Pomnik Polaków Ratujących Żydów w Łodzi

Pomnik Polaków Ratujących Żydów
Ilustracja
Rzeźba orła, stanowiąca część pomnika.
Państwo

 Polska

Miejscowość

Łódź

Miejsce

Park Ocalałych w Łodzi

Projektant
  • główny projektant: Czesław Bielecki
  • zespół: Lenka Cederbaum, Krzysztof Adamus, Barbara Pietrasik
  • autor rzeźby: Waldemar Mazurek
Fundator

Urząd Miasta Łodzi

Materiał

beton architektoniczny, trawertyn, bruk

Data odsłonięcia

27 sierpnia 2009

Położenie na mapie Łodzi
Mapa konturowa Łodzi, w centrum znajduje się punkt z opisem „Pomnik Polaków Ratujących Żydów”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa łódzkiego
Mapa konturowa województwa łódzkiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Pomnik Polaków Ratujących Żydów”
Ziemia51°47′07,4″N 19°28′14,6″E/51,785389 19,470722
Widok całego pomnika

Pomnik Polaków Ratujących Żydów – pomnik poświęcony Polakom uhonorowanym tytułem „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata”, powstały w 2009 wg projektu Czesława Bieleckiego w Parku Ocalałych w Łodzi[1].

Historia

Pomnik powstawał w wyniku determinacji prezydenta Łodzi – Jerzego Kropiwnickiego[1] oraz dzięki pomysłowi głównego projektanta[2]. Powstawał w latach 2005–2009. Jego inwestorem był Wydział Ochrony Środowiska Urzędu Miasta Łodzi, a głównym projektantem Czesław Bielecki. Monument odsłonięto 27 sierpnia 2009[3]. Uroczystości odsłonięcia pomnika obyły się przy udziale prezydenta Polski – Lecha Kaczyńskiego[1].

Architektura

Pomnik powstał na powierzchni 60 m² i jest kompozycją architektoniczno-ogrodową. Stanowią go ściany z betonu architektonicznego, tworzące kształt Gwiazdy Dawida[3], mającej symbolizować naród żydowski[4], którą powtarza szpaler grabów ustawiony dookoła murów. Na każdej ze ścian pomnika umieszczono napis „Sprawiedliwi wśród Narodów Świata 1939–1945”. Monument został wewnątrz wybrukowany, a ponadto w posadzce umieszczono oświetlenie ścian pomnika[3], na których znajduje się około 6,5 tys.[1] tabliczek z nazwiskami Polaków odznaczonych przez Jad Waszem medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata[3], w tym m.in. upamiętniające Jana Karskiego, Irenę Sendlerową, Władysława Bartoszewskiego, Józefa i Wiktorię Ulmów[1]. Jeden z wierzchołków Gwiazdy Dawida stanowi orzeł[3], mający symbolizować naród polski[4], umieszczony na cokole, wykonany z trawertynu. Rzeźba ta wcina się w schody nabrzeża rzeki Łódki. Na cokole rzeźby znalazł się napis „Polakom ratującym Żydów w latach 1939–1945”, a także cytaty z Ewangelii i Talmudu po polsku, hebrajsku i angielsku[3], w tym m.in. inskrypcja „Kto ratuje jedno życie, ten ratuje cały świat”, widniejąca również na medalach przyznawanych przez Yad Vashem[5].

Pomnik zrealizował zespół autorski złożony z osób takich jak: Czesław Bielecki, Lenka Cederbaum, Krzysztof Adamus, Barbara Pietrasik, a rzeźbę orła wykonał Waldemar Mazurek[3].

Nagrody

Nagroda w kategorii Przestrzeń Publiczna Ukształtowana w Zieleni, przyznana przez Towarzystwo Urbanistów Polskich w (2010)[3].

Przypisy

  1. a b c d e Pomnik polskich Sprawiedliwych w Łodzi wciąż jednym z nielicznych upamiętnień, dzieje.pl [dostęp 2022-10-08] (pol.).
  2. Łódź. Pomnik Polaków ratujących Żydów, Życie za życie [dostęp 2022-10-09] (pol.).
  3. a b c d e f g h Pomnik Polaków odznaczonych Medalem Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata w Łodzi, dim.com.pl [dostęp 2022-10-09] (pol.).
  4. a b Park symbol, Centrum dialogu, 28 października 2011 [dostęp 2022-10-08] [zarchiwizowane z adresu 2011-10-28].
  5. Łódź – Park Ocalałych i Pomnik Polaków Ratujących Żydów – Miejsca pamięci [dostęp 2022-10-08] (pol.).

Media użyte na tej stronie

Łódź location map 2.png
Autor:
OpenStreetMap contributors, edited by User:Dwie szyszki
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Map of Łódź, Poland
Ta mapa of Łódź została utworzona dzięki danym z projektu OpenStreetMap, zbieranym przez społeczność. Mapa ta może być niekompletna i zawierać błędy. Niewskazane jest poleganie wyłącznie na niej w nawigacji.
Łódź Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Łódź Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 52.45 N
  • S: 50.78 N
  • W: 17.95 E
  • E: 20.75 E
Legenda pomnik.svg
Symbol pomnika do legendy mapy
Park Ocalałych Pomnik Łódź 2010.jpg
Autor: Zorro2212, Licencja: CC BY 3.0
Pomnik w Parku Ocalałych w Łodzi, widoczne tablice z nazwiskami Polaków uhonorowanych tytułem "Sprawiedliwy wśród narodów świata"
Park Ocalalych Lodz pomnik.jpg
Autor: HuBar, Licencja: CC BY-SA 2.5
Park Ocalałych w Łodzi - pomnik Polaków ratujących Żydów