Pomorska Brygada Obrony Narodowej

Pomorska Brygada
Obrony Narodowej
Historia
Państwo II Rzeczpospolita
Sformowanie2 kwietnia 1939
Rozformowanie1939
Nazwa wyróżniającaPomorska
Dowódcy
Pierwszypłk Kazimierz Tadeusz Majewski
Działania zbrojne
kampania wrześniowa
Organizacja
DyslokacjaŚwiecie (OK VIII)
Rodzaj sił zbrojnychWojsko
Rodzaj wojskObrona Narodowa
PodległośćDOK VIII
Armii „Pomorze”
Pomorska Brygada ON
Obrona Narodowa w 1939

Pomorska Brygada Obrony Narodowej – brygada Obrony Narodowej Wojska Polskiego II Rzeczypospolitej.

Historia brygady

Na podstawie rozkazu L.dz. 1601/Tjn.ON.I Departamentu Piechoty Ministerstwa Spraw Wojskowych z dnia 2 maja 1939 roku istniejące od niespełna dwóch lat dowództwo Pomorskiej Brygady ON w Toruniu zostało przemianowane na dowództwo Chełmińskiej Brygady ON. Równocześnie z dniem 31 maja 1939 roku zorganizowano nowe dowództwo Pomorskiej Brygady ON w Świeciu[1]. W maju 1939 roku na stanowisko dowódcy brygady został wyznaczony pułkownik piechoty Kazimierz Tadeusz Majewski, dotychczasowy długoletni dowódca 38 pułku piechoty Strzelców Lwowskich w Przemyślu[2].

Dowódcy Pomorskiej Brygady ON podporządkowano cztery istniejące od 1937 roku bataliony ON: Czerski, Kościerski, Starogardzki i Tucholski, które przeformowano na etat batalionu ON typ II. W maju 1939 roku został sformowany Świecki batalion ON według etatu batalionu ON typ IV. W pierwszej połowie czerwca 1939 roku został utworzony Koronowski batalion ON według etatu batalionu ON typ S[3].

W kampanii wrześniowej dowództwo brygady występowało jako dowództwo Oddziału Wydzielonego (Zgrupowania) „Chojnice”, w składzie którego znalazły się dwa bataliony ON: czerski i tucholski.

Kościerski Batalion ON wszedł w skład Oddziału Wydzielonego „Kościerzyna”. 1 września dowódcy oddziału podporządkowany został również II Gdyński batalion ON.

Oba oddziały wydzielone wraz z Pomorską BK tworzyły Grupę Osłonową „Czersk” pod dowództwem generała brygady Stanisława Grzmot-Skotnickiego.

Starogardzki Batalion ON wszedł w skład Oddziału Wydzielonego „Wisła” i bronił odcinka na południe od Tczewa. Po walkach w rejonie Tczewa i Saratowic Górnych udało mu się wydostać z okrążenia i przejść w rejon Chełmna.

Koronowski Batalion walczył w składzie 9 Dywizji Piechoty, a Świecki batalion ON w składzie 16 Dywizji Piechoty.

Organizacja pokojowa brygady w czerwcu 1939 roku

Przypisy

  1. ↑ Ryszard Rybka, Kamil Stepan, Najlepsza broń ..., s. 1073, natomiast Kazimierz Pindel, Obrona Narodowa 1937-1939, s. 49, jako datę wydania rozkazu L.dz. 1601/Tjn.ON.I podał 2 kwietnia 1939 roku. Eugeniusz Kozłowski, Wojsko Polskie 1936-1939 ..., w przypisie 77 na s. 103 wyjaśnia: „Rozkaz Dep. Piech. MSWojsk. (dz. 1601 z 2 IV 1939) o utworzeniu nowych brygad ON oraz zorganizowaniu nowych jednostek w istniejących brygadach ON, CAW, Akta Dep. Kaw. MSWojsk., t. 76. Jakkolwiek rozkaz nosi datę 2 IV 1939, ukazał się on dopiero ok. 30 IV 1939 r.”
  2. ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 2 z 26 stycznia 1934 roku, s. 23, sprostowano imiona pułkownika Majewskiego z „Tadeusz I” na „Kazimierz Tadeusz”.
  3. ↑ K. Pindel, Obrona Narodowa ..., op. cit., s. 50.

Bibliografia

  • Tadeusz Böhm, Bataliony Obrony Narodowej w Wielkopolsce w latach 1936-1939 i ich rola w Kampanii Wrześniowej, Poznań: Sorus, 1996, ISBN 83-87133-01-9, OCLC 830126196.
  • Konrad Ciechanowski, Armia „Pomorze”, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1983, ​ISBN 83-11-06793-7​.
  • Tadeusz Jurga, Wojsko Polskie : krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. 7, Regularne jednostki Wojska Polskiego w 1939 : organizacja, działania bojowe, uzbrojenie, metryki związków operacyjnych, dywizji i brygad, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1975.
  • Eugeniusz Kozłowski, Wojsko Polskie 1936-1939. Próby modernizacji i rozbudowy, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1964.
  • Kazimierz Pindel, Obrona Narodowa 1937-1939, Warszawa: Wydaw. Ministerstwa Obrony Narodowej, 1979, ISBN 83-11-06301-X, OCLC 69279234.
  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan, Najlepsza broń. Plan mobilizacyjny „W” i jego ewolucja, Oficyna Wydawnicza „Adiutor”, Warszawa 2010, ​ISBN 978-83-86100-83-5​.

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Obrona Narodowa w 1939.jpg
Obrona Narodowa w 1939
Pomorska Brygada ON.jpg
Pomorska Brygada ON