Poronienie

Poronienie samoistne
abortus
ilustracja
ICD-10O03
O03.0Poronienie samoistne niezupełne, powikłane zakażeniem dróg rodnych i narządów miednicy mniejszej (ze stanami w O08.0)
O03.1Poronienie samoistne niezupełne, powikłane długotrwałym lub nadmiernym krwawieniem (ze stanami w O08.1)
O03.2Poronienie samoistne niezupełne, powikłane zatorem (ze stanami w O08.2)
O03.3Poronienie samoistne niezupełne, z innymi i nieokreślonymi powikłaniami (ze stanami w O08.3-O08.9)
O03.4Poronienie samoistne niezupełne, bez powikłań
O03.5Poronienie samoistne zupełne lub nieokreślone, powikłane zakażeniem dróg rodnych lub narządów miednicy mniejszej (ze stanami w O08.0)
O03.6Poronienie samoistne zupełne lub nieokreślone, powikłane długotrwałym lub nadmiernym krwawieniem (ze stanami w O08.1)
O03.7Poronienie samoistne zupełne lub nieokreślone, powikłane zatorem (ze stanami w O08.2)
O03.8Poronienie samoistne zupełne lub nieokreślone, z innymi lub nie określonymi powikłaniami (ze stanami w O08.3-O08.9)
O03.9Poronienie samoistne zupełne lub nieokreślone, bez powikłań
DiseasesDB29
MedlinePlus001488
MeSHD000022

Poronienie (łac. abortus) – wydalenie jaja płodowego przed 22. tygodniem ciąży [1] (od 23. tyg. mówi się o porodzie przedwczesnym) wskutek wydalenia obumarłego zarodka lub płodu.

Terminologia

  • Poronienie zagrażające (abortus imminens, ang. threatened abortion) – oddzielenie się jaja płodowego na niewielkim odcinku, objawia się zwykle bezbolesnym krwawieniem z macicy i czynnością skurczową o niewielkim nasileniu. Rozpoznaje się je przy każdym krwawieniu pochwowym w okresie określonym w definicji poronienia[2]. Przy leczeniu zachowawczym objawy niekiedy przechodzą, jednak możliwości leczenia są ograniczone. Jeśli objawy nasilają się, rokowanie dla ciąży jest złe.
  • Poronienie w toku, nieodwracalne (abortus in tractu, ang. inevitable abortion) – oddzielenie się jaja płodowego na większym odcinku, któremu towarzyszy skracanie się szyjki i rozwarcie jej ujścia wewnętrznego. Poronienie w toku rozpoznawane jest w każdym przypadku pęknięcia błon płodowych przed 22. tygodniem ciąży. Objawia się obfitym krwawieniem i bólem o różnym nasileniu. Postępowaniem z wyboru jest wyłyżeczkowanie jamy macicy.
  • Poronienie zatrzymane, chybione (abortus internus, ang. missed abortion) – obumarcie jaja płodowego, po którym nie nastąpiło wydalenie obumarłego płodu w okresie 8 tygodni. Jedynym objawem jest brak powiększania się macicy przez kilka tygodni. Postępowaniem z wyboru jest farmakologiczne indukowanie czynności skurczowej i łyżeczkowanie jamy macicy.
  • Poronienie niezupełne, niekompletne (abortus incompletus, ang. incomplete abortion) – obumarcie jaja płodowego, po którym w jamie macicy pozostały resztki utkania łożyskowego.
  • Poronienie septyczne (abortus septicus) – poronienie przebiegające z wykładnikami stanu zapalnego narządu rodnego. Stwierdzenie gorączki towarzyszącej poronieniu jest wskazaniem do zastosowania antybiotykoterapii empirycznej szerokospektralnej, zasady postępowania są podobne jak przy leczeniu ostrego zapalenia przydatków.
  • Poronienie szyjkowe – roniące się jajo płodowe znajduje się w szyjce macicy, ponieważ zamknięte jest jej ujście zewnętrzne.
  • Puste jajo płodowe
  • Poronienie nawykowe, nawracające – trzecie i każde następne kolejne poronienie[1].
  • Poronienie zupełne – postać poronienia w której wydaleniu z jamy macicy uległo całe jajo płodowe (płód i kosmówka).

