Port Marsamxett

Port Marsamxett
Marsamuscetto
	; Widok Marsamxett ze Sliemy
Państwo	Malta
Lokalizacja	Morze Śródziemne
Miejscowości nadbrzeżne	Valletta, Floriana, Pietà, Msida, Ta' Xbiex, Gżira, Sliema
Wyspy	Manoel Island
	; Mapa Marsamxett
	Położenie na mapie Malty Port Marsamxett
	Położenie na mapie Morza Śródziemnego Port Marsamxett
	35°54′06″N 14°30′29″E/35,901667 14,508056

Port Marsamxett (wym. marsamszet, ang. Marsamxett Harbour), w historii nazywany też Marsamuscetto, to zatoka na Morzu Śródziemnym i naturalny port na wyspie Malta w Republice Malty. Znajduje się on na północ od większego Grand Harbour. Jest bardziej przystosowany do użytkowania rekreacyjnego, niż Grand Harbour.^[1]

Opis portu

Wejście do portu skierowane jest ku północy, gdzie ograniczają go Dragut Point oraz Tigné Point. Na północno-zachodnim brzegu portu położone są miasta Sliema, Gżira i Ta' Xbiex. Port rozciąga się dalej w głąb lądu do miast Pietà i Msida. Naprzeciw Gżiry leży Manoel Island, współcześnie połączona mostem z głównym lądem. Południowo-wschodni brzeg portu tworzy półwysep Sciberras, który jest w ogromnej części zajmowany przez miasto Floriana i stolicę Malty - Vallettę. Na jego końcu leży XVI-wieczny Fort Saint Elmo. Półwysep Sciberras oddziela port Marsamxett od znacznie większego naturalnego portu - Grand Harbour.

Podobnie jak Grand Harbour, Marsamxett położony jest w centrum łagodnie wznoszącego się lądu. Zabudowania wokół bliźniaczych portów ciągną się w górę stoku, tworząc jedną wielką konurbację. Większość ludności Malty mieszka w promieniu 3 km od Floriany. Jest to w tej chwili jeden z najgęściej zaludnionych terenów w Europie. Porty i otaczające je tereny tworzą Północny Dystrykt Portowy oraz Południowy Dystrykt Portowy. Oba dystrykty razem zawierają 27 z 68 samorządów lokalnych Malty. Liczba mieszkańców wynosi 213 722 (stan na 31.03.2013), co stanowi ponad 47% ogólnej liczby mieszkańców Malty.^[2]

Historia

Port Marsamxett w XIX wieku. Malował Girolamo Gianni

W roku 1551 Turcy osmańscy wylądowali w Marsamxett i pomaszerowali na Grand Harbour. Nie odważyli się jednak zaatakować, ponieważ napotkali mocne systemy defensywne, zbudowane przez Rycerzy św. Jana. Po tym nastąpił nieudany atak na Mdinę, oraz zajęcie Gozo i zdobycie Trypolisu. Po tym ataku zbudowany został Fort Saint Elmo, w celu ochrony portu Marsamxett i Grand Harbour.

Dużo większa inwazja Turków osmańskich nastąpiła w roku 1565. Znana jest jako Wielkie Oblężenie Malty. Podczas oblężenia flota turecka bazowała w Marsamxett, a armaty zostały ustawione na Tigné Point, celem bombardowania Fortu Saint Elmo. Podczas ataku zginął turecki admirał Turgut, zabity przez zabłąkane pociski. Oblężenie zostało przetrzymane i Zakon oraz Maltańczycy wyszli z opresji zwycięsko. Na półwyspie Sciberras zbudowane zostało nowe miasto, nazwane Valletta na cześć Wielkiego Mistrza, który je ufundował. Później zbudowane zostało przedmieście Valetty - Floriana, które jest teraz samodzielnym miastem na swych własnych prawach.

