W czasie zabudowywania Przedmieścia Świdnickiego, w pierwszej połowie XIX wieku, założenie to zostało zachowane i od tej pory kwadratowy plac z centralnie położonym pomnikiem stanowił charakterystyczny element tej części miasta. Pomnik został odnowiony w latach 1888–1890. Likwidacji pomnika dokonano w roku 1945, kiedy usuwano we Wrocławiu także inne pomniki pruskich bohaterów. Całość została zniszczona w ciągu jednego dnia, a poszczególne fragmenty pomnika wywiezione w nieznanym kierunku. Nieznany jest także dalszy los doczesnych szczątków Tauentziena, które spoczywały wewnątrz sarkofagu. Rok później w miejscu pomnika władze miejskie ustawiły kamień pamiątkowy ku czci Bojowników o Wyzwolenie Narodowe i Społeczne.

Opis

Pomnik Tauentziena składał się z trzech części. Dolną częścią był wykonany z labradorytu cokół, na którym umieszczono dwie marmurowe płaskorzeźby autorstwa von Schadowa. Pierwsza z nich, na stronie frontowej przedstawiała obronę Wrocławia w roku 1760, natomiast na drugiej wykuta została scena kapitulacji twierdzy w Świdnicy. Obie płaskorzeźby w czasie renowacji pomnika w latach 1888–1890 zostały zastąpione ich brązowymi odlewami, oryginały zaś umieszczono w Śląskim Muzeum Sztuk Pięknych. Na cokole znajdował się wykonany z ciemnego marmuru sarkofag z trumną w której spoczywały szczątki generała. Sarkofag ozdobiony był okrągłą tablicą z brązu, na której umieszczono portret generała. Pomnik wieńczyła naturalnej wielkości piaskowcowa rzeźba Bellony, przedstawionej jako żałobnica, opłakująca stratę bohatera. Całość otoczona była żeliwnym ogrodzeniem.

Przypisy

Bibliografia

• Zygmunt Antkowiak: Pomniki Wrocławia. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1985. ISBN 83-04-01953-1. (pol.)
• Encyklopedia Wrocławia. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 2006. ISBN 83-7384-561-5. (pol.)
• Komm, ich zeige Dir Breslau. Ein zuverlässiger Führer für Breslauer und Fremde. Wrocław: J. U. Kern's Verlag, 1925. (niem.)
• Walther Nickel: Die öffentlichen Denkmäler und Brunnen Breslaus. Wrocław: Wilhelm Gottlieb Korn Verlag, 1938. (niem.)

Linki zewnętrzne

• Galeria zdjęć pomnika i artykuły o jego historii fotopolska.eu