Pomniki i tablice pamiątkowe po katastrofie polskiego Tu-154 w Smoleńsku (od 2012)

Pomnik Ofiar Tragedii Smoleńskiej 2010 roku w Warszawie odsłonięty 10 kwietnia 2018 roku

Epitafium Smoleńskie umieszczone przed wejściem do kaplicy Matki Boskiej Częstochowskiej na Jasnej Górze. 3 maja 2012

Niniejszy artykuł zawiera listę i opisy pomników i tablic pamiątkowych poświęconych ofiarom katastrofy polskiego Tu-154M w Smoleńsku odsłoniętych w latach od 2012 roku.

Pomniki i tablice pamiątkowe na terenie Polski

Na terenie Polski powstały m.in. następujące pomniki i tablice pamiątkowe:

2012 rok

Tablica na budynku Naczelnej Rady Adwokackiej przy ul. Świętojerskiej 16 w Warszawie, upamiętniająca ofiary ze środowiska adwokackiego

Kamień pamiątkowy w Piszu

• 16 marca 2013: pomnik na placu Wolności w Mysłowicach^[1].
• 4 kwietnia 2012: tablica pamiątkowa na budynku siedziby Naczelnej Rady Adwokackiej przy ulicy Świętojerskiej 16. W ten sposób zostały uczczone ofiary katastrofy pochodzące ze środowiska adwokackiego – Joanna Agacka-Indecka, Jolanta Szymanek-Deresz, Stanisław Mikke i Stanisław Zając^[2].
• 9 kwietnia 2012: kamień pamiątkowy „Katyń 1940 – Smoleńsk 2010″ w Pułtusku na Skwerze Pamięci przy parafii Miłosierdzia Bożego^[3][4].
• 9 kwietnia 2012: tablica pamiątkowa poświęcona Lechowi Kaczyńskiemu i wszystkim ofiarom katastrofy w kościele Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Skoczowie^[5].
• 10 kwietnia 2012, obchody drugiej rocznicy katastrofy:
  • kamień pamiątkowy w Piszu przy kościele Najświętszego Serca Pana Jezusa parafii pod tym wezwaniem w Piszu.
  • tablica pamiątkowa w Trepczy, w Kwaterze Katyńskiej Parku Kwitnąca Akacja.
• 13 kwietnia 2012: pomnik w Warszawie-Rembertów przy Parafia Matki Boskiej Zwycięskiej^[6].
• 14 kwietnia 2012: tablica pamiątkowa w sanktuarium Matki Bożej Zawierzenia w Tarnowcu poświęcona ofiarom katastrofy smoleńskiej. Odsłonięcia dokonała Alicja Zając^[7].
• 15 kwietnia 2012: tablica pamiątkowa przed budynkiem Urzędu Gminy w Górznie, poświęcona ofiarom katastrofy smoleńskiej^[8].
• 15 kwietnia 2012: tablica pamiątkowa wraz z krzyżem w Nowy Duninowie, poświęcona ofiarom katastrofy smoleńskiej^[9].
• 22 kwietnia 2012:
  • pomnik przy sanktuarium Najświętszej Maryi Panny Niepokalanej Objawiającej Cudowny Medalik parafii pod tym wezwaniem w Zakopanem. Autorem pomnika jest Karol Badyna^[10].
  • obelisk na dziedzińcu Muzeum Ziemi Leżajskiej^[11].
• 29 kwietnia 2012: tablica pamiątkowa w Grudziądzu w kościele parafii św. Maksymiliana Kolbego^[12].
