Port lotniczy Gdynia-Kosakowo

Port lotniczy Gdynia-Kosakowo

Państwo	Polska
Województwo	pomorskie
Miejscowość	Gdynia, Kosakowo
Typ	cywilne, wojskowe
Kod IATA	QYD
Kod ICAO	EPOK
Strefa czasowa	UTC +1
Drogi startowe
Kierunek 13/31: Beton, 2500 × 60 m Kierunek 08/26: Asfaltobeton, 790 × 30 m
Położenie na mapie gminy Kosakowo QYD
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de QYD
Położenie na mapie województwa pomorskiego QYD
Położenie na mapie powiatu puckiego QYD
54°34′46,90″N 18°31′01,90″E/54,579694 18,517194
Strona internetowa

Port Lotniczy Gdynia-Kosakowo Sp. z o.o.

Państwo	Polska
Województwo	pomorskie
Adres	81-382 Gdynia, Al. Marszałka Piłsudskiego 52/54
Data założenia	28 sierpnia 2007
Data likwidacji	7 maja 2014
Forma prawna	Sp. z o.o.
Prezes	Janusz Stateczny
Udziałowcy	Gmina Miasta Gdyni Gmina Kosakowo
Nr KRS	0000287038
Dane finansowe
Kapitał zakładowy	91 310 000,00 PLN
Strona internetowa

Port lotniczy Gdynia-Kosakowo (inne funkcjonujące nazwy: Gdynia-Oksywie, Gdynia-Babie Doły) (kod IATA: QYD, kod ICAO: EPOK) – niedokończony port lotniczy. 7 maja 2014 Sąd Rejonowy w Gdańsku ogłosił upadłość likwidacyjną obiektu^[1]. Lotnisko miało być przeznaczone dla obsługi tanich linii lotniczych, formalnie jest to w dalszym ciągu lotnisko wojskowe Gdynia-Oksywie/Babie Doły, położone w gminie Kosakowo nieopodal gdyńskich dzielnic Obłuże i Babie Doły, w odległości 32 km od lotniska im. Lecha Wałęsy w Gdańsku. Niewielki fragment południowej części lotniska (zakończenie głównej drogi startowej) znajduje się na obszarze Obłuża. Teren całego lotniska Gdynia-Kosakowo liczy 700 hektarów, a 85 procent podejść do lądowania na lotnisko odbywa się nad wodą.

Infrastruktura

Lotnisko posiada dwie utwardzone drogi startowe: betonową na kierunku 13/31 o długości 2500 m, szerokości 60 m i nośności PCN 52 R/B/W/T, jak i asfaltobetonową na kierunku 08/26 o długości 790 m, szerokości 30 m i nośności PCN 19 F/B/Y/T

Od listopada 2007 na lotnisku działa system ILS, czyli radiowy systemem nawigacyjny wspomagający lądowanie samolotów w bardzo trudnych warunkach atmosferycznych. W 2009 wybudowano wieżę kontroli lotów o wysokości 22,3 metra, będącą jednym z najnowocześniejszych obiektów tego typu w Polsce.

Historia

4 kwietnia 1936 miał miejsce pierwszy lot samolotu pasażerskiego na trasie Gdynia – Warszawa z lotniska w Rumi-Zagórzu.

Lotnisko w Kosakowie powstało jeszcze przed II wojną światową na terenie dawnego folwarku Amalienfelde^[2] jako dodatkowe lotnisko dla portu lotniczego w Rumi. W czasie okupacji z lotniska w Babich Dołach startowały samoloty Luftwaffe przeprowadzające próby związane z torpedami^[3]. Po wojnie teren przejęło wojsko.

W 2006 podpisano umowę w sprawie wykorzystania tego lotniska na potrzeby lotnictwa cywilnego. Stroną zarządzającą miał być zarząd lotniska w Gdańsku-Rębiechowie. W sierpniu 2007 samorządy Gdyni i Kosakowa powołały spółkę „Port Lotniczy Gdynia-Kosakowo”^[4], której celem jest zorganizowanie pracy portu. Od 2007 na terenie lotniska trwały prace budowlane nad dostosowaniem infrastruktury do nowych potrzeb.

