Pomnik Poległych Obrońców Wisły 1920 we Włocławku

Pomnik Poległych Obrońców Wisły 1920
we Włocławku
Ilustracja
Pomnik w 2012
Państwo

 Polska

Miejscowość

Włocławek

Typ pomnika

obelisk

Data budowy

1922

Data odsłonięcia

1922, 1990

Data likwidacji

1940

Położenie na mapie Włocławka
Mapa konturowa Włocławka, w centrum znajduje się punkt z opisem „Pomnik Poległych Obrońców Wisły 1920we Włocławku”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Ziemia52°40′16,9″N 19°04′59,7″E/52,671361 19,083250

Pomnik Poległych Obrońców Wisły 1920 – pomnik na wzgórzu Szpetal we Włocławku, poświęcony poległym obrońcom miasta w czasie wojny polsko-bolszewickiej w 1920.

W dniach 14–19 sierpnia 1920 na prawym brzegu Wisły toczyły się walki z oddziałami 3 Korpusu Kawalerii pod dowództwem komkora Gaja Dimitriewicza Gaja. Rok później, 22 sierpnia 1920 na wzgórzu Szpetal uroczyście pochowano szczątki czterdziestu żołnierzy poległych w czasie walk. Niebawem też podjęto decyzję o budowie w tym miejscu pomnika[1].

Pomnik miał kształt obelisku, wykonanego z granitu. Znajdował się on na zbudowanym w kształcie półkola tarasie, usytuowanym na specjalnie usypanym kopcu, obłożonym kamieniami. Naprzeciw pomnika, w centrum tarasu, znajdowała się marmurowa płyta. Na szczycie obelisku znalazł się spiżowy orzeł, odlany w firmie braci Łopieńskich. Za prace budowlane odpowiedzialna była firma budowlana „Popławski i Furstenwald”. Uroczyste odsłonięcie pomnika odbyło się 1 października 1922[2].

W październiku 1939 pomnik, podobnie jak inne pomniki we Włocławku, został zniszczony przez Niemców[3]. Po wojnie, z przyczyn politycznych nie został odbudowany. Dopiero w grudniu 1988 zawiązał się Obywatelski Komitet Odbudowy Pomnika Poległych Obrońców Wisły 1920[4]. 11 listopada 1989 odbyło się wmurowanie aktu erekcyjnego w miejscu pomnika. Uroczyste odsłonięcie odbudowanego pomnika miało miejsce 18 sierpnia 1990.

Obecny kształt pomnika jest wierny temu z 1922. Jest on tradycyjnym miejscem obchodów rocznicy obrony Włocławka w 1920.

Obywatelski Komitet Odbudowy Pomnika Poległych Obrońców Wisły 1920 r. we Włocławku

Lista członków zwyczajnych:

