Pomnik Włodzimierza Lenina w Jekaterynburgu

Pomnik Włodzimierza Lenina w Jekaterynburgu
Памятник В. И. Ленину

(c) Keith Ruffles, CC BY 3.0
Państwo	Rosja
Obwód	swierdłowski
Miejscowość	Jekaterynburg
Całkowita wysokość	6 m
Data odsłonięcia	1957
Położenie na mapie Jekaterynburga Pomnik Włodzimierza Lenina w Jekaterynburgu Памятник В. И. Ленину
Położenie na mapie Rosji Pomnik Włodzimierza Lenina w Jekaterynburgu Памятник В. И. Ленину
Położenie na mapie obwodu swierdłowskiego Pomnik Włodzimierza Lenina w Jekaterynburgu Памятник В. И. Ленину
56°50′16,17″N 60°35′46,78″E/56,837825 60,596328

Pomnik Włodzimierza Lenina w Jekaterynburgu (ros. Памятник В. И. Ленину) – znajdujący się w Jekaterynburgu, w obwodzie swierdłowskim, pomnik przedstawiający Włodzimierza Lenina. Wzniesiony w 1957 roku, na głównym placu miasta.

Historia

W latach 1906–1917 na głównym placu Jekaterynburga wznosił się pomnik Aleksandra II Romanowa, a nieopodal znajdował się także katedralny sobór Objawienia Pańskiego^[1]. Wiosną 1917 roku posąg imperatora został zrzucony z cokołu przez zrewoltowanych żołnierzy^[1]. Jego figurę zastąpiono najpierw statuą mającą symbolizować wolność, następnie popiersiem Karola Marksa i w końcu pomnikiem nagiego mężczyzny, będącego uosobieniem wyzwolenia mas robotniczych^[2][3]. W 1930 roku sobór Objawienia Pańskiego wraz z resztkami cokołu został przez bolszewickie władze miasta wysadzony^[1]. W kolejnych dziesięcioleciach na placu swe miejsce znaleźć miała także trybuna dla sowieckich dygnitarzy, a następnie pomnik Józefa Stalina^[1]. W latach pięćdziesiątych XX wieku władze Swierdłowska^[a] postanowiły postawić na głównym placu pomnik poświęcony Włodzimierzowi Leninowi^[4].

Charakterystyka

Pomnik został wzniesiony w popularnym w drugiej połowie XX wieku stylu przedstawiającym wyidealizowaną postać wodza bolszewików^[4]. Projektantami pomnika są: A. I. Pribulskij (А. И. Прибульский), P. D. Diemincew (П. Д. Деминцев), a rzeźbę wykonał W. I. Ingał (В. И. Ингал)^[5]. Posąg Lenina umieszczony został na wysokim piedestale wykonanym z szarego granitu^[6]. Na tym piedestale umiejscowiony został cokół ze statuą Lenina, a prowadzą do niego schody. Pomnik przedstawia Włodzimierza Lenina przemawiającego do ludu^[4]. Wódz rewolucji ubrany jest w płaszcz, jego prawa ręka jest wyciągnięta, lewą trzyma się za poły płaszcza^[4]. Statua mierzy 6 metrów^[4]. Od południowej strony cokołu wyryty został cytat z Lenina:

Pomnik został uroczyście odsłonięty 5 listopada 1957 roku^[7]. Jekaterynburski pomnik Włodzimierza Lenina jest uważany za typowy przykład architektury pomnikowej przedstawiającej Lenina, który umieszczany był na placach w większości miast Związku Radzieckiego^[5][8].

Stan pomnika pogarsza się, dlatego też w 2011 roku władze miasta wpisały go na listę obiektów przeznaczonych do remontu^[7]. Zarówno na granitowym postumencie jak i na samym posągu Lenina przez lata nagromadziły się pęknięcia i nakruszenia wymagające profesjonalnej interwencji^[9]. Od 2011 roku władze miasta dwukrotnie ogłaszały konkurs mający wyłonić wykonawcę robót remontowych, ale za każdym razem przetargi te musiały zostać unieważnione z powodu braku chętnych^[9]. Administracja jekaterynburska jest gotowa przeznaczyć na ten cel około miliona rubli^[9]. Do końca 2012 roku starania te nie przyniosły sukcesu^[10]. W 2012 roku obchodzono pięćdziesiątą piątą rocznicę jego wzniesienia, a teren przed pomnikiem jest jednym z ulubionych miejsc manifestacji Komunistycznej Partii Federacji Rosyjskiej^[10]. W związku z planowaną rewitalizacją tego obszaru pojawiły się wezwania do przeprowadzania badań archeologicznych na tym terenie, m.in. z uwagi na zachowane fundamenty soboru Objawienia Pańskiego^[11]. Pomnik Lenina znajduje się bowiem w miejscu dawnej dzwonnicy soboru^[11].

Wyburzenia pomnika domagają się natomiast m.in. Kozacy uralscy^[12][13]. W specjalnym oświadczeniu z 2011 roku stwierdzili oni, że stojący na poświęconej ziemi pomnik „Uljanowa-Lenina”, tyrana i mordercy, który doprowadził do śmierci milionów niewinnych Rosjan jest hańbą i powinien zostać zniszczony^[12][13]. Przeciwko usunięciu monumentu opowiedzieli się przedstawiciele władz obwodu swierdłowskiego^[14].

Uwagi

Przypisy