Pomnik Grzegorza z Sanoka w Sanoku

Pomnik Grzegorza z Sanoka
w Sanoku
Ilustracja
Państwo Polska
MiejscowośćSanok
MiejsceUl. Teofila Lenartowicza 2 (Śródmieście)
Typ pomnikaposąg na cokole
ProjektantMarian Konieczny
Data odsłonięcia27 kwietnia 1986
Położenie na mapie Sanoka
Mapa konturowa Sanoka, w centrum znajduje się punkt z opisem „Pomnik Grzegorza z Sanokaw Sanoku”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Pomnik Grzegorza z Sanokaw Sanoku”
Położenie na mapie powiatu sanockiego
Mapa konturowa powiatu sanockiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Pomnik Grzegorza z Sanokaw Sanoku”
Ziemia49°33′46,86″N 22°12′18,84″E/49,563017 22,205233

Pomnik Grzegorza z Sanoka w Sanoku – monument upamiętniający Grzegorza z Sanoka w Sanoku.

Pomnik z 1986

Spiżowy pomnik na kamiennym cokole znajduje się przed budynkiem przy ulicy Teofila Lenartowicza 2 u zbiegu z ulicą Jana III Sobieskiego[1]. Pierwotnie budynek należał do Wilhelma Szomka. Obecnie mieści się w nim Miejska Biblioteka Publiczna im. Grzegorza z Sanoka w Sanoku.

Inicjatorem budowy pomnika był Władysław Harajda, ówczesny dyrektor biblioteki[2]. Pomnik powstał według projektu Mariana Koniecznego, który w 1985 wykonał gipsowy odlew pomnika[3][4]. Pomnik został wykonany przez przedsiębiorstwo GZUT z Gliwic w 1985. Został odsłonięty 27 kwietnia 1986 podczas „Dni Sanoka '86”[5][6][7].

Przedstawia Grzegorza z Sanoka w pozycji stojącej, z prawą ręką uniesioną i rozłożoną jej dłonią oraz z lewą dłonią trzymającą otwartą księgę. W księdze widoczna treść-cytat Grzegorza z Sanoka: "Trzeba żyć w taki sposób, żeby swoją działalnością, pracą, twórczością być użytecznym dla innych. Losy kraju i świata nie zależą od sił nadprzyrodzonych, ale od samych ludzi". Wysokość pomnika wraz z dwumetrowym cokołem wynosi łącznie 5 m i 54 cm[8].

Zarys pomnika został uwieczniony na wybitym w 1986 medal upamiętniającym Grzegorza z Sanoka, zaprojektowanym przez Czesława Dźwigaja[9].

W lipcu 1994 pomnik i jego otoczenie zostały odnowione[10]. W sierpniu 2004 wykonano renowację pomnika, podczas której odnowiono patynę pokrywającą statuę i postument wykonany z piaskowca[8].

Idea pomnika z 1904

W maju 1904 sanocki lekarz dr Karol Zaleski wysunął propozycję ufundowania pomnika Grzegorza z Sanoka na Placu Panny Marii, gdzie planowano utworzenie ulicy Grzegorza z Sanoka[11]. W późniejszym czasie Towarzystwo Upiększania miasta Sanoka zbierało fundusze na budowę pomnika[12][13].

Przypisy

  1. Stefan Stefański, Sanok i okolice. Przewodnik turystyczny, Sanok 1991, s. 49.
  2. Pomnik Grzegorza z Sanoka (pol.). trivago.pl. [dostęp 2012-11-01].
  3. Wiesław Koszela. Pomnik Grzegorza dłuta M. Koniecznego stanie w Sanoku. „Gazeta Sanocka – Autosan”, s. 1, 6, Nr 12 (339) z 20-30 kwietnia 1985. Sanocka Fabryka Autobusów. 
  4. Wiesław Koszela. Tytuł sportowca roku 1984 dla Zbigniewa Gładysza. „Gazeta Sanocka – Autosan”, s. 4, Nr 13 (340) z 1-10 maja 1985. Sanocka Fabryka Autobusów. 
  5. Sanok czy Bolesławiec. Atrakcyjny program turniejowych zmagań. Dni Sanoka '86. „Nowiny”, s. 4, Nr 97 z 25 kwietnia 1986. 
  6. Turniejowe emocje już za nami. „Nowiny”, s. 1-2, Nr 99 z 28 kwietnia 1986. 
  7. Franciszek Oberc: Kalendarium sanockie 1974-1994, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 957.
  8. a b Renowacja humanisty, Tygodnik Sanocki nr 35 (668) z 27 sierpnia 2004, s. 1.
  9. Andrzej Romaniak: Medale, medaliony, plakiety. Katalog zbiorów. Sanok: Muzeum Historyczne w Sanoku, 2005, s. 98. ISBN 83-919305-8-0.
  10. Grzegorz – jak od kosmetyczki. „Tygodnik Sanocki”, s. 4, Nr 26 (138) z 1 lipca 1994. 
  11. Kronika. Towarzystwo dla upiększania miasta. „Gazeta Sanocka”. Nr 21, s. 3, 22 maja 1904. 
  12. Pomnik Grzegorza z Sanoka. „Goniec Wieczorny”. Nr 367, s. 3, 11 sierpnia 1908. 
  13. Wiadomości bieżące. Pomnik Grzegorza z Sanoka. „Gazeta Samborska”. Nr 33, s. 2, 16 sierpnia 1908. 

Media użyte na tej stronie

Sanok location map.png
Autor: OpenStreetMap contributors, Licencja: ODbL
OpenStreepMap location map of Sanok, Poland:
  • top = 49.5905
  • bottom = 49.5234
  • left = 22.1468
  • right = 22.2844
Subcarpathian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Podkarpackie Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 50.9 N
  • S: 48.95 N
  • W: 21.03 E
  • E: 23.66 E
Powiat sanocki location map.png
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map
Legenda pomnik.svg
Symbol pomnika do legendy mapy
Grzegorz z Sanoka monument Sanok 2012.jpg
Autor: Lowdown, Licencja: CC BY-SA 3.0
Pomnik Grzegorza z Sanoka