Pomnik Tym co za polskość Gdańska
.JPG) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Miejsce | |
| Typ pomnika | |
| Projektant | |
| Data odsłonięcia | 28 grudnia 1969[1] |
Położenie na mapie Gdańska  | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa pomorskiego  | |
 54°21′12″N 18°39′24″E/54,353333 18,656667 | |
Pomnik Tym co za polskość Gdańska – pomnik upamiętniający poległych za polskość Gdańska w okresie od rzezi gdańskiej w 1308 do końca II wojny światowej, odsłonięty 28 grudnia 1969 na placu przy ulicy Podwale Staromiejskie. Monument w kształcie betonowych bloków ozdobionych reliefami symbolizujący wbity w ziemię topór, zbudowano według wizji Wawrzyńca Sampa oraz Wiesława Pietronia[2].
W maju 2008 z inicjatywy Koła Polonii Gdańskiej i Towarzystwa Przyjaciół Gdańska odsłonięto tablicę pamiątkową o treści:
Pamięci Polaków gdańskich, którzy zginęli za polskość Gdańska w niemieckich więzieniach, obozach koncentracyjnych i innych miejscach kaźni w latach 1939-1945.
Pod tablicą znajduje się napisany złotymi literami fragment z Pieśni XII Jana Kochanowskiego:
A jeśli komu droga otwarta do nieba - Tym, co służą ojczyźnie.
Nie jest prawdą, jakoby mieszczanie gdańscy zamordowani w czasie rzezi gdańskiej przez Krzyżaków wykazywali postawy propolskie. Miasto było oblegane przez wojska polskie i krzyżackie, działające w porozumieniu. Dopiero po zerwaniu sojuszu polsko-krzyżackiego (wskutek niewywiązania się z jego postanowień przez stronę polską) i zaniechaniu przez Polaków oblężenia nastąpiło wtargnięcie Krzyżaków i rzeź mieszczan. Przypisanie przez pomysłodawców i twórców pomnika w 1969 roku pomordowanym gdańskim mieszczanom polonofilskich zachowań, co jakoby miało być powodem ich śmierci, jest manipulacją propagandową, odpowiadającą tendencjom panującym podówczas wśród polskich historyków[3].
Przy pomniku odbywają się uroczystości upamiętniające zakończenie II wojny światowej w Europie[4].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Wydarzyło się w Gdańsku. gdansk.pl.
- ↑ Gdańskie pomniki. gdansk.pl.
- ↑ Rzeź Gdańska w 1308 roku. Encyklopedia Gdańska.
- ↑ 70 lat temu kapitulacja III Rzeszy zakończyła działania wojenne w Europie. www.gdansk.pl, 8 maja 2015. [dostęp 2015-05-08].
Linki zewnętrzne
- Akademia Rzygaczy: O pomniku w artykule Rzeź Gdańska
- Encyklopedia Gdańska: Pomnik Tym co za polskość Gdańska
- Zarząd Dróg i Zieleni w Gdańsku: Pomnik Tym co za polskość Gdańska
Media użyte na tej stronie
Autor:
Mapa gminy Gdańsk, Polska
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 54.92 N
- S: 53.40 N
- W: 16.65 E
- E: 19.75 E
Symbol pomnika do legendy mapy
Autor: Osmar Valdebenito from Santiago, Chile, Licencja: CC BY-SA 2.0
Gdańsk Główne Miasto, pomnik Tym co za polskość Gdańska.