• 2 maja 2012: tablica pamiątkowa poświęcona Lechowi Kaczyńskiemu w Piszu^[13]. Znajduje się na skwerze przy ulicy Kościuszki nieopodal Ronda im. Lecha Kaczyńskiego^[14][15].
• 3 maja 2012: Epitafium Smoleńskie – tablica upamiętniająca śmierć 96 Polaków na czele z Prezydentem R.P. Lechem Kaczyńskim pod Smoleńskiem 10 kwietnia 2010 r., w drodze na uroczystości upamiętnienia 70 rocznicy sowieckiej zbrodni ludobójstwa w lesie Katyńskim. Wmurowana na wprost wejścia do kaplicy Matki Boskiej Częstochowskiej na Jasnej Górze płaskorzeźba autorstwa Lecha Dziewulskiego, o wysokości 4,40 m i szerokości 2 m została odsłonięta i poświęcona 3 maja 2012^[16][17].
• 8 maja 2012: tablica pamiątkowa poświęcona Sławomirowi Skrzypkowi, umieszczona na ścianie siedziby Narodowego Banku Polskiego w Warszawie^[18].
• 17 czerwca 2012: pomnik Lecha Kaczyńskiego w Ossowie w Panteonie Bohaterów Sanktuarium Narodowego na Cmentarzu Poległych w Bitwie Warszawskiej^[19][20].
• 24 czerwca 2012: pomnik stanowiący żelbetonową makietę samolotu Tu-154M nr boczny 101 wykonaną w skali 1:2,5. Znajduje się nieopodal Golgoty Narodu Polskiego w sanktuarium Matki Bożej Bolesnej Królowej Polski w Kałkowie-Godowie^[21][22].
• 15 sierpnia 2012: pomnik Tadeusza Płoskiego w Ossowie w Panteonie Bohaterów Sanktuarium Narodowego na Cmentarzu Poległych w Bitwie Warszawskiej^[23][24][25].
• 16 września 2012: tablica pamiątkowa w klasztorze kapucynów w Lublinie poświęcona ofiarom katastrofy smoleńskiej. Autorem jest Kazimierz Stasz^[26].
• 7 października 2012: tablica pamiątkowa na cmentarzu w Miłakowie poświęcona ofiarom katastrofy. Wykonawcą jest Jan Stankiewicz^[27].
• 10 października 2012: tablica pamiątkowa w budynku Wydziału Lotnictwa Wyższej Szkoły Oficerskiej Sił Powietrznych w Dęblinie, poświęcona Andrzejowi Błasikowi^[28][29].
• 21 października 2012: pomnik poświąconym ofiarom Katynia i katastrofy smoleńskiej przy kościele św. Jana Kantego parafii pod tym wezwaniem w Mławie^[30].
• 23 października 2012: tablica pamiątkowa poświęcona Janinie Natusiewicz-Mirer na fasadzie budynku przy ulicy Jana Ewangelisty Purkyniego 11 (Panorama Racławicka) we Wrocławiu^[31].
• 25 listopada 2012: pomnik w kościele św. Anny w Warszawie. Jego autorem jest Łukasz Krupski, syn ofiary katastrofy Janusza Krupskiego^[32][33].
• 9 grudnia 2012: kamień z tablicą pamiątkową i marmurowym krzyżem przy bazylice Najświętszego Serca Pana Jezusa w Augustowie w Augustowie^[34][35].
• 15 grudnia 2012: tablica pamiątkowa na lotnisku Port Lotniczy Łódź im. Władysława Reymonta, poświęcona Andrzejowi Błasikowi^[36].

