Porozumienie nuklearne z Iranem

Ministrowie spraw zagranicznych Chin, Francji, Niemiec, Unii Europejskiej, Iranu, Wielkiej Brytanii i Stanów Zjednoczonych ogłaszający zakończenie rozmów i ustanowienie porozumienia nuklearnego

Porozumienie nuklearne z Iranem – międzynarodowe porozumienie dotyczące kontroli irańskiego programu rozwoju broni jądrowej, zawarte 14 lipca 2015[1] w Wiedniu[2] pomiędzy Iranem, a sześcioma mocarstwami – w tym pięcioma nuklearnymi i równocześnie stałymi członkami Rady Bezpieczeństwa ONZ: Stanami Zjednoczonymi, Rosją, Wielką Brytanią, Francją i Chinami oraz Niemcami. Dodatkową stroną porozumienia jest Unia Europejska.

Niniejsza umowa jest wynikiem wstępnego porozumienia podpisanego 2 kwietnia 2015[3].

Porozumienie daje inspektorom ONZ dostęp do irańskich instalacji wojskowych. Inspekcje wymagać będą każdorazowej akceptacji rządu w Teheranie[1]; w przypadku nieuzasadnionego uniemożliwienia inspekcji po próbach ustalenia terminu inspekcji, sankcje zostają automatycznie nałożone ponownie[4].

Bezpośrednim wynikiem podpisania porozumienia był znaczący spadek cen ropy naftowej. Iran jest posiadaczem czwartych co do wielkości złóż ropy naftowej oraz jednym z największych producentów ropy na świecie[5].

Porozumienie zostało zawarte mimo wyraźnego sprzeciwu Izraela, obawiającego się irańskiego programu nuklearnego. Na wiadomość o zawarciu porozumienia izraelski premier Binjamin Netanjahu ocenił, że społeczność międzynarodowa popełniła „historyczny błąd”, układając się z władzami w Teheranie i zapowiedział podjęcie działań zmierzających do tego, by nie dopuścić do ratyfikowania porozumienia[1][6].

8 maja 2018 roku Donald Trump ogłosił wycofanie się Stanów Zjednoczonych z porozumienia nuklearnego[7].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b c Jest historyczne porozumienie nuklearne z Iranem. tvn24.pl, 2015-07-14. [dostęp 2015-07-14].
  2. ↑ Źródła dyplomatyczne: osiągnięto porozumienie nuklearne z Iranem, Onet.pl, 14 lipca 2015 [dostęp 2015-07-14] [zarchiwizowane z adresu 2015-07-14].
  3. ↑ Iran, world powers reach initial deal on reining in Tehran’s nuclear program (ang.). Reuters.
  4. ↑ Carol Morello, Karen DeYoung: Historic deal reached with Iran to limit nuclear program (ang.). Washington Post, 2015-08-14.
  5. ↑ Przemysław Ciszak: Porozumienie nuklearne z Iranem osiągnięte. Ropa tanieje (pol.). money.pl, 2015-07-14. [dostęp 2015-07-14].
  6. ↑ Parisa Hafezi, Louis Charbonneau, John Irish, Arshad Mohammed: Iran clinches nuclear deal with powers, historic breakthrough with U.S. (ang.). reuters.com, 2015-07-14. [dostęp 2015-07-14].
  7. ↑ Trump wycofuje USA z porozumienia nuklearnego z Iranem, wprowadza sankcje, pap.pl.

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Iran Talks Vienna 14 July 2015 (19067069963).jpg
Autor: Bundesministerium für Europa, Integration und Äusseres, Licencja: CC BY 2.0
Iran nuclear deal: agreement in Vienna. From left to right: Foreign ministers/secretaries of state Wang Yi (China), Laurent Fabius (France), Frank-Walter Steinmeier (Germany), Federica Mogherini (EU), Mohammad Javad Zarif (Iran), Philip Hammond (UK), John Kerry (USA).