Pomnik Tysiąclecia Jazdy Polskiej

Pomnik Tysiąclecia Jazdy Polskiej

Państwo	Polska
Miejscowość	Warszawa
Miejsce	rondo Jazdy Polskiej
Typ pomnika	pomnik konny/kolumna
Projektant	Mieczysław Naruszewicz, Marek Moderau
Całkowita wysokość	16 m
Data odsłonięcia	3 maja 1994
Położenie na mapie Warszawy (c) Mfloryan at pl.wikipedia, CC BY 2.5 Pomnik Jazdy Polskiej
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Pomnik Jazdy Polskiej
Położenie na mapie województwa mazowieckiego Pomnik Jazdy Polskiej
52°12′59,46″N 21°00′52,10″E/52,216517 21,014472

Pomnik Tysiąclecia Jazdy Polskiej – pomnik w Warszawie znajdujący się przy rondzie Jazdy Polskiej, na skraju Pola Mokotowskiego.

Historia

Inicjatywa budowy monumentu upamiętniającego polską jazdę i kawalerię pojawiła się w 1978, a w roku 1981 powstał komitet organizacyjny budowy pomnika. Monument miał stanąć na skarpie Trasy Łazienkowskiej u wylotu ulicy Jazdów, gdzie w 1983 wmurowano kamień węgielny.

W rozpisanym w 1984 konkursie spośród 13 nadesłanych prac wybrano do realizacji projekt rzeźbiarza i projektanta form przemysłowych Mieczysława Naruszewicza. Rzeźbę odlano w 1987 w warszawskiej spółdzielni Brąz Dekoracyjny.

Z uwagi na niestabilne warunki geologiczne podjęto decyzję o zmianie lokalizacji monumentu. Konsekwencją tego jest obecne, bardzo niefortunne, usytuowanie pomnika, ustawionego na zbyt wysokiej kolumnie, tyłem do przechodniów i ruchu ulicznego^[1].

Monument został odsłonięty 3 maja 1994. Rzeźba przedstawia dwóch jeźdźców galopujących na koniach: piastowskiego pancernego z włócznią i ułana z szablą w wyciągniętej dłoni, co symbolizuje początek i koniec polskich formacji konnych. Do rzeźby pozował pułkownik Zbigniew Starak, uczestnik szarży pod Borujskiem – ostatniej bitwy, w której walczyli polscy kawalerzyści.

Dolną część trzonu kolumny otaczają cztery odlane z mosiądzu tablice z listą 43 najważniejszych bitew w historii polskiej kawalerii. Jako materiał posłużyły przekazane przez wojsko łuski artyleryjskie. Tablice zostały zaprojektowane przez rzeźbiarza Marka Moderau. Dopiero po 11 latach zauważono i poprawiono błędy w datach bitew pod Obertynem, Orszą i Beresteczkiem.

W 2016 podjęta została inicjatywa na rzecz obrócenia pomnika, by zwrócić go w kierunku ronda i stacji metra Politechnika (z kierunku południowego na północno-wschodni, tj. o 135 stopni). Obrócenie rzeźby zaplanowano na IV kwartał 2018 roku^[2] i zrealizowano pomyślnie w dniach 20 i 21 listopada^[3].

Napisy i daty na tablicach

Galeria

• 

  Pomnik od strony południowej
• 

  Pomnik od strony wschodniej
• 

  Pomnik od strony zachodniej
• 

  Jedna z czterech tablic z nazwami i datami bitew

Przypisy

Bibliografia

• Irena Grzesiuk-Olszewska: Warszawska rzeźba pomnikowa. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2003, s. 183–184. ISBN 83-88973-59-2.