W roku 1592, na Manoel Island, znanej wówczas jako l'Isola del Vescovo, zbudowany został drewniany szpital-kwarantanna. Został on rozebrany już rok później, lecz stały budynek Lazzaretto został postawiony na tym samym miejscu w roku 1643, i będąc kilkakrotnie ulepszany, służył do roku 1929.

W latach 1723-1733 na Wyspie Manoela zbudowany został Fort Manoel, a w roku 1793 na Tigné Point zbudowano Fort Tigné. Brytyjczycy zbudowali na Tigné Point koszary, lecz zostały one później zburzone.

Łodzie podwodne Royal Navy na Manoel Island w czasie II wojny światowej

Podczas II wojny światowej Brytyjczycy używali Marsamxett, szczególnie Manoel Island, jako bazy łodzi podwodnych. Wyspa została mianowana kamienną fregatą, znaną jako HMS Talbot lub HMS Phœnicia. Fort Manoel został znów używany, i był bombardowany przez Luftwaffe, ulegając dużym zniszczeniom.

W roku 1977 Morski Szwadron Sił Zbrojnych Malty przeniósł swoją bazę do Hay Wharf w Marsamxett.^[3]

W miastach Sliema, Gżira i Ta' Xbiex na północnym krańcu portu, w ostatnich latach zbudowano wiele nowych budynków. Port Marsamxett, bardziej niż Grand Harbour, wykorzystywany jest teraz przez małe jednostki pływające. Znajduje się tutaj kilka przystani jachtowych, w tym Msida i Manoel Island, stocznia jachtowa. Ze Sliemy wypływają statki wycieczkowe.

10 września 2006 roku, podczas maltańskiej edycji Aero GP, w kolizji dwóch samolotów ponad portem zginął jeden z pilotów Gabor Varga.^[4]

Galeria

Fort Tigné
Sliema
Tigné Point
Sliema
Sliema Creek
Sliema
Sliema Harbour
Sliema
Manoel Island
Gżira
Manoel Island Yacht Yard
Gżira
Fort Manoel
Gżira
Lazzaretto
Gżira
Manoel Island Yacht Marina
Gżira
Lazzaretto Creek
Gżira i Ta' Xbiex
Ta' Xbiex
Falochron Ta' Xbiex
Ta' Xbiex
Marina w Msida
Ta' Xbiex i Msida
Msida
Saint Luke's Hospital
Pietà
Pietà Creek
Pietà
Floriana Lines
Floriana
Hay Wharf
Floriana
Valletta
Fort Saint Elmo
Valletta

Zobacz też

Przypisy

↑ Other Ports, Transport Malta [zarchiwizowane z adresu 2020-05-09] (ang.).
↑ Estimated Population by Locality 31st March, 2013, Malta Government Gazette 19,094 [zarchiwizowane z adresu 2018-01-13] (ang.).
↑ Maritime Squadron Armed Forces of Malta, steno.webs.com, marzec 2010 [zarchiwizowane z adresu 2018-01-17] (ang.).
↑ MassimoM. Farrugia MassimoM., RosanneR. Zammit RosanneR., Pilot dies in midair crash, [w:] Times of Malta [online], 10 września 2006 [zarchiwizowane z adresu 2020-05-09] (ang.).

[otherports-1] Other Ports, Transport Malta [zarchiwizowane z adresu 2020-05-09] (ang.).

[population-2] Estimated Population by Locality 31st March, 2013, Malta Government Gazette 19,094 [zarchiwizowane z adresu 2018-01-13] (ang.).

[maritime-3] Maritime Squadron Armed Forces of Malta, steno.webs.com, marzec 2010 [zarchiwizowane z adresu 2018-01-17] (ang.).

[pilot-4] MassimoM. Farrugia MassimoM., RosanneR. Zammit RosanneR., Pilot dies in midair crash, [w:] Times of Malta [online], 10 września 2006 [zarchiwizowane z adresu 2020-05-09] (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne