Pomnik Poległym w Służbie i Obronie Polski Ludowej

Pomnik Poległym w Służbie
i Obronie Polski Ludowej
Ilustracja
Państwo

 PRL

Miejscowość

Warszawa

Miejsce

plac Żelaznej Bramy

Projektant

Jan Bohdan Chmielewski

Data odsłonięcia

20 lipca 1985

Data likwidacji

1991

Położenie na mapie Warszawy
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Pomnik Poległym w Służbiei Obronie Polski Ludowej”
52,23960°N 21,00246°E/52,239600 21,002460

Pomnik Poległym w Służbie i Obronie Polski Ludowejpomnik, który w latach 1985–1991 znajdował się na placu Żelaznej Bramy w Warszawie. Był największym pomnikiem w historii Warszawy po II wojnie światowej, jak również najkrócej stojącym.

Historia

Monument powstał z inicjatywy delegatów z IX Zjazdu PZPR. Przewodniczącym Społecznego Komitetu Budowy Pomnika był gen. dyw. Wacław Czyżewski, a honorowym przewodniczącym marszałek Polski Michał Żymierski[1].

Rzeźbiarz Bohdan Chmielewski stworzył pomnik o masie 60 ton granitu i brązu o rozmiarach 16 × 20 m. Odsłonięto go 20 lipca 1985, w jubileuszowym roku 40-lecia Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej[2], krótko po stanie wojennym, w okresie narastania nastrojów antykomunistycznych. Był negatywnie odbierany przez mieszkańców (m.in. był zwyczajowo określany jako „pomnik utrwalaczy” lub „Ubelisk“)[3][4].

Monument rozebrano w 1991. Po rozbiórce przewieziono go na teren bazy Zarządu Dróg Miejskich w Warszawie na Żeraniu. Fragmenty pomnika są eksponowane w parku pomników Fundacji Minionej Epoki w Rudzie Śląskiej.

W miejscu pomnika Poległym w Służbie i Obronie Polski Ludowej postawiono pomnik Tadeusza Kościuszki.

Przypisy

  1. Głos Pomorza, nr 167 (9984), 16 lipca 1984, s. 1.
  2. Dobrosław Kobielski, Józef Zięba: Kronika lat 1944–1986, [w:] Kalendarz Warszawski'88. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1987, s. 61. ISBN 83-03-01684-9.
  3. Piotr Szymaniak, Przeprowadzka „Utrwalaczy”, „Życie Warszawy” [dostęp 2018-04-09].
  4. Pomniki nie są na zawsze – zdjęcie nr 7, „wyborcza.pl” [dostęp 2018-04-09] (pol.).

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Warszawa outline with districts v4.svg
(c) Mfloryan at pl.wikipedia, CC BY 2.5
Mapa Warszawy - podkład lokalizacyjny
Masovian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.55N
  • S: 50.95 N
  • W: 19.15 E
  • E: 23.25 E
Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Legenda pomnik.svg
Symbol pomnika do legendy mapy
Pomnik Poległym w Służbie i Obronie Polski Ludowej 05.JPG
Autor: Jadamta, Licencja: CC BY-SA 3.0
Warszawa - Pomnik Poległym w Służbie i Obronie Polski Ludowej, zdjęcie z demontażu pomnika w 1991