Ponice

Ponice

wieś
Kościół Matki Bożej Królowej Polski
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Powiat	nowotarski
Gmina	Rabka-Zdrój
Liczba ludności (2015-01-02)	1220
Strefa numeracyjna	18
Kod pocztowy	34-700[1]
Tablice rejestracyjne	KNT
SIMC	0463579
Położenie na mapie gminy Rabka-Zdrój Ponice
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Ponice
Położenie na mapie województwa małopolskiego Ponice
Położenie na mapie powiatu nowotarskiego Ponice
49°34′22″N 19°58′48″E/49,572778 19,980000

Ponice – wieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim, w gminie Rabka-Zdrój^[2][3], w dolinie potoku Poniczanka, w zachodniej części Gorców.

Historia

Ponice jako już uformowana wieś pojawiają się w XVI wieku, kiedy to wraz z Chabówką, Olszówką, Skomielną (Białą) i Rokicinami wchodziły w skład dóbr rabczańskich o powierzchni 11 827 morgów, a których właścicielem był Spytek Jordan z Zakliczyna, stolnik krakowski pochodzący z uboższej linii myślenickich Jordanów. Rejestr poborowy z 1581 r. podaje, że Ponice posiadały wtedy: " dwóch zagrodników z rolą, czterech bez roli, czterech na wolniźnie, pięciu, którym wyszła wolnizna, dwóch nowoosiadłych, jednego rzemieślnika i pół łana sołtysiego". Po śmierci Spytka w 1596 r. Ponice wraz z całym kluczem rabczańskim przeszły w ręce rodziny Zebrzydowskich. W 1621 r. Jan Zebrzydowski, starosta lanckoroński, odstępuje je Marianowi Przyłęckiemu. Po nim ziemie te dziedziczą Komorowscy, potem zaś Wielkopolscy. Ostatni z Wielkopolskich sprzedał dobra rabczańskie z Ponicami Józefowi Wieniawie Zubrzyckiemu, ten zaś przekazał je w 1855 r. swemu synowi Julianowi. Ostatecznie w 1895 r. właścicielem została rodzina Kadenów, która posiadała je aż do czasu ich upaństwowienia w 1948 r.^[4]

Na przełomie XVIII i XIX wieku powstaje kościółek na Sołtysówce, zbudowany ze zwykłego kamienia rzecznego. Umieszczony w nim obraz Matki Bożej Częstochowskiej darzony był przez miejscowych szczególnym kultem^[5].

W 1854 r., jak wynika z zachowanych dokumentów, przy parafii w Rabce istniało 7 szkół parafialnych, w tym także szkoła w Ponicach. W 1912 r. wybudowano nowy budynek szkolny, a szkoła stała się etatową. Patronem został św. Kazimierz Królewicz. Na początku lat 50. szkoła  posiadała jedynie trzy izby lekcyjne i musiała stale wypożyczać dodatkowe pomieszczenie, często bardzo odległe od budynku szkolnego. Jesienią 1954 r. rozpoczęła się we wsi akcja zbierania podpisów pod wnioskiem o rozbudowę szkoły. Mieszkańcy zobowiązali się do dostarczenia drzewa i ofiarowali robociznę. Prace ruszyły rok później. W 1956 r. jeszcze wynajęto pomieszczenie na Kuśnierce, ale w roku następnym dzieci uczyły się już w nowych salach, mimo, że nie były one jeszcze gotowe^[6].

Przed 1970 rokiem arcybiskup Karol Wojtyła ustanowił w Ponicach ośrodek duszpasterski. W istocie był to wikariat parafii św. Magdaleny w Rabce. Posługę w nim objęli księżą marianie, a w 1984 r. księża salwatorianie. 7 kwietnia 1985 r. kardynał Franciszek Macharski erygował w Ponicach parafię pod wezwaniem Matki Bożej Królowej Polski. Rozpoczęto budowę nowego kościoła, który został poświęcony w 1996 r. Powstał przy nim cmentarz parafialny^[7].

W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego.

W 1999 r. patronką szkoły podstawowej w Ponicach została poetka Antonina Zachara–Wnękowa, pochodząca z pobliskiej Olszówki^[8].

W dniach 22–25 maja 2008 w miejscowości odbyła się "Konferencja Wikimedia Polska 2008" pod patronatem honorowym burmistrza Rabki Ewy Przybyło^[9].

W 2012 r. odbyły się uroczystości z okazji 100-lecia szkoły w Ponicach, w czasie których przekazano szkole sztandar^[10].

Linki zewnętrzne

• Szkoła Podstawowa w Ponicach
• Parafia pw. MB Królowej Polski w Ponicach
• Stowarzyszenie Po...nice do kłębka/
• Ochotnicza Straż Pożarna w Ponicach

Przypisy