2013 rok

• 7 kwietnia 2013: epitafium smoleńskie w Toruniu przy kościele parafii Miłosierdzia Bożego i św. Faustyny Kowalskiej. Stanowią go popiersia pary prezydenckiej Lecha i Marii Kaczyńskich umieszczone na ścianie wraz z tabliczkami upamiętniającymi wszystkie ofiary katastrofy. Autorem jest Tadeusz Antoni Wojtasik^[37][38]. Na pomniku znajduje się inskrypcja stanowiąca cytat Jana Kochanowskiego: „Jeśli komu droga otwarta do nieba, tym co służą ojczyźnie”^[39].
• 7 kwietnia 2013: tablica pamiątkowa w klasztorze Bernardynów w Opatowie poświęcona ofiarom katastrofy smoleńskiej^[40].
• 9 kwietnia 2013: tablica pamiątkowa w Węgrowie, poświęcona Januszowi Kurtyce^[41]
• 9 kwietnia 2013: pomnik Ryszarda Kaczorowskiego w Ossowie w Panteonie Bohaterów Sanktuarium Narodowego na Cmentarzu Poległych w Bitwie Warszawskiej^[42].
• 13 kwietnia 2013: obelisk pamięci w Mikluszowicach^[43].
• 14 kwietnia 2013: tablica Krzyż Smoleński okryty całunem milczenia w Krakowie-Nowej Hucie w kościele św. Józefa Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny stanowiąca upamiętnienie ofiar katastrofy, a w szczególności Janusza Kurtyki^[44].
• 14 kwietnia 2013: Krzyż Smoleński na Wzgórzu Trzech Krzyży przy sanktuarium Matki Boskiej Bolesnej w Świętej Wodzie^[45].
• 14 kwietnia 2013: Pomnik Pamięci Ofiar Katynia i Smoleńska przy sanktuarium Krzyża Świętego parafii Świętego Krzyża i św. Mikołaja w Biezdrowie poświęcony ofiarom zbrodni katyńskiej i katastrofy smoleńskiej. Autorem jest Robert Sobociński^[46].
• 18 kwietnia 2013: tablica pamiątkowa w kościele Najświętszej Maryi Panny Matki parafii pod tym wezwaniem w Sulejówku poświęcona ofiarom katastrofy smoleńskiej^[47][48].
• 18 kwietnia 2013: tablica pamiątkowa w kościele św. Franciszka z Asyżu parafii pod tym wezwaniem w Kielcach. Upamiętnia ofiary katastrofy smoleńskiej^[49].
• 20 kwietnia 2013: pomnik w Tychach. Powstał z inicjatywy Stowarzyszenia Solidarni 2010. Odsłonięcia dokonał Andrzej Melak^[50][51].
• 8 czerwca 2013: Tablica Smoleńska w kościele Najczystszego Serca Maryi w parafii pod tym wezwaniem w Warszawie. Upamiętnia wszystkie ofiary katastrofy smoleńskiej, a w szczególny sposób zostały uwzględnione siedmioro z nich: Andrzej Błasik, Katarzyna Doraczyńska, Janusz Kochanowski, Wojciech Lubiński, Barbara Maciejczyk, Stefan Melak, Paweł Wypych^[52][53].
• 18 czerwca 2013: pomnik pary prezydenckiej Lecha i Marii Kaczyńskich w Radomiu^[54].
• 23 czerwca 2013: tablica pamiątkowa na ścianie kościoła Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Hrubieszowie poświęcona ofiarom katastrofy.^[55]
• 16 sierpnia 2013: pomnik Franciszka Gągora w Ossowie w Panteonie Bohaterów Sanktuarium Narodowego na Cmentarzu Poległych w Bitwie Warszawskiej^[56].
• 15 września 2013: pomnik Ofiar Katynia i Smoleńska przy kościele Miłosierdzia Bożego parafii pod tym wezwaniem w Bielsku Podlaskim^[57][58].
• 26 października 2013: tablica pamiątkowa poświęcona Lechowi Kaczyńskiemu na ścianie budynku przy ul. Kościuszki 47 w Sopocie^[59][60].
• 1 listopada 2013: pomnik poświęcony ofiarom katastrofy smoleńskiej na cmentarzu komunalnym w Olsztynie; projektantem był Janusz Wierzyński^[61].
• 10 listopada 2013: obelisk pamięci ofiar katastrofy przy kościele Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny parafii pod tym wezwaniem w Sulejówku w Lipnie^[62][63].
• 26 listopada 2013: popiersie Prezydenta Ryszarda Kaczorowskiego w Mińsku Mazowieckim przy skwerze imienia Ryszarda Kaczorowskiego; w uroczystości wzięła udział Pani Prezydentowa, Karolina Kaczorowska^[64][65].
• 9 grudnia 2013: tablica pamiątkowa w Ełku upamiętniająca Aleksandra Szczygło, umieszczona na budynku, gdzie w przeszłości A. Szczygło otworzył swoje pierwsze biuro poselskie^[66][67].

