Pomnik Zgody w Raciborzu

Pomnik Zgody
Pomnik
Państwo	Polska
Miejscowość	Racibórz
Położenie na mapie Raciborza Pomnik Zgody
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Pomnik Zgody
Położenie na mapie województwa śląskiego Pomnik Zgody
Położenie na mapie powiatu raciborskiego Pomnik Zgody
50°05′50,50″N 18°12′32,10″E/50,097361 18,208917

Pomnik Zgody w Raciborzu (znany również jako Statua Zgody) – murowana kapliczka w Raciborzu w kształcie dwukondygnacyjnego słupa z repliką figury św. Jana Nepomucena, położona w pobliżu tzw. nerki, czyli ronda ósemkowego ulic Kozielskiej, Reymonta, Londzina, Mariańskiej, Głubczyckiej i Mikołaja, najbliżej ulicy Mikołaja oraz Głubczyckiej, stanowiącej część drogi krajowej nr 45. Upamiętnia zawarcie zgody pomiędzy biskupem wrocławskim Tomaszem II a księciem Henrykiem IV.

Konflikt księcia z biskupem

Głównym przedmiotem trwającego 16 lat konfliktu pomiędzy księciem wrocławskim Henrykiem IV Probusem a biskupem wrocławskim Tomaszem II, który stanowi ważny epizod w historii Raciborza i całego Śląska, było zajęcie przez Kościół terenów de facto należących do Henryka IV^[1]. Konflikt pomiędzy stronami coraz bardziej się zaostrzał, w 1284 r. doszło nawet do rzucenia klątwy na księcia przez Tomasza II i obłożenia interdyktem całego jego księstwa. Wreszcie spór przerodził się w otwarty konflikt zbrojny. Nieprzejednany dotąd biskup zmuszony został do opuszczenia Wrocławia. Początkowo udał się do swych posiadłości nysko-otmuchowskich, by następnie w 1285 r. znaleźć schronienie u Przemysława raciborskiego^[2]. W Raciborzu, otoczony przez armię Henryka w 1287 r., ostatecznie uległ i 24 sierpnia udał się do jego namiotu, gdzie podobno obaj błaganiem na klęczkach sobie przebaczyli^[3][4][5].

Charakterystyka

Tradycja przekazana przez Jana Długosza mówi, iż pomnik Zgody stanął dokładnie w miejscu pojednania między Henrykiem a Tomaszem. Pierwotnie zgodę upamiętniała niewielka budowla z obrazem, która rozpadła się w XVIII stuleciu. W XIX wieku w miejscu zawarcia zgody ponownie ustawiono stojącą w tym miejscu do dziś statuę, obraz zastępując figurką św. Jana Nepomucena. Jest to murowany z cegły, otynkowany, dwukondygnacyjny słup na rzucie kwadratu. Część dolna posiada nacięte narożniki i jest zamknięta gzymsem, w części górnej znajduje się wymieniona już figurka (ściślej – jej kopia, gdyż oryginał przeniesiono do lokalnego muzeum) nakryta daszkiem namiotowym z czerwoną dachówką. Całość zwieńczona jest niewielkim krzyżem na szczycie dachu^[6][7][8]. W 1994 r. pomnik został odremontowany^[9]. 11 grudnia 2010 r. przeniesiono go kilkanaście metrów dalej od ulicy, jako że narażony był na zderzenia z pojazdami^[10].

Przypisy

Bibliografia

• Alicja Gałecka-Paduchowa: Kapliczki, figury i krzyże przydrożne ziemi raciborskiej. Katowice: Centrum Dziedzictwa Kulturowego Górnego Śląska, 1997. ISBN 83-85871-08-X. (pol.)
• Henryk Stasiński, Edward Wieczorek: Racibórz i okolica : przewodnik. Katowice: Regionalna Fundacja Turystyki i Krajoznawstwa PTTK, 1994. ISBN 83-902723-2-6. (pol.)
• Alojzy Nowara: Racibórz : historia w nazwach ulic, pomnikach i tablicach pamiątkowych. Racibórz: Towarzystwo Miłośników Ziemi Raciborskiej, 1979. (pol.)
• Iwona Baturo: Racibórz. Miasto na czasie. Kraków: Amistad Sp. z o.o., 2009. ISBN 978-83-7560-058-2. (pol.)
• Praca zbiorowa pod redakcją Jana Kantyki: Racibórz: Zarys rozwoju miasta. Katowice: Wydawnictwo "Śląsk", 1981. ISBN 83-216-0140-5. (pol.)
• Ewa Wawoczny: Dwieście legend i podań z terenu powiatu raciborskiego i okolic : materiały pomocnicze do edukacji regionalnej. Racibórz: WAW, 2005. ISBN 83-89802-02-3. (pol.)

Linki zewnętrzne

• Model 3D pomnika