Pomnik Męczenników Katynia w Tatabánya

Pomnik Męczenników Katynia w Tatabánya
Katyńi Mártírok Emlékoszlopa Tatabányán
Ilustracja
Państwo Węgry
MiejscowośćTatabánya
MiejscePlac Aradskich Męczenników
Fundatormieszkańcy miasta Tatabánya
Data odsłonięcia1 sierpnia 2010
Położenie na mapie Węgier
Mapa konturowa Węgier, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Pomnik Męczenników Katynia w Tatabánya”
Ziemia47°35′34,21″N 18°23′26,03″E/47,592836 18,390564

Pomnik Męczenników Katynia w Tatabánya (węg. Katyńi Mártírok Emlékoszlopa Tatabányán) – obelisk upamiętniający ofiary zbrodni katyńskiej oraz katastrofy polskiego samolotu Tu-154 w Smoleńsku znajdujący się w mieście Tatabánya na Węgrzech, ufundowany przez lokalną społeczność[1].

Forma i otoczenie pomnika

Obelisk wykonano z drewna na wzór starowęgierskich nagrobków słupowych[2], zwanych drzewcami kopijnymi (kopijnikami)[3]. Szczyt pomnika ma kształt polskiej rogatywki wojskowej, pod nią wyrzeźbiono motyw przypominający tabernakulum z krzyżem oraz polskie godło państwowe. Poniżej wyrzeźbiono napis:

Pamięci 22 tysięcy polskich męczenników zamordowanych w 1940 r. w Katyniu oraz ofiar polskiej katastrofy lotniczej pod Smoleńskiem w 2010 r.[1]

Pomnik, którego twórcą jest Ernő Cs. Kissa, węgierski rzeźbiarz ludowy z Tata, postawiono przy placu Aradskich Męczenników (węg. Aradi Vértanúk – 13 węgierskich generałów straconych w 1849 roku w Aradzie po klęsce powstania węgierskiego 1848–1849) w pobliżu ustawionych wcześniej 13 słupów pamiątkowych ku czci Aradskich Męczenników[3]. Jak podkreślił dr Miklós Petrássy, przedstawiciel miejscowego Stowarzyszenia Ochronnego[3] i Rady Miasta[4]:

Wyrazem szacunku dla bratniego narodu polskiego jest to, że polski pomnik postawiliśmy obok pomnika najbardziej szanowanych męczenników naszej historii[1].

Uroczystości

Uroczystość odsłonięcia pomnika odbyła się 1 sierpnia 2010 przy placu Aradskich Męczenników w 66. rocznicę wybuchu powstania warszawskiego; zgromadzili się na niej mieszkańcy miasta, miejscowa Polonia, przedstawiciel ambasady węgierskiej w Polsce, radca Imre Molnár[3], oraz przedstawiciele Rady Miasta Tatabánya[4]. Obecny był pododdział węgierskiego wojska z Wojewódzkiego Garnizonu Wojska Węgierskiego oraz poczet sztandarowy historycznego polonijnego Legionu im. gen. Józefa Wysockiego w dawnych mundurach wojskowych[3]. Na uroczystości nie było natomiast przedstawiciela polskiej ambasady[2][1]. Uroczystość odsłonięcia pomnika rozpoczęła się dokładnie w Godzinę „W” od odśpiewania hymnu Polski i hymnu Węgier[4]. Miały miejsce przemówienia i część artystyczna[5]. Poświęcenia obelisku dokonał tytularny kanonik miasta Tatabánya, ks. László Nagy[3].

7 września 2010 przed pomnikiem w Tatabánya delegacja polskich parlamentarzystów złożyła wieniec w podzięce narodowi węgierskiemu; w uroczystości wzięła udział przedstawicielka parlamentu węgierskiego, poseł Ilona Ékesi, oraz przedstawiciele ambasady polskiej na Węgrzech, Polonii węgierskiej i władz miasta Tatabánya[6][7].

Zobacz też

Przypisy

  1. a b c d Stanisław Żaryn: Dowód węgierskiej przyjaźni (pol.). wolnapolska.pl, 2010-08-29. [dostęp 2010-09-09].
  2. a b Pomnik katyński i smoleński na Węgrzech (pol.). wyborcza.pl, 2010-08-05. [dostęp 2010-09-09].
  3. a b c d e f Konrad Sutarski: Pomnik katyński w Tatabányi (pol.). polonia.hu. [dostęp 2010-09-11].
  4. a b c Odsłonięcie drzewca ku pamięci ofiar Katynia i Smoleńska, Tatabánya (pol.). budapeszt.polemb.net. [dostęp 2010-09-11].
  5. Katyni Mártírok Emlékoszlopa Tatabányán (węg.). felvidek.ma, 2010-08-07. [dostęp 2010-09-09].
  6. Bożena Bogdańska-Szadai: Węgry: polscy parlamentarzyści odwiedzili Tatabánya (pol.). polonia.hu. [dostęp 2010-09-09].
  7. Polscy parlamentarzyści odwiedzili Tatabánya (pol.). budapeszt.polemb.net. [dostęp 2010-09-27].

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Legenda pomnik.svg
Symbol pomnika do legendy mapy
Memorial of the Katyn massacre, 2017 Tatabánya.jpg
Autor: Globetrotter19, Licencja: CC BY-SA 3.0
 : In memory of the victims of Katyn-Smolensk by Ernő Cs. Kiss ( kopjafa, Katyn massacre, 2010 works ). - Aradi Vértanuk Square / Park, Tatabánya, Komárom-Esztergom County, Hungary.