  1. Romana Aleksińska
  2. Wojciech Apel
  3. Stanisław Lech Bagdziński
  4. Gabriela Bąbińska
  5. Zygmunt Bąkowski
  6. Andrzej Bińkowski
  7. Antoni Bisaga
  8. Jan Blachowski
  9. Teresa Bojarska
  10. Bohdan Borowy
  11. Lech Borzęcki
  12. Elżbieta Celińska
  13. Stefan Chodulski
  14. Grzegorz Czajka
  15. Zdzisław Czuczman
  16. Jan Dąbrowski
  17. Aleksandra Domanowska
  18. Andrzej Dulniak
  19. Anna Frątczak
  20. Longina Galińska
  21. Roman Galiński
  22. Krzysztof Gontarek
  23. Krzysztof Grochulski
  24. Andrzej Grabowski
  25. Janusz Hajnowski
  26. Genowefa Jakubowicz
  27. Grzegorz Jaworski
  28. Jagoda Jurzystowa
  29. Antoni Jerzy Kaczalski
  30. Kazimierz Kafarski
  31. Dorota Kalinowska
  32. Tomasz Kasperkiewicz
  33. Tadeusz Kaszubski
  34. Zbigniew Kawecki
  35. Benedykt Kępiński
  36. Anna Klinkiewicz
  37. Roman Knistoft
  38. Jerzy Kociołowicz
  39. Bartłomiej Kołodziej
  40. Agnieszka Kowalewska
  41. Tomasz Kowalewski
  42. Roch Krzemiński
  43. Konrad Krzysztofek
  44. Jan Krusiński
  45. Ryszard Król
  46. Olga Krut-Horonziak
  47. Czesław Krygier
  48. Tadeusz Kujawa
  49. Waldemar Kujawski
  50. Janusz Kulesza
  51. Bohdan Kulesza
  52. Andrzej Kunkiel
  53. Paweł Kwiatkowski
  54. Stefan Kwiatkowski
  55. Wacław Kwiatkowski
  56. Wojciech Kwiatkowski
  57. Zbigniew Kwiatkowski
  58. Teodor Lenkiewicz
  59. Kazimierz Lewandowski
  60. Piotr Lewandowski
  61. Stefan Lewandowski
  62. Helena Łukaszewska
  63. Józef Łukaszewski
  64. Józef Maciejewski
  65. Bohdan Markowski
  66. Elżbieta Matusiak
  67. Anna Meller
  68. Alicja Milke
  69. Henryk Nencka
  70. Piotr Nowakowski
  71. Teresa Nowierska
  72. Janusz Nowierski
  73. Wojciech Bernikiewicz
  74. Marek Osmulski
  75. Krystyna Pawłowska
  76. Włodzimierz Pawłowski
  77. Tadeusz Piasecki
  78. Zbigniew Pietruszewski
  79. Ryszard Pińkowski
  80. Witold Pomianowski
  81. Marcin Przyłubski
  82. Leszek Rojek
  83. Marek Sławiński
  84. Tadeusz Sławiński
  85. Teresa Sławińska
  86. Mieczysław Słoma
  87. Tadeusz Sobka
  88. Tadeusz Spychalski
  89. Wojciech Stańczak
  90. Jerzy Stępień
  91. Kamilla Strembska
  92. Józef Strzelecki
  93. Waldemar Sucharski
  94. Jan Święch
  95. Wojciech Szarecki
  96. Andrzej Sypczyński
  97. Barbara Teodorczyk
  98. Jan Tomaszewicz
  99. Leszek Trząsalski
  100. Janina Twardy
  101. Maria Wileniec
  102. Włodzimierz Witwicki
  103. Józef Wołkowyski
  104. Bogdan Woźnica
  105. Stanisław Żbikowski[5]

Przypisy

  1. Adam Ginsbert: Włocławek. 1968.
  2. Andrzej Winiarski: Włocławek na Starej Fotografii. 1999.
  3. Andrzej Winiarski: Włocławek Lat Okupacji 1939-1945. 2004.
  4. Józef Boczarski: Dzieje Włocławka. 2006.
  5. Agnieszka Kowalewska: Pomnik poległych obrońców Wisły 1920 roku we Włocławku. Informator Obywatelskiego Komitetu Odbudowy Pomnika Poległych Obrońców Wisły 1920 r.. Włocławek: Obywatelski Komitet Odbudowy Pomnika Poległych Obrońców Wisły 1920 r., 1990.

Media użyte na tej stronie

Kuyavian-Pomeranian Voivodeship location map.svg
(c) SANtosito, CC BY-SA 4.0
Location map of Kuyavian-Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.83 N
  • S: 52.28 N
  • W: 17.16 E
  • E: 19.88 E
Legenda pomnik.svg
Symbol pomnika do legendy mapy
Włocławek-Monument and grave of Wisła Defenders.JPG
Autor: Mariochom, Licencja: CC BY-SA 3.0
Pomnik Obrońców Wisły w roku 1920 oraz ich zbiorowa mogiła na Zawiślańskich Wzgórzu we Włocławku.
Włocławek location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map of Włocławek, Poland
Ta mapa of Włocławek została utworzona dzięki danym z projektu OpenStreetMap, zbieranym przez społeczność. Mapa ta może być niekompletna i zawierać błędy. Niewskazane jest poleganie wyłącznie na niej w nawigacji.