Pomnik Katyński w Jersey City

Pomnik Katyński w Jersey City
Katyn Memorial in Jersey City
Państwo

 Stany Zjednoczone

Stan

 New Jersey

Miejscowość

Jersey City

Miejsce

Exchange Place, Jersey City, NJ 07302

Projektant

Andrzej Pityński

Całkowita wysokość

12 m

Data odsłonięcia

19 maja 1991[1]

Położenie na mapie New Jersey
Mapa konturowa New Jersey, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Pomnik Katyński w Jersey City”
Położenie na mapie Stanów Zjednoczonych
Mapa konturowa Stanów Zjednoczonych, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Pomnik Katyński w Jersey City”
Ziemia40°42′58,03″N 74°01′58,97″W/40,716119 -74,033047

Pomnik Katyński w Jersey City (ang. Katyn Memorial in Jersey City) – pierwszy pomnik katyński w Stanach Zjednoczonych stojący na otwartej przestrzeni miejskiej, odsłonięty 19 maja 1991 roku, zlokalizowany w Jersey City w stanie New Jersey przy ujściu rzeki Hudson do Oceanu Atlantyckiego[2].

Autor i forma pomnika

Autorem monumentu, upamiętniającego ofiary zbrodni katyńskiej popełnionej w 1940 roku przez radziecką policję polityczną NKWD na polskich jeńcach wojennych na polecenie Biura Politycznego KC WKP(b), jest polski rzeźbiarz Andrzej Pityński[2].

Pomnik o wysokości ok. 12 metrów składa się z granitowego cokołu o wadze 120 ton[1], na którym znajduje się wykonana z brązu postać zakneblowanego żołnierza z rękami związanymi z tyłu, z wbitym w plecy bagnetem nasadzonym na karabin[2]. Rzeźba żołnierza ma wagę 6 ton[1]. Na przedniej części cokołu znajduje się napis KATYŃ i data 1940, a na jego wschodniej części płaskorzeźba upamiętniająca głodujących Polaków zesłanych na Syberię[2].

Uroczystości

12 września 2004 roku uroczyście odsłonięto wmurowaną w cokół pomnika tablicę pamiątkową z wizerunkiem Matki Boskiej poświęconą zamachowi z 11 września 2001 roku, opatrzoną napisem w języku angielskim[3]:

NEVER FORGET! PRAY FOR THE INNOCENT VICTIMS AND HEROES WHO DIED IN THE TERRORIST ATTACK ON AMERICA, SEPTEMBER 2001
(Nigdy nie zapomnij! Módl się za niewinne ofiary i bohaterów, którzy zginęli w ataku terrorystycznym na Amerykę 11 września 2001)

W kwietniu 2010 roku pod Pomnikiem Katyńskim w Jersey City uczczono pamięć prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego, Marii Kaczyńskiej i pozostałych ofiar katastrofy polskiego Tu-154 w Smoleńsku[4].

16 maja 2018 kwiaty pod pomnikiem złożył prezydent RP Andrzej Duda i pierwsza dama Agata Kornhauser-Duda[5].

Kontrowersje wokół pomysłu przeniesienia pomnika

W kwietniu 2018 roku burmistrz Jersey City Steve Fulop ogłosił, że w reprezentacyjnym miejscu przy nabrzeżu rzeki Hudson naprzeciw Manhattanu chce stworzyć park i usunąć stamtąd pomnik[6].

7 maja 2018 roku na skutek działań burmistrza Fulopa powstała petycja do Białego Domu, by prezydent Donald Trump potępił próby usunięcia pomnika z placu w Jersey City[7][8].

W czerwcu 2018 roku dziewięcioosobowa rada miejska Jersey City przychyliła się do projektu burmistrza, uchwalając stosowną uchwałę przy dwóch głosach przeciwnych. Decyzja ta spowodowała protesty, których efektem była pierwsza w historii stanu New Jersey petycja o obywatelskie referendum. Zebrano blisko 7,5 tys. ważnych podpisów, a referendum zostało wyznaczone na 11 grudnia 2018 roku. Jednakże w międzyczasie, w wyniku protestów i działań Sławomira Platty, nowojorskiego adwokata, burmistrz i radni wycofali się z pomysłu przeniesienia pomnika. Finalnie, po kilku kolejnych zwrotach akcji w listopadzie 2018 roku Rada Miasta postanowiła, że Pomnik Katyński pozostanie na Exchange Place na prawach użytkowania wieczystego[6].

Przypisy

  1. ↑ a b c Hasło Andrzej Pityński w: Who’s Who in Polish America, 1st edition 1996–1997, New York 1996, s. 358. ISBN 0781800101.
  2. ↑ a b c d Duane Stoltzfus: Statue Erected as Memorial to Victims of Katyn Massacre, [w:] The Record (Bergen County, NJ), 6 czerwca 1991.
  3. ↑ Uroczystość odsłonięcia Tablicy Pamiątkowej wmurowanej w cokół Pomnika Katyńskiego w Jersey City w Stanie New Jersey polishamericancongressnj.org [dostęp 2012-02-19].
  4. ↑ Polish president to be remembered tonight at Jersey City vigil (ang.) nj.com, 10 kwietnia 2010 [dostęp 2012-02-19] oraz N.J. Polish community mourns loss of president, leaders (ang.) nj.com, 11 kwietnia 2010 [dostęp 2012-02-19].
  5. ↑ Para Prezydencka złożyła kwiaty przed Pomnikiem Katyńskim w Jersey City. prezydent.pl, 2018-05-16. [dostęp 2018-05-17].
  6. ↑ a b Mapy: Pamięć o Zbrodni Katyńskiej na świecie, katyn.polskiswiat.online [dostęp 2019-12-14].
  7. ↑ W USA chcą usunąć Pomnik Katyński. ZAPROTESTUJ I ODDAJ SWÓJ GŁOS W WAŻNEJ PETYCJI!. Biały Kruk, 4.05.2018. [dostęp 2021-09-11].
  8. ↑ Podpisz petycję do prezydenta USA ws. Pomnika Katyńskiego. Radio Maryja, 4.05.2018. [dostęp 2021-09-11].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Usa edcp location map.svg
Autor: Uwe Dedering, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of the USA (without Hawaii and Alaska).

EquiDistantConicProjection:
Central parallel: 

* N: 37.0° N

Central meridian: 

* E: 96.0° W

Standard parallels: 

* 1: 32.0° N
* 2: 42.0° N

Made with Natural Earth. Free vector and raster map data @ naturalearthdata.com.

Formulas for x and y: 

x = 50.0 + 124.03149777329222 * ((1.9694462586094064-({{{2}}}* pi / 180))
      * sin(0.6010514667026994 * ({{{3}}} + 96) * pi / 180))
y = 50.0 + 1.6155950752393982 * 124.03149777329222 * 0.02613325650382181
      - 1.6155950752393982  * 124.03149777329222 *
     (1.3236744353715044  - (1.9694462586094064-({{{2}}}* pi / 180)) 
      * cos(0.6010514667026994 * ({{{3}}} + 96) * pi / 180))
Flag of the United States.svg
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
Legenda pomnik.svg
Symbol pomnika do legendy mapy
USA New Jersey location map.svg
Autor: Alexrk, Licencja: CC BY 3.0
Ta mapa została stworzona za pomocą GeoTools.