Epidemiologia

W zależności od źródeł badań:

  • Zapłodnienie u człowieka kończy się poronieniem w 30-50% przypadków[3].
  • Poronieniem kończy się około 10–20% rozpoznanych ciąż[1][2][3].
  • Najwięcej ciąż ronionych jest przed implantacją (50%), po 8. tygodniu ciąży już tylko 10%.
  • Po 13 tygodniu ryzyko poronienia wynosi 1–2%[1].
  • Badania prospektywne z użyciem bardzo czułych testów wykazują, że 25% ciąż kończy się poronieniem samoistnym przed 6. tygodniem od ostatniej miesiączki[4][5].
  • Do 80% poronień dochodzi w I trymestrze ciąży[2].

Etiologia

Etiologia poronienia zależna jest od czasu jego wystąpienia:

Przyczyny poronienia występującego w I trymestrze ciąży (wczesne):

Przyczyny poronienia występującego w II trymestrze ciąży (późne):

  • przyczyny poronień w I trymestrze,
  • poważne zakażenia (różyczka, opryszczka, cytomegalia, odra, toksoplazmoza),
  • czynniki immunologiczne,
  • choroby przewlekłe matki (cukrzyca, niedoczynność tarczycy),
  • choroby wirusowe i bakteryjne,
  • niewydolność cieśniowo-szyjkowa[1]Niewydolność cieśniowo-szyjkowa,
  • niewydolność fazy lutealnej,
  • czynniki autoimmunologiczne, zespół antyfosfolipidowy,
  • nadużywanie leków,
  • używki (palenie papierosów, narkotyki),
  • złe odżywianie,
  • zespół policystycznych jajników,
  • wysoki poziom stresu[7]
  • nadużywanie kofeiny (niepewne)[8][9].

Ocena ryzyka poronienia

Bradykardia utrzymująca się u płodu w I trymestrze ciąży niemal zawsze poprzedza poronienie[1]. Innymi wskaźnikami nieprawidłowego rozwoju ciąży i zwiększonego ryzyka jej utraty są: nieprawidłowy wzrost pęcherzyka ciążowego, jego nieregularny kształt, hiperechogenność ścian i wczesne małowodzie. Elementem oceny ultrasonograficznej zagrażającego poronienia o niejasnej wartości predykcyjnej jest obecność krwiaka pozakosmówkowego.

Czułymi wskaźnikami zagrażającego poronienia są estrogeny i β-hCG. W okresie przedkoncepcyjnym w przypadku nawracających poronień istotne są wyniki badań obrazowych narządu rodnego i badanie poziomu przeciwciał antyfosfolipidowych.

Aspekty językowe

W języku polskim nie używa się słowa aborcja w znaczeniu poronienia samoistnego. Zwraca się uwagę na właściwy dobór słów w rozmowach lekarz-pacjentka i lekarz-rodzice w przypadku, gdy ma się do czynienia z kobietą, która poroniła samoistnie. Nawet neutralne słowa medyczne (łyżeczkowanie, czyszczenie jamy macicy, zabieg) mogą zranić kobietę, która przeżywa utratę ciąży. Także termin medyczny wyskrobiny, używany przez lekarzy dla określenia materiału pobranego podczas łyżeczkowania jamy macicy, jest bolesny i nie do zaakceptowania dla kobiety roniącej. Termin medyczny łyżeczkowania jamy macicy o neutralnym charakterze to abrazja.

W języku łacińskim brakuje rozróżnienia na poronienie i aborcję – występuje tylko słowo abortus. W związku z tym w oficjalnych dokumentach także w przypadku poronienia może zostać wypisane słowo abortus.

Określanie dwóch różnych zagadnień medycznych (poronienia i aborcji) tym samym terminem (aborcja, abortus), mieszanie obu terminów (określanie aborcji jako sztuczne poronienie) oraz używanie tych samych określeń dla czynności medycznych w obu przypadkach (zabieg, łyżeczkowanie, czyszczenie jamy macicy) może prowadzić do rozmycia pojęć, mylenia poronienia z aborcją i błędnego nazywania aborcji poronieniem lub odwrotnie.

Zamiast abortusa kościół rzymskokatolicki w Polsce promuje tu termin i ideę dziecka utraconego[10][11][12][13].

