Pomnik psa Dżoka

Pomnik psa Dżoka

Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Miejscowość	Kraków
Miejsce	bulwar Czerwieński
Typ pomnika	rzeźba
Projektant	Bronisław Chromy
Data odsłonięcia	2001-05-26 26 maja 2001(dts)
Położenie na mapie Krakowa Pomnik psa Dżoka
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Pomnik psa Dżoka
Położenie na mapie województwa małopolskiego Pomnik psa Dżoka
50°03′05″N 19°56′05″E/50,051389 19,934722

Pomnik psa Dżoka – pomnik znajdujący się na bulwarze Czerwieńskim nad Wisłą w Krakowie, w pobliżu Wawelu i mostu Grunwaldzkiego.

Historia psa Dżoka

Pomnik upamiętnia psa Dżoka, czarnego mieszańca, którego właściciel w tragicznych okolicznościach zmarł na zawał serca w pobliżu ronda Grunwaldzkiego. Pies czekał tam na swojego pana. Dokarmiany przez mieszkańców Krakowa, budził zdziwienie i sympatię. Po około roku oczekiwania pozwolił się przygarnąć nowej właścicielce, Marii Müller (wdowie po Władysławie Müllerze). Kobieta zmarła w 1998, zaś Dżok uciekł i, wałęsając się po terenach kolejowych, zginął pod kołami jadącego pociągu.

Powstanie pomnika

Pomnik psa Dżoka

Mimo początkowego braku przychylności władz miasta, do powstania pomnika przyczyniło się wiele organizacji (między innymi Krakowskie Towarzystwo Opieki nad Zwierzętami i ogólnopolskie media mające siedzibę w Krakowie), znane osoby (Zbigniew Wodecki, Jerzy Połomski, Krzysztof Piasecki, Krzysztof Cugowski), a także wielu mieszkańców Krakowa.

Twórcą rzeźby pomnikowej jest Bronisław Chromy. Jej odsłonięcia, 26 maja 2001, dokonał pies (owczarek niemiecki o imieniu Kety). W uroczystości wzięli udział m.in. prezydent Andrzej Gołaś, Janusz Wojciechowski, Agata Buzek i Teresa Starmach, przy oprawie artystycznej w wykonaniu ZPiT "Małe Słowianki"^[1]. W chwili odsłonięcia był to trzeci pomnik psa na świecie (obecnie jest ich więcej, także w Polsce).

Niewielki pomnik przedstawia psa wewnątrz rozłożonych ludzkich dłoni, wyciągającego lewą łapę w kierunku widza. W założeniu symbolizuje psią wierność oraz, ogólniej, więź zwierzęcia z człowiekiem.

Napis na pomniku (w językach polskim i angielskim) głosi:

Zamierzano przenieść rzeźbę o kilkadziesiąt metrów, gdyż tak przewidywała koncepcja pomnika Armii Krajowej, który planowano ustawić w tym miejscu^[2].

Dżok w kulturze masowej

W 2007 powstała książka „Dżok – najnowsza legenda Krakowa”, złożona z opowiadań i rysunków uczniów Szkoły Podstawowej nr 117, tworzonych pod kierunkiem nauczycieli (Małgorzaty Kwinty i Jarosława Czechowicza). Legendę napisała Lidia Graczyńska na podstawie materiałów zebranych przez Karola Graczyńskiego, który zamieścił też wypowiedź Bronisława Chromego.

Również w 2007 Barbara Gawryluk napisała książkę „Dżok. Legenda o psiej wierności”.

Karol Kozłowski opisał wierszem tę historię w książce „Pies Dżok. Najwierniejszy z wiernych”.

W roku 1991 krakowski oddział Telewizji Polskiej zrealizował impresję dokumentalną o psie Dżoku^[3].

Zobacz też

• Greyfriars Bobby
• Hachikō

Przypisy

Bibliografia

• Bujas Agnieszka, Pasek Hanna: Pomnik za wierność. „Super Express”, 19 V 1998, s. 1, 6 i 7.
• Dżok nie chciał żyć bez pani. „Chwila dla Ciebie”, 9 VII 1998, nr 28, s. 1, 4 i 5.
• Terakowska Dorota: Epitafium na śmierć psa. „Przekrój”, 3 V 1998, nr 18, s. 1, 12 i 13.
• Korczyńska Jadwiga (Adelajda), list do redakcji. „Przekrój”, 28 VI 1998 nr 26, s. 38.
• Terakowska Dorota: Pomnik wiernego psa. „Przekrój”, 11 IV 1999, nr 15, s. 33.
• Kursa Magdalena: Pomnik psiej wierności. „Gazeta Wyborcza”, 24 XI 2000, s. 9.
• Wacław Krupiński: Pisanie z Dżokiem w tle. „Dziennik Polski”, 18 VI 2007