Popradzki Staw
Popradzki Staw i Grań Baszt | |
Położenie | |
Państwo | Słowacja |
---|---|
Region | Dolina Złomisk |
Wysokość lustra | 1494,3 m n.p.m. |
Morfometria | |
Powierzchnia | 6,26–6,88 ha |
Głębokość • maksymalna | 16,6–17,6 m |
Hydrologia | |
Rzeki zasilające | Zmarzły Potok |
Rzeki wypływające | Krupa |
49°09′12″N 20°04′50″E/49,153333 20,080556 |
Popradzki Staw (słow. Popradské pleso, dawniej Rybi Staw, Mały Rybi Staw) – staw tatrzański, znajdujący się w dolnej części Doliny Złomisk, odnogi Doliny Mięguszowieckiej w słowackich Tatrach Wysokich.
Charakterystyka
Staw leży w kotlinie powstałej na bazie misy glacjalno-erozyjnej na wysokości 1494,3 m n.p.m., ma 6,26 ha powierzchni i 16,6 m głębokości (według pomiaru z 1927) lub odpowiednio 6,88 ha i 17,6 m (według pomiarów z lat 1961–1966). Woda ma żółto-zielony kolor i jest jak na tatrzańskie stawy mało przezroczysta (5,7 m według pomiarów Ludomira Sawickiego z 1909), bowiem dzięki południowej wystawie staw ma bogatszy plankton niż leżące o 100 m niżej Morskie Oko. Jest jednym z nielicznych, w których naturalnie występują ryby (pstrąg potokowy).
Temperatura wód powierzchniowych nie przekracza 16 °C. Staw pokrywa się lodem przeciętnie 11 listopada, lód topnieje 21 maja.
Od wschodu do jeziora wpada spływający Doliną Złomisk Zmarzły Potok, a wypływa w kierunku południowym potok Krupa. Nad stawem górują szczyty Osterwy (od wschodu), Popradzka Grań (od północy) oraz Grań Baszt (od zachodu). Okolice Popradzkiego Stawu są ściśle chronione – rezerwat „Dolina Mięguszowiecka” (Rezervácia Mengusovská dolina).
Historia
Na pólku narciarskim przy Popradzkim Stawie 20 stycznia 1974 o godz. 10:40 zdarzyła się największa do owego czasu katastrofa lawinowa w Tatrach. Żlebem spod Przełęczy nad Skokiem zeszła potężna lawina, która, przewaliwszy się przez Mięguszowiecki Potok, wdarła 140 m na przeciwległy stok, wspinając się z rozpędu 44 m w górę. Na stoku trenowali z instruktorem uczestnicy kursu narciarskiego ze słowackiego Technikum Budowlanego. Lawina przysypała 24 z nich. Dzięki błyskawicznej akcji ratunkowej (było to 400 m od schroniska nad Popradzkim Stawem) udało się odgrzebać spod śniegu 11 płycej przywalonych. W ciągu następnych kilku dni liczne zespoły ratunkowe (z pomocą przyszło również wojsko) odgrzebały ciała 10 uczestników kursu; wśród nich nauczyciela z 12-letnim synem. Pies wskazał miejsce, w którym po 5 godzinach od zejścia lawiny wydobyto żywego 18-latka przywalonego metrową warstwą śniegu. Ciała dwóch uczniów udało się znaleźć dopiero po roztopach.
Turystyka
Nad brzegiem jeziora stoją schronisko nad Popradzkim Stawem oraz Schronisko Majlátha. Wczesną jesienią odbywają się co roku nad stawem obchody święta THS, z tej okazji na zboczach Osterwy odbywają się pokazy umiejętności ratowników.
Wokół jeziora prowadzi ścieżka turystyczna o długości 1,3 km. Prowadzi ona również do Tatrzańskiego Cmentarza Symbolicznego pod Osterwą.
Do Popradzkiego Stawu dozwolony jest dojazd rowerem drogą dojazdową do schroniska od Drogi Wolności.
Szlaki
Przy schronisku znajduje się węzeł szlaków turystycznych:
- Magistrala Tatrzańska – ze Szczyrbskiego Jeziora nad Popradzki Staw, dalej przez Przełęcz pod Osterwą do Batyżowieckiego Stawu.
- Czas przejścia ze Szczyrbskiego Jeziora nad staw: 1:15 h, ↓ 1:05 h
- Czas przejścia znad stawu na Przełęcz pod Osterwą: 1 h, ↓ 45 min
- – zielony ze Szczyrbskiego Jeziora, odchodzący od czerwonego po 30 min. Czas przejścia całej trasy: 1:15 h, ↓ 1:05 h
- – od stacji kolei elektrycznej Popradské pleso nad Popradzki Staw i dalej w górę Doliny Mięguszowieckiej do rozwidlenia ze szlakiem czerwonym na Rysy.
- Czas przejścia od stacji do stawu: 1 h, ↓ 35 min
- Czas przejścia znad stawu do szlaku czerwonego: 30 min w obie strony
- – do Tatrzańskiego Cmentarza Symbolicznego, stamtąd w dół do szlaku niebieskiego w Dolinie Mięguszowieckiej. Czas przejścia: 45 min w obie strony[1]
Szlaki czerwony i żółty są otwarte tylko w sezonie letnim (16 czerwca – 31 października).
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Tomasz Nodzyński, Marta Cobel-Tokarska: Tatry Wysokie i Bielskie: polskie i słowackie. Warszawa: ExpressMap, 2007. ISBN 978-83-60120-88-0.
Bibliografia
- Józef Nyka: Tatry słowackie. Przewodnik. Wyd. VI. Latchorzew: Trawers, 2008. ISBN 978-83-60078-05-1.
- Tablica informacyjna nad brzegiem jeziora
- Tatry Wysokie słowackie i polskie. Mapa turystyczna 1:25 000. Warszawa: Polkart, 2005/06. ISBN 83-87873-26-8.
Linki zewnętrzne
- Archiwalne widoki stawu w bibliotece Polona
Media użyte na tej stronie
Autor:
- Tatry mapa 2.png: ToSter 2 września 2008
- Poland location map white.svg:
- Poland location map.svg: NordNordWest
- derivative work: Mareklug
Mapa Tatr
Stripe-marked trail on the trail in the Czech Republic - red.
Stripe-marked trail on the trail in the Czech Republic - green.
Stripe-marked trail on the trail in the Czech Republic - blue.
Stripe-marked trail on the trail in the Czech Republic - yellow.
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Popradzki Staw, Dolina Mięguszowiecka i grań Baszt. Widok z Osterwy
Autor: Krzysztof Dudzik (User:ToSter), Licencja: CC BY-SA 3.0
Popradzki Staw i zbocza Osterwy
Autor: Tzugaj, Licencja: CC0
znak graficzny do map, ukazujący przykładowe jezioro