2014 rok

• 18 stycznia 2014: pomnik upamiętniający ofiary katastrofy, umieszczony przy ul. Prezydentów RP Lecha Kaczyńskiego i Ryszarda Kaczorowskiego w Stargardzie Szczecińskim; poświęcenia dokonał abp Andrzej Dzięga^{[68][69][70][71][72]}.
• 24 lutego 2014: tablica pamiątkowa poświęcona Sławomirowi Skrzypkowi, umieszczona na ścianie siedziby Narodowego Banku Polskiego w Warszawie^[73].
• 15 sierpnia 2014: pomnik Andrzeja Błasika i Mirona Chodakowskiego w Ossowie w Panteonie Bohaterów Sanktuarium Narodowego na Cmentarzu Poległych w Bitwie Warszawskiej^[74].
• 28 września 2014: pomnik Lecha Kaczyńskiego w Siedlcach^[75].
• 12 października 2014: pomnik-popiersie Janusza Kurtyki w Morawicy^[76].

2015 rok

Ostrów Wlkp., „ściana pamięci” kościoła św. Antoniego

• 10 kwietnia 2015: tablica na „ścianie pamięci” kościoła św. Antoniego w Ostrowie Wlkp.
• 11 kwietnia 2015: pomnik Janusza Kurtyki i Anny Walentynowicz w Ossowie w Panteonie Bohaterów Sanktuarium Narodowego na Cmentarzu Poległych w Bitwie Warszawskiej^[77].
• 18 kwietnia 2015: tablica smoleńska w Chełmży^[78].
• 15 maja 2015: tablica upamiętniająca Lecha Kaczyńskiego ustanowiona na budynku przy ulicy Pawła Suzina 3 w Warszawie, miejscu jego urodzenia^[79][80].
• 15 sierpnia 2015: pomnik Bronisława Kwiatkowskiego i Stefana Melaka w Ossowie w Panteonie Bohaterów Sanktuarium Narodowego na Cmentarzu Poległych w Bitwie Warszawskiej^[81].

2016 rok

• 10 marca 2016: tablica pamiątkowa poświęcona Lechowi Kaczyńskiemu na terenie dawnego ośrodka prezydenckiego w Lucieniu^[82].
• 10 kwietnia 2016, obchody szóstej rocznicy katastrofy:
  • tablica pamiątkowa poświęcona Lechowi Kaczyńskiemu odsłonięta na gmachu Pałacu Prezydenckiego w Warszawie^[83]
  • tablica pamiątkowa poświęcona Grażynie Gęsickiej odsłonięta na gmachu Ministerstwa Rozwoju w Warszawie^[84][85].
• 11 kwietnia 2016:
  • tablica pamiątkowa poświęcona Władysławowi Stasiakowi przed wejściem do siedziby Biura Bezpieczeństwa Narodowego^[86].
  • tablica pamiątkowa poświęcona Aleksandrowi Szczygłowi przed wejściem do siedziby Biura Bezpieczeństwa Narodowego^[86].

2017 rok

• 19 maja: pomnik Ofiar Katastrofy Smoleńskiej na placu Katedralnym w Łodzi na tyłach bazyliki archikatedralnej św. Stanisława Kostki^[87].

2018 rok

• Pomnik Ofiar Tragedii Smoleńskiej 2010 roku w Warszawie odsłonięty 10 kwietnia 2018 roku
• Pomnik Lecha Kaczyńskiego na placu marsz. Józefa Piłsudskiego w Warszawie odsłonięty 10 listopada 2018 roku

Zobacz też

• Pomniki i tablice pamiątkowe po katastrofie polskiego Tu-154 w Smoleńsku (2010-2011)

Przypisy