6 marca 2008 opublikowane zostało streszczenie raportu wykonanego na zlecenie Portu Lotniczego Gdańsk im. Lecha Wałęsy przez firmę konsultingową PriceWaterHouseCoopers oraz York Aviation dotyczące „Oceny zasadności i koncepcji przejęcia roli zarządzającego w porcie lotniczym Gdynia Kosakowo”. W raporcie tym znalazły się m.in. prognozy ruchu pasażerskiego lotniska w Gdańsku (zgodnie ze scenariuszem pesymistycznym, bazowym i optymistycznym odpowiednio 3,9 mln, 5,6 mln i 6,4 mln w 2015 roku z dalszą tendencją wzrostową, szczególnie w obszarze ruchu czarterowego i General Aviation) oraz dynamiczny wzrost przeładunków cargo (z ich oczekiwanym podwojeniem najpóźniej do 2015 roku). Zwracano uwagę na zasadność stworzenia klastra transportu lotniczego obejmującego dodatkowo porty lotnicze w Gdyni-Kosakowie i Pruszczu Gdańskim, który obejmując w pierwszej fazie porty trójmiejskie miałby charakter duopolu, jednak zaznaczono, że bieżący (według danych za rok 2007) ruch pasażerski i towarowy nie jest wystarczający do tego, aby inwestycje te rozpoczynać w najbliższych latach, w związku z czym zalecono „nie angażowanie się Portu Lotniczego Gdańsk na obecnym etapie w rozwój lotniska Gdynia Kosakowo głównie ze względu na pesymistyczne prognozy finansowe oraz możliwość przeszkodzenia w pełnym wykorzystaniu potencjału rozwoju lotniska w Gdańsku”. Za datę rentowności procesu przeniesienia ruchu General Aviation z portu w Gdańsku do portu Gdynia-Kosakowo raport podaje okolice lat 2021–2025. Zwrócono uwagę na fakt, że konflikt obu akcjonariuszy portu w Gdańsku nie dotyczy zasadności budowy drugiego portu, lecz terminu tej inwestycji^[5].

3 września 2009 ogłoszony został przetarg na plan generalny portu lotniczego^[6] o przepustowości 0,5 mln pasażerów rocznie, natomiast 18 grudnia oddano do użytku nową wieżę kontroli lotów^[7].

18 października 2010 został ogłoszony przetarg na budowę terminalu pasażerskiego przeznaczonego do obsługi ruchu General Aviation^[8].

W 2010 została powołana samorządowa spółka Pomorska Kolej Metropolitalna, której jednym z celów było skomunikowanie portu lotniczego w Kosakowie z aglomeracją trójmiejską.

W grudniu 2010 rozstrzygnięto konkurs na projekt terminala w Gdyni-Kosakowie, który wygrała warszawska firma ATI. W początku 2012 r. prace budowlane przy jego realizacji rozpoczęła firma Sport Halls z Wrocławia, która za 20,9 mln zł w niespełna rok wybudowała terminal GA (General Aviation): parterowy obiekt o powierzchni zabudowy 3,9 tys. m² i kubaturze 21,3 tys. m³. Jednocześnie realizowana była budowa budynku dla lotniskowej straży pożarnej.

Do realizacji pozostała jeszcze modernizacja płyty postojowej dla samolotów (przewidywana realizacja w trybie zaprojektuj i wybuduj) oraz budowa bazy paliwowej.

Planowano, że przez pierwsze lata istnienia lotnisko będzie przyjmować niewielkie samoloty biznesowe, loty cargo i czarterowe. Według założeń biznesowych port lotniczy w Gdyni do roku 2030 miało być w stanie przyjąć 1,5 mln pasażerów rocznie. Zakładano, że po 10 latach wydatki portu lotniczego będą pokrywane przez przychody^[9].

We wrześniu 2012 r. Polska powiadomiła Komisję Europejską o publicznym dokapitalizowaniu przez władze gmin Gdyni i Kosakowa firmy odpowiedzialnej za budowę i prowadzenie portu Gdynia-Kosakowo kwotą o równowartości 52 mln euro.

Mając na względzie pojawiające się zarzuty o potencjalny niekorzystny wpływ lotniska na ruch w porcie lotniczym w Gdańsku, 28 czerwca 2013 prezydent Gdyni zaproponował zawarcie umowy, na mocy której Port Lotniczy Gdańsk sp. z o.o. pełniłby funkcję podmiotu zarządzającego lotniskiem gdyńskim oraz operującego na infrastrukturze portu lotniczego Gdynia-Kosakowo^[10].

2 lipca 2013 Komisja Europejska ogłosiła, że wszczęła postępowanie wyjaśniające w sprawie finansowania budowy lotniska cywilnego w Gdyni^[11]. W szczególności wątpliwości KE wzbudziły zawarte w biznesplanie szacunki dotyczące wielkości ruchu lotniczego oraz przychodów w sytuacji, w której położony nieopodal port lotniczy w Gdańsku nie jest przeciążony (2012 – 2,9 mln osób przy przepustowości 5 mln) i oferuje niższe opłaty lotniskowe niż te przewidziane dla portu Gdynia-Kosakowo. Władze Gdyni w zgłoszeniu do KE badającego prawidłowość zachowania równowagi rynkowej w momencie udzielenia spółce Port Lotniczy Gdynia Kosakowo kwoty 52 mln euro dotacji (ca ~ 217 mln zł, według kursu Euro na dzień 12 sierpnia 2013), przekazały nieprawdziwe dane dotyczące poziomu ruchu pasażerskiego i przepustowości lotniska w Gdańsku.

