Popielżyn-Zawady

Popielżyn-Zawady
	wieś
	; Zabudowania wsi
Państwo	Polska
Województwo	mazowieckie
Powiat	płoński
Gmina	Joniec
Liczba ludności (2011)	198
Strefa numeracyjna	23
Kod pocztowy	09-131
Tablice rejestracyjne	WPN
SIMC	0116694
	Położenie na mapie gminy Joniec Popielżyn-Zawady
	Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Popielżyn-Zawady
	Położenie na mapie województwa mazowieckiego Popielżyn-Zawady
	Położenie na mapie powiatu płońskiego Popielżyn-Zawady
	52°35′14″N 20°37′00″E/52,587222 20,616667

Artykuł	52°35′14″N 20°37′0″E
- błąd	38 m
WD	52°35'50"N, 20°36'47"E
- błąd	2033 m
Odległość	409 m

Popielżyn-Zawady – wieś w Polsce, położona w województwie mazowieckim, w powiecie płońskim, w gminie Joniec^[4]^[5].

Położenie

Wieś leży na prawym brzegu Wkry, poniżej ujścia Sony^[6]^[7]. Na południe od wsi przebiega linia kolejowa Nasielsk-Płońsk, z mostem na Wkrze^[7]^[8].

Historia

Miejscowość Popielżyn-Zawady odnotowano na Topograficznej Karcie Królestwa Polskiego z 1839 r., nie zaznaczając jednak parku. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego z II połowy XIX w. pod hasłem "Popielżyn-Zawady" podaje informację, iż jest to wieś z 32 domami, 298 mieszkańcami, 1344 morgami ziemi w tym 83 morgami nieużytków^[6].

W 1866 r. powstał dwór w Popielżynie-Zawadach, który ma cechy dworskiego założenia osiowego z charakterystycznym układem części folwarcznej, sadu i stawów. Jest to układ typowy dla I połowy XIX w.. Folwark obejmujący trzy wsi o nazwie Popielżyn ora przynależne do niego wsi posiadał grunty o powierzchni 1136 mórg (636 ha), dwa budynki murowane oraz młyn^[6]. Najstarsze drzewa na terenie parku w Popielżynie-Zawadach można ocenić jako pochodzące z II połowy XIX w. Dawny drzewostan parkowy obejmuje grupy kasztanowców przy dworze, aleję akacjową, pojedyncze lipy wzdłuż granicy oraz dwa sady owocowe. Podczas wojny polsko-bolszewickiej przeprawy przez Wkrę broniła we wsi 14 sierpnia 1920 Brygada Syberyjska, dowodzona przez Kazimierza Rumszę^[8]. Obrona pozycji przed radziecką 11 Dywizją została okupiona dużymi stratami^[8]. W 1939 r. powierzchnia folwarku w Popielżynie-Zawadach wynosiła już tylko 39 ha. Zmniejszenie powierzchni było wynikiem wyprzedawania majątku przez wcześniejszych właścicieli: Radzickiego i Zofię Nowakowską. Ostatnią właścicielką folwarku w Popielżynie-Zawadach przed II wojną światową była Zofia Trzcińska-Kamińska. W czasie wojny we dworze stacjonowali Niemcy. Po zakończeniu wojny w budynku dworu urządzono najpierw szkołę, a później spółdzielnię produkcyjną, która istniała do 1956 r. Na skutek odwołań przedwojenna właścicielka odzyskała dwór w Popielżynie-Zawadach wraz z 25 ha ziemi i gospodarowała tu do 1970 r., kiedy sprzedała resztówkę Centrali Wytwórczo-Usługowej "Libella", która ulokowała tu ośrodek kolonijny. Później dwór przeszedł w ręce prywatne.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.

Zabytki

Na liście zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa figuruje dwór z ogrodem, wpisane na listę 20 czerwca 1958 pod numerem A-72^[9].

We wsi znajdują się dwie kapliczki: figurka Matki Boskiej położona przy dworze oraz druga - przy drodze do Jońca.

Zobacz też

Przypisy

↑ Wieś Popielżyn-Zawady w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2016-12-05] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2019-12-27].
↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 954 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
↑ ^a ^b GUS. Wyszukiwarka TERYT
↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
↑ ^a ^b ^c Popielżyn-Zawady, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VIII: Perepiatycha – Pożajście, Warszawa 1887, s. 788 .
↑ ^a ^b Juliusz Uliasz, Dariusz Wiśniewski, Anna Tekiel, Elżbieta Mlącka: Legionowo: mapa topograficzna Polski. Wydanie turystyczne. Wyd. 2. Warszawa: Wojskowe Zakłady Kartograficzne, 2006. ISBN 83-7135-228-X.
↑ ^a ^b ^c Tadeusz Glinka, Marian Kamiński, Marek Piasecki, Krzysztof Przygoda, Andrzej Walenciak: Mazowsze Północne. Warszawa: Sport i Turystyka, 1998, s. 629. ISBN 83-7200-144-8.
↑ Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków na terenie województwa mazowieckiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 109. [dostęp 2014-09-17].

Linki zewnętrzne

Popielżyn ''Zawady'', [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VIII: Perepiatycha – Pożajście, Warszawa 1887, s. 788 .

[pwl-1] Wieś Popielżyn-Zawady w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2016-12-05] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.

[nsp-2] GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2019-12-27].

[poczta-3] Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 954 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .

[teryt-4] GUS. Wyszukiwarka TERYT

[roz-5] Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)

[SgKP-6] Popielżyn-Zawady, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VIII: Perepiatycha – Pożajście, Warszawa 1887, s. 788 .

[UliaszWiśniewskiTekielMlącka2006-7] Juliusz Uliasz, Dariusz Wiśniewski, Anna Tekiel, Elżbieta Mlącka: Legionowo: mapa topograficzna Polski. Wydanie turystyczne. Wyd. 2. Warszawa: Wojskowe Zakłady Kartograficzne, 2006. ISBN 83-7135-228-X.

[MazPn1998-8] Tadeusz Glinka, Marian Kamiński, Marek Piasecki, Krzysztof Przygoda, Andrzej Walenciak: Mazowsze Północne. Warszawa: Sport i Turystyka, 1998, s. 629. ISBN 83-7200-144-8.

[nidMAZ-9] Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków na terenie województwa mazowieckiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 109. [dostęp 2014-09-17].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne