Poręba Wielka (powiat oświęcimski)
| Artykuł | 50°0′30.1″N 19°16′58.4″E |
|---|---|
| - błąd | 4 m |
| WD | 50°0'N, 19°17'E |
| - błąd | 2328 m |
| Odległość | 983 m |
| wieś | |
 Kościół pw. św. Bartłomieja | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość | 240 m n.p.m. |
| Liczba ludności (2011) | 1926[1] |
| Strefa numeracyjna | 33 |
| Kod pocztowy | 32-600[2] |
| Tablice rejestracyjne | KOS |
| SIMC | 0063940 |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Oświęcim _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy wiejskiej Oświęcim") | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu oświęcimskiego  | |
 50°00′30,1″N 19°16′58,4″E/50,008361 19,282889 | |
_COA.svg)
Poręba Wielka – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie oświęcimskim, w gminie Oświęcim.
Części wsi
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0063957 | Dąbrowy-Gaj | część wsi |
| 0063963 | Kasia | część wsi |
| 0063970 | Kmiecie | część wsi |
| 0063986 | Lachetówka | część wsi |
| 0063992 | Odnoga | część wsi |
| 0064000 | Podlesie | część wsi |
| 0064017 | Podstawie | część wsi |
| 0064023 | Pólka | część wsi |
| 0064030 | Przedzieleń | część wsi |
Historia
Poręba została lokowana na surowym korzeniu w sąsiedztwie Grojca i Włosienicy na mocy dokumentu lokacyjnego z 1285 roku[5]. Początkowo nazywała się Sępnia. Została wzmiankowana w spisie świętopietrza parafii dekanatu Oświęcim diecezji krakowskiej z 1326 pod nazwą Paromba[6].
W dokumencie sprzedaży księstwa oświęcimskiego Koronie Polskiej przez Jana IV oświęcimskiego wystawionym 21 lutego 1457 miejscowość wymieniona została jako Poramba[7].
Miejscowość dwukrotnie odwiedził polski malarz Artur Grottger. Latem 1858 r. spędzał wakacje u pp. Bobrowskich[8], a w 1866 r. pracował w miejscowości nad jednym z cykli swoich rysunków pt. „Wojna”[9].
W 1911 r. w Porębie Wielkiej powstała szkoła. Mieściła się ona najpierw w organistówce, później w obecnym budynku przedszkola (przebudowanym w 1993-94 roku) a od 1951 w byłym pałacu Tyszkiewiczów adaptowanym na szkołę w 1958 r[10].
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa bielskiego.
Urodzenie w Porębie Wielkiej
- księżna Cecylia Lubomirska - żona Gabriela de Burbon Sycylijskiego[11]
- Zygmunt Kowalczyk - rektor Akademii Górniczo-Hutniczej – Stefania Zarembska - malarka.
Zabytki
- Późnogotycki drewniany kościół św. Bartłomieja z XVI wieku, z wieżą dostawioną w 1644.
- Dawny pałac w stylu eklektycznym z elementami mauretańskim wybudowany przez Wincentego Bobrowskiego według projektu Franciszka Marii Lanciego, niegdyś mieszczący szkołę podstawową.
Komunikacja autobusowa
- MZK Oświęcim
- PKSiS Oświęcim S.A.
Linie MZK Oświęcim
- Oświęcim – Poręba Granica (linia: 18)
- Poręba Granica – Oświęcim (linia: 18)
Linie PKSiS Oświęcim
- Osiek Dom Ludowy – Polanka – Poręba – Oświęcim Muzeum
- Oświęcim Muzeum – Poręba – Polanka – Osiek Dom Ludowy
- Osiek Dom Ludowy – Polanka – Poręba (pólka) – Polanka – Oświęcim Muzeum
- Oświęcim Muzeum – Poręba – Poręba (granica) – Polanka – Osiek Dom Ludowy
Przypisy
- ↑ Wieś Poręba Wielka w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2020-01-15] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 955 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
- ↑ Wojciech Janusz: 725 lat Jawiszowic. Panorama najdawniejszych dziejów miejscowości na pograniczu śląsko-małopolskim. Jawiszowice: 2010, s. 18.
- ↑ Monumenta Poloniae Vaticana T.1 Acta Camerae Apostolicae. Vol. 1, 1207-1344. Jan Ptaśnik (redakcja). Cracoviae: Sumpt. Academiae Litterarum Cracoviensis, 1913, s. 147-150.
- ↑ Krzysztof Rafał Prokop: Księstwa oświęcimskie i zatorskie wobec Korony Polskiej w latach 1438-1513. Dzieje polityczne. Kraków: PAU, 2002, s. 151. ISBN 978-8388857-31-7.
- ↑ „Grottger. Wystawa w 150. rocznicę urodzin i 120. rocznicę śmierci artysty”, Muzeum Narodowe w Krakowie, Kraków 1988, str. 12.
- ↑ Wiesław Juszczak, Artur Grottger, Pięć cyklów, Warszawa: Arkady, 1959, s. 19.
- ↑ Historia, porebawielka.gminaoswiecim.pl [dostęp 2022-10-14] (pol.).
- ↑ Cecylia Lubomirska (1907-2001), www.chronologia.pl [dostęp 2022-10-14].
Linki zewnętrzne
| Wsie | |
|---|---|
| Osada | |
| Integralne części wsi |
|
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
- N: 50.59 N
- S: 49.07 N
- W: 18.92 E
- E: 21.55 E
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to WarX (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC BY-SA 2.5
Author
(c) Frankee at pl.wikipedia, CC BY 2.5
Kościół pw. Św. Bartłomieja z XVI w. w Porębie Wielkiej