Pomnik cara Aleksandra II w Pawłach

Pomnik Aleksandra II w Pawłach
Państwo	Polska
Miejscowość	Pawły
Data budowy	1911-1914
Data likwidacji	?
Położenie na mapie gminy Zabłudów Pomnik Aleksandra II w Pawłach
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Pomnik Aleksandra II w Pawłach
Położenie na mapie województwa podlaskiego Pomnik Aleksandra II w Pawłach
Położenie na mapie powiatu białostockiego Pomnik Aleksandra II w Pawłach
52°56′03″N 23°18′56″E/52,934167 23,315556

Pomnik Aleksandra II w Pawłach

Położenie na mapie Guberni Królestwa Polskiego (1904)

Pomnik Aleksandra II w Pawłach – nieistniejący carski pomnik we wsi Pawły. Był to jeden z egzemplarzy produkowanego masowo przez fabrykę Edwarda Nowickiego w Petersburgu popiersia Aleksandra II (w ciągu trzech lat, od 1911 do 1914, wyprodukowano ich trzy tysiące). Było ono wykonane z cynku pokrytego brązem i cieszyło się szczególną popularnością ze względu na niską cenę – 150 rubli. Aleksander II był na nim ukazany w galowym mundurze, zaś rzeźba znajdowała się na postumencie w kształcie piramidy ze ściętym wierzchołkiem.

Na cokole pomnika znajdowało się rosyjskie godło państwowe, zaś nad nim napis w języku rosyjskim: Miłościwy Imperator Samodzierżca Całej Rosji Aleksander-Wyzwoliciel panował od 1855 do 1881 roku. Pod godłem umieszczono natomiast końcowe wersy ukazu carskiego z 1861, w którym Aleksander II znosił pańszczyznę. Całość wznosiła się na wysokość 2,3 metra. Pomnik został zlokalizowany przed urzędem gromadzkim w Pawłach. Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę został zniszczony. Śladem po jego istnieniu są dwa betonowe stopnie, które pierwotnie służyły jako podstawa konstrukcji.

Identyczny pomnik, również wykonany w zakładach Nowickiego, znajdował się w Białowieży.

Bibliografia

• K. Sokoł, A. Sosna, Stulecie w kamieniu i metalu. Rosyjskie pomniki w Polsce w latach 1815-1915, MID "Synergia", Moskwa 2005, ​ISBN 5-94238-010-4​, ss.43-44