Poręba (województwo dolnośląskie)

Artykuł

50°14′1″N 16°35′53″E

- błąd

39 m

WD

50°13'59"N, 16°35'54"E

- błąd

39 m

Odległość

69 m

Poręba
wieś
Ilustracja
Kościół św. Sebastiana w Porębie
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Powiat

kłodzki

Gmina

Bystrzyca Kłodzka

Wysokość

440-670[1] m n.p.m.

Liczba ludności (III 2011)

232[2]

Strefa numeracyjna

74

Kod pocztowy

57-520[3]

Tablice rejestracyjne

DKL

SIMC

0851560

Położenie na mapie gminy Bystrzyca Kłodzka
Mapa konturowa gminy Bystrzyca Kłodzka, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Poręba”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Poręba”
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego
Mapa konturowa powiatu kłodzkiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Poręba”
Ziemia50°14′01″N 16°35′53″E/50,233611 16,598056
Remiza OSP w Porębie

Poręba (niem. Lichtenwalde) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Bystrzyca Kłodzka.

Położenie

Łańcuchowa wieś o długości ponad 3 km leżąca na południowy wschód od Bystrzycy Kłodzkiej, w dolinie Porębnika, na wysokości około 440–670 m n.p.m.[1] Górna część wsi sięga Przełęczy nad Porębą leżącej w grzbiecie Gór Bystrzyckich[1].

Podział administracyjny

W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie wałbrzyskim.

Historia

Pierwsza wzmianka o Porębie pochodzi z 1360, wieś figuruje tam pod nazwą Lichtenvalde[4]. W 1684 miejscowość weszła w skład dóbr międzyleskich rodziny von Althannów[4]. Pod koniec XVIII wieku Poręba składała się z dwóch części: dworskiej i wolnego sołectwa[4]. W 1839 część dworska została kupiona przez Mariannę Orańską[4]. Była to wtedy dobrze rozwinięta wieś w której funkcjonowały: szkoła katolicka, pięć młynów wodnych, olejarnia i gorzelnia, mieszkańcy miejscowości oprócz rolnictwa zajmowali się tkactwem i hodowlą wołów[4]. W drugiej połowie XIX wieku powstał tu tartak i kilka gospód, z których korzystali kuracjusze z pobliskiego Długopola-Zdroju[4]. Po 1945 Poręba pozostała wsią rolniczą, przy czym liczba ludności uległa częściowemu zmniejszeniu[1]. W 1978 było tu 61 gospodarstw rolnych[1].

Zabytki

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisany jest[5]:

  • kościół parafialny pw. św. Sebastiana, z pierwszej połowy XVIII wieku.

Inne zabytki:

  • stary kamienny krzyż o krótkich ramionach, położony niedaleko kościoła, w jego dolnej części jest wykuty miecz[4]. Krzyż określany jest często jako tzw. krzyż pokutny, co nie ma oparcia w żadnych dowodach ani badaniach, a jest oparte jedynie na nieuprawnionym założeniu, że wszystkie stare kamienne krzyże monolitowe, o których nic nie wiadomo, zwłaszcza te z rytami broni, są krzyżami pokutnymi[6], chociaż w rzeczywistości powód fundacji takiego krzyża może być różnoraki, tak jak każdego innego krzyża. Niestety hipoteza ta stała się na tyle popularna, że zaczęła być odbierana jako fakt i pojawiać się w lokalnych opracowaniach, informatorach czy przewodnikach jako faktyczna informacja, bez uprzedzenia, że jest to co najwyżej luźny domysł bez żadnych bezpośrednich dowodów.

Pomniki przyrody

Około 500 m poniżej kościoła, po północnej stronie drogi rośnie pomnikowy cis pospolity o obwodzie pnia około 210 cm[4].

Szlaki turystyczne

Powyżej wsi, przez Przełęcz nad Porębą przechodzi szlak turystyczny[7]:

Przypisy

  1. a b c d e Słownik geografii turystycznej Sudetów. redakcja Marek Staffa. T. 14: Góry Bystrzyckie i Orlickie. Warszawa; Kraków: Wydawnictwo PTTK „Kraj”, 1992, s. 192–195. ISBN 83-7005-340-8.
  2. GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 955 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b c d e f g h Waldemar Brygier, Tomasz Dudziak: Ziemia Kłodzka. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2010, s. 412. ISBN 978-83-89188-95-3.
  5. Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 64. [dostęp 2012-08-29].
  6. Arkadiusz Dobrzyniecki. Krzyże i kapliczki pokutne ziemi złotoryjskiej – historia pewnego mitu. „Pomniki Dawnego Prawa”. 11–12 (wrzesień-grudzień 2010), s. 32–37, 2010. 
  7. Mapa szlaków turystycznych. [dostęp 2018-03-30].

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Lower Silesian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of [[:en:Lower Silesian Voivodeship]Lower Silesian Voivodeship]], Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.9134 N
  • S: 49.9809 N
  • W: 14.7603 E
  • E: 17.9091 E
Powiat kłodzki location map.jpg
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map of powiat kłodzki, Poland.
POL województwo dolnośląskie flag.svg
Flaga województwa dolnośląskiego
POL Szlak niebieski.svg
Niebieski szlak turystyczny.
2016 Remiza OSP w Porębie.jpg
Autor: Jacek Halicki, Licencja: CC BY-SA 4.0
Remiza OSP w Porębie
2015 Poręba, kościół św. Sebastiana 07.JPG
Autor: Jacek Halicki, Licencja: CC BY-SA 4.0
Poręba, kościół par. pw. św. Sebastiana, XVIII w.