W dniu 11 lutego 2014 zapadła decyzja Komisji Europejskiej stwierdzającej nielegalność przyznanej dotacji spółce Port Lotniczy Gdynia-Kosakowo. Komisja Europejska stwierdziła, że środki publiczne przekazane przez gminy Gdynia i Kosakowo na rzecz portu lotniczego Gdynia-Kosakowo przyznają beneficjentowi nienależną przewagę konkurencyjną, w szczególności nad lotniskiem w Gdańsku, co stanowi naruszenie unijnych zasad pomocy państwa – informuje Marta Angrocka-Krawczyk z przedstawicielstwa Komisji Europejskiej w Polsce^[12]. W komentarzach publicystycznych do tej decyzji często mylnie sugerowano, że dotyczy ona konieczności zwrotu środków unijnych wydatkowanych jakoby na rozbudowę lotniska (interpretując wysokość wsparcia gminnego nominowanego w euro jako wsparcie unijne) oraz pomijano fakt, że samo lotnisko w Gdańsku jest także inwestycją publiczną, sfinansowaną przez miasta Gdańsk, Gdynię i Sopot oraz z budżetu Skarbu Państwa, a także w istotnym stopniu ze środków unijnych (argument „nienależnej przewagi konkurencyjnej”).

Komisja Europejska prowadziła postępowanie na wniosek władz Gdyni^[13][14].

W opracowanym w roku 2010 planie generalnym lotniska znalazła się informacja wskazująca, że działania podejmowane przez władze Gdyni względem lotniska w Kosakowie prędzej czy później mogą spotkać się z zarzutem Komisji Europejskiej o niezgodnym z regułami wspólnego rynku postępowaniu. Fakt ten pomijany był przez prezydenta Gdyni Wojciecha Szczurka w debacie publicznej^[15].

Zarząd Portu Lotniczego Gdynia-Kosakowo Sp. z o.o. złożył w dniu 12 marca 2014 r. wniosek o ogłoszenie upadłości likwidacyjnej^[16].

Sąd Rejonowy w Gdańsku ogłosił 7 maja 2014 r. upadłość spółki zarządzającej portem lotniczym^[17].

Najwyższa Izba Kontroli opublikowała 14 stycznia 2016 r. raport z wynikami kontroli, potwierdzający zasadność inwestycji i podkreślający, że „rozbudowa lotniska wpisywała się w strategiczne cele na poziomie krajowym i regionalnym” (brak takiej celowości był podnoszony w decyzji Komisji Europejskiej)^[18].

W 2017 sąd uchylił decyzje Komisji Europejskiej, jednakże mimo tego władze Gdyni zrezygnowały z uruchamiania regularnych linii pasażerskich, zadowalając się jedynie dopuszczeniem ruchu małych samolotów cywilnych^[19][20].

W 2020 syndyk masy upadłościowej lotniska Gdynia-Kosakowo ogłosił przetarg nieograniczony na sprzedaż przedsiębiorstwa zarządzającego portem lotniczym, z ceną wywoławczą w wysokości 7,1 mln zł^[21]. Najkorzystniejszą ofertę o wartości 8 mln 666 tys. zł netto złożyła spółka INBAP Intermodal z Białej Podlaskiej, jednak mimo zawarcia 14 stycznia 2021 wstępnej umowy sprzedaży^[22][23], z uwagi na nieuzyskanie zaświadczeń wymaganych przez prawo lotnicze, transakcji nie sfinalizowano^[24]. W kolejnym przetargu port lotniczy został zakupiony przez gminę Kosakowo^[25] w celu prowadzenia działalności General Aviation, czyli obsługi prywatnych awionetek, szybowców, skoków ze spadochronem i ewentualnie szkoły pilotażu^[26] za kwotę 7 mln 150 tys. zł. Akt notarialny podpisano 7 maja 2021, a 14 maja 2021 protokolarnie przejęto majątek lotniska^[27].

Od 2006 roku na terenie lotniska odbywa się Open’er Festival.

Przypisy

Linki zewnętrzne

• strona portu lotniczego
• Informacje na temat lotniska Oksywie w bazie danych World Aero Data
• Zdjęcie lotnicze