Pomnik Marcelego Nowotki w Warszawie (Śródmieście)

Pomnik Marcelego Nowotki
w Warszawie (Śródmieście)
Ilustracja
Pomnik Marcelego Nowotki ok. 1977
Państwo

 Polska

Miejscowość

Warszawa

Miejsce

ul. Marcelego Nowotki (ob. ul. gen. Władysława Andersa)

Projektant

Zofia Wolska-Łodziana (rzeźba), Zygmunt Stępiński (otoczenie)

Data odsłonięcia

20 kwietnia 1968

Data likwidacji

po 1989

Położenie na mapie Warszawy
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Pomnik Marcelego Nowotkiw Warszawie (Śródmieście)”
Ziemia52°15′02,588″N 20°59′58,240″E/52,250719 20,999511

Pomnik Marcelego Nowotkipomnik, który od 1968 znajdował się w Warszawie na niewielkim skwerze znajdującym się u zbiegu ówczesnej ul. Marcelego Nowotki (od 1990 ul. gen. Władysława Andersa)[1] i pieszego przedłużenia ul. Franciszkańskiej[2]. Rozebrany po 1989 roku.

Historia

Inicjatorem pomnika Marcelego Nowotki był Komitet Warszawski PZPR[3][2].

Monument został odsłonięty 20 kwietnia 1968 (według innego źródła 30 kwietnia 1968)[3] przez I sekretarza KW PZPR Józefa Kępę[2]. W uroczystości wzięła udział żona Marcelego Nowotki Eufemia i jego rodzina, a także delegacje z zakładów noszących jego imię (m.in. stołecznych Zakładów Mechanicznych im. Marcelego Nowotki i Huty im. Marcelego Nowotki w Ostrowcu Świętokrzyskim)[3].

Pomnik został rozebrany po 1989[4]. Los rzeźby Zofii Wolskiej-Łodziany jest nieznany[5].

W 2017 Rada m.st. Warszawy nadała skwerowi, na którym znajdował się pomnik, imię Marka Edelmana[6].

Projekt i wymowa

Pomnik miał formę białej kamiennej ściany, w szczelinie której umieszczono odlew rzeźby głowy Marcelego Nowotki[2]. Brązowy odlew rzeźby, zaprojektowanej przez Zofię Wolską-Łodzianę, wykonała warszawska Spółdzielnia Brąz Dekoracyjny[7]. Otoczenie pomnika zaprojektował Zygmunt Stępiński[2]. Całość prac zrealizowały Pracownie Sztuk Plastycznych[7].

Pomnik Marcelego Nowotki na Woli

Drugi pomnik Marcelego Nowotki w Warszawie został odsłonięty 4 stycznia 1973[8] w dzielnicy Wola przed budynkiem Zakładów Mechanicznych im. Nowotki[2].

Przypisy

  1. Kwiryna Handke: Słownik nazewnictwa Warszawy. Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, 1998, s. 381, 404. ISBN 83-86619-97X.
  2. a b c d e f Wiesław Głębocki: Warszawskie pomniki. Warszawa: Wydawnictwo PTTK „Kraj”, s. 137. ISBN 83-7005-211-8.
  3. a b c Tadeusz Sobieraj: Pomniki Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Sport i Turystyka, 1985, s. 104. ISBN 83-217-2605-4.
  4. Irena Grzesiuk-Olszewska: Warszawska rzeźba pomnikowa. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2003, s. 245. ISBN 83-88973-59-2.
  5. Rafał Jabłoński: Historie warszawskie. Warszawa: Wydawnictwo TRIO, 2012, s. 218. ISBN 978-83-7436-314-3.
  6. Uchwała nr LIV/1347/2017 Rady Miasta Stołecznego Warszawy z dnia 31 sierpnia 2017 r. w sprawie nadania nazwy obiektowi miejskiemu w Dzielnicy Śródmieście m.st. Warszawy. W: Dziennik Urzędowy Województwa Mazowieckiego poz. 7795 [on-line]. edziennik.mazowieckie.pl. [dostęp 2019-10-19].
  7. a b Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1975, s. 513.
  8. Józef Kazimierski, Ryszard Kołodziejczyk, Żanna Kormanowa, Halina Rostkowska (red.): Dzieje Woli. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1974, s. 716.

Media użyte na tej stronie

Warszawa outline with districts v4.svg
(c) Mfloryan at pl.wikipedia, CC BY 2.5
Mapa Warszawy - podkład lokalizacyjny
Masovian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.55N
  • S: 50.95 N
  • W: 19.15 E
  • E: 23.25 E
Legenda pomnik.svg
Symbol pomnika do legendy mapy
Pomnik Marcelego Nowotki w Warszawie.jpg
Pomnik Marcelego Nowotki przy ul. Marcelego Nowotki (obecnie ul. gen. Wł. Andersa) w Warszawie