Poręba (województwo dolnośląskie)

Poręba

wieś
Kościół św. Sebastiana w Porębie
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Powiat	kłodzki
Gmina	Bystrzyca Kłodzka
Wysokość	440-670[1] m n.p.m.
Liczba ludności (III 2011)	232[2]
Strefa numeracyjna	74
Kod pocztowy	57-520[3]
Tablice rejestracyjne	DKL
SIMC	0851560
Położenie na mapie gminy Bystrzyca Kłodzka Poręba
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Poręba
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Poręba
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego Poręba
50°14′01″N 16°35′53″E/50,233611 16,598056

Remiza OSP w Porębie

Poręba (niem. Lichtenwalde) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Bystrzyca Kłodzka.

Położenie

Łańcuchowa wieś o długości ponad 3 km leżąca na południowy wschód od Bystrzycy Kłodzkiej, w dolinie Porębnika, na wysokości około 440–670 m n.p.m.^[1] Górna część wsi sięga Przełęczy nad Porębą leżącej w grzbiecie Gór Bystrzyckich^[1].

Podział administracyjny

W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie wałbrzyskim.

Historia

Pierwsza wzmianka o Porębie pochodzi z 1360, wieś figuruje tam pod nazwą Lichtenvalde^[4]. W 1684 miejscowość weszła w skład dóbr międzyleskich rodziny von Althannów^[4]. Pod koniec XVIII wieku Poręba składała się z dwóch części: dworskiej i wolnego sołectwa^[4]. W 1839 część dworska została kupiona przez Mariannę Orańską^[4]. Była to wtedy dobrze rozwinięta wieś w której funkcjonowały: szkoła katolicka, pięć młynów wodnych, olejarnia i gorzelnia, mieszkańcy miejscowości oprócz rolnictwa zajmowali się tkactwem i hodowlą wołów^[4]. W drugiej połowie XIX wieku powstał tu tartak i kilka gospód, z których korzystali kuracjusze z pobliskiego Długopola-Zdroju^[4]. Po 1945 Poręba pozostała wsią rolniczą, przy czym liczba ludności uległa częściowemu zmniejszeniu^[1]. W 1978 było tu 61 gospodarstw rolnych^[1].

Zabytki

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisany jest^[5]:

• kościół parafialny pw. św. Sebastiana, z pierwszej połowy XVIII wieku.

Inne zabytki:

• stary kamienny krzyż o krótkich ramionach, położony niedaleko kościoła, w jego dolnej części jest wykuty miecz^[4]. Krzyż określany jest często jako tzw. krzyż pokutny, co nie ma oparcia w żadnych dowodach ani badaniach, a jest oparte jedynie na nieuprawnionym założeniu, że wszystkie stare kamienne krzyże monolitowe, o których nic nie wiadomo, zwłaszcza te z rytami broni, są krzyżami pokutnymi^[6], chociaż w rzeczywistości powód fundacji takiego krzyża może być różnoraki, tak jak każdego innego krzyża. Niestety hipoteza ta stała się na tyle popularna, że zaczęła być odbierana jako fakt i pojawiać się w lokalnych opracowaniach, informatorach czy przewodnikach jako faktyczna informacja, bez uprzedzenia, że jest to co najwyżej luźny domysł bez żadnych bezpośrednich dowodów.

Pomniki przyrody

Około 500 m poniżej kościoła, po północnej stronie drogi rośnie pomnikowy cis pospolity o obwodzie pnia około 210 cm^[4].

Szlaki turystyczne

Powyżej wsi, przez Przełęcz nad Porębą przechodzi szlak turystyczny^[7]:

• z Międzylesia na Przełęcz Spaloną.

Przypisy

Bibliografia

• Słownik geografii turystycznej Sudetów. Marek Staffa (redakcja). T. 14: Góry Bystrzyckie i Orlickie. Warszawa; Kraków: Wydawnictwo PTTK „Kraj”, 1992, ISBN 83-7005-340-8.
• WaldemarW. Brygier WaldemarW., TomaszT. Dudziak TomaszT., IwonaI. Chomiak IwonaI., Ziemia Kłodzka, Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2010, ISBN 978-83-89188-95-3, OCLC 751422625 .