Zobacz też

Przypisy

  1. a b c d e f Położnictwo i ginekologia. Tom I Grzegorz H. Bręborowicz (red.). Wydawnictwo Lekarskie PZWL, s. 111–119 ​ISBN 83-200-3082-X​.
  2. a b c Zbigniew Słomko (red.): Ginekologia T. 1. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2008, s. 587. ISBN 978-83-200-3608-4.
  3. a b The Johns Hopkins Manual of Gynecology and Obstetrics, wyd. 4, 2012, s. 438–439, ISBN 978-1-4511-4801-5.
  4. AJ Wilcox, DD Baird, CR Weinberg. Time of implantation of the conceptus and loss of pregnancy. „The New England journal of medicine”. 340 (23), s. 1796–1799, Jun 1999. DOI: 10.1056/NEJM199906103402304. PMID: 10362823. 
  5. X Wang i inni, Conception, early pregnancy loss, and time to clinical pregnancy: a population-based prospective study., „Fertility and sterility”, 79 (3), 2003, s. 577–84, PMID12620443.
  6. Kwinecka-Dmitriew B. i inni, Częstość występowania aberracji chromosomowych w materiale z poronień, „Ginekologia Polska”, 81, 2010.
  7. P.C. Arck, M. Rücke, M. Rose, J. Szekeres-Bartho i inni. Early risk factors for miscarriage: a prospective cohort study in pregnant women. „Reproductive biomedicine online”. 17 (1), s. 101–113, lipiec 2008. PMID: 18616898. 
  8. Sara Morgan, Gideon Koren, Pina Bozzo, Is caffeine consumption safe during pregnancy?, „Canadian Family Physician”, 59 (4), 2013, s. 361–362, ISSN 0008-350X, PMID23585600, PMCIDPMC3625078 [dostęp 2018-01-02].
  9. Lisa B. Signorello, Joseph K. McLaughlin, Maternal caffeine consumption and spontaneous abortion: a review of the epidemiologic evidence, „Epidemiology (Cambridge, Mass.)”, 15 (2), 2004, s. 229–239, ISSN 1044-3983, PMID15127917 [dostęp 2018-01-02].
  10. Echo Katolickie, echokatolickie.pl [dostęp 2021-07-23].
  11. Utrata dziecka - Diecezja Koszalińsko-Kołobrzeska, www.diecezjakoszalin.pl [dostęp 2021-07-23].
  12. Urszula Nowicka, Prawo do pochowania dziecka utraconego w wyniku poronienia wedle ustawodawstwa polskiego I kanonicznego.
  13. Katolicka Agencja Informacyjna KAI, W całym kraju obchodzony jest Dzień Dziecka Utraconego | eKAI, eKAI | Portal Katolickiej Agencji Informacyjnej, 15 października 2018 [dostęp 2021-07-23].

Media użyte na tej stronie

Star of life2.svg
Star of life, blue version. Represents the Rod of Asclepius, with a snake around it, on a 6-branch star shaped as the cross of 3 thick 3:1 rectangles.
Design:
The logo is basically unicolor, most often a slate or medium blue, but this design uses a slightly lighter shade of blue for the outer outline of the cross, and the outlines of the rod and of the snake. The background is transparent (but the star includes a small inner plain white outline). This makes this image usable and visible on any background, including blue. The light shade of color for the outlines makes the form more visible at smaller resolutions, so that the image can easily be used as an icon.

This SVG file was manually created to specify alignments, to use only integers at the core 192x192 size, to get smooth curves on connection points (without any angle), to make a perfect logo centered in a exact square, to use a more precise geometry for the star and to use slate blue color with slightly lighter outlines on the cross, the rod and snake.

Finally, the SVG file is clean and contains no unnecessary XML elements or attributes, CSS styles or transforms that are usually added silently by common SVG editors (like Sodipodi or Inkscape) and that just pollute the final document, so it just needs the core SVG elements for the rendering. This is why its file size is so small.
Anembryonic gestation.jpg
Autor:

Mikael Häggström.

When using this image in external works, it may be cited as:

or

  • By Mikael Häggström, used with permission.
, Licencja: CC0
Transvaginal ultrasonography showing a gestational sac with a diameter of 28 mm, corresponding to a gestational age of approximately 7 weeks and 5 days. It contains a yolk sac (protruding from its lower part) but no embryo, even after scanning across all planes of the gestational sac, thus being diagnostic of an anembryonic gestation.