Port wojenny Hel

Port wojenny Hel
Ilustracja
Państwo Polska
MiejscowośćHel
Typ portuwojenny
Data powstania1931
Adres bosmanatuul. gen. Wł. Sikorskiego 20,
84-150 Hel
Położenie na mapie Helu
Mapa konturowa Helu, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Port wojenny Hel”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Port wojenny Hel”
Położenie na mapie powiatu puckiego
Mapa konturowa powiatu puckiego, blisko prawej krawiędzi na dole znajduje się punkt z opisem „Port wojenny Hel”
Ziemia54°36′44″N 18°47′12″E/54,612222 18,786667

Port wojenny Hel – polski port wojenny nad Morzem Bałtyckim, w południowej części Mierzei Helskiej, położony w woj. pomorskim, w Helu. Obecnie port jest jedną z baz Marynarki Wojennej. Zarządza nim oddział logistyczny Punkt Bazowania Hel, który zabezpiecza funkcjonowanie jednostek w garnizonach Hel i Władysławowo[1]. Jednostka ta wchodzi w skład 3. Flotylli Okrętów.

Położenie

Port wojenny jest położony w południowej części Mierzei Helskiej, przy zachodniej stronie cypla mierzei, przy wschodnim wybrzeżu Zatoki Puckiej. Port wojenny znajduje się na zachód od układu miejskiego Helu oraz na północny zachód od portu morskiego Hel.

Zachodni falochron portu przebiega w osi tzw. Helskiego Haku, na wysokości którego znajdowała się pierwsza osada helska, tzw. Stary Hel.

Historia

W 1931 r. została rozpoczęto budowa portu wojennego, którą zajęło się konsorcjum polsko-francuskie. Projekt portu został opracowany przez Włodzimierza Szawernowskiego. Do 1939 r. zbudowano basen portowy o wymiarach 400 × 300 m z nabrzeżem obsługowym o szerokości 45 m. Wokół portu powstała infrastruktura portowa na potrzeby bazy morskiej. W odległości 1,5 km od portu w kierunku północnym została zbudowana podziemna elektrownia. Także na północ, w pobliskim lesie powstały schrony amunicyjne, minowe oraz torpedowe. Dalej na zachód od schronów zostały zbudowane podziemne zbiorniki paliwa, połączone z nadbrzeżem portu za pomocą rurociągu[2][3].

Po II wojnie światowej port był modernizowany. Powstał m.in. następny basen z główką wejściową. Na nabrzeżu portowym został umieszczony kuter pościgowy „Batory”, na którym w nocy z 1 na 2 października 1939 r. szesnastu obrońców Helu przełamało potrójną blokadę okrętów niemieckich. Następnie przedostali się do portu Klintehamn na Gotlandii. Kuter jest obecnie najstarszym zachowanym polskim okrętem[2][3].

Tuż za portem znajduje się wrak zwodowanego w 1951 r. w ZSRR niszczyciela „Skoryj”, który od 1958 r. służył w polskiej Marynarce Wojennej. Nosił on wtedy nazwę swojego przedwojennego poprzednika ORP „Wicher”[3].

W 1969 r. garnizon Hel został odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari w 30 rocznicę bohaterskiej obrony przed hitlerowskim najeźdźcą[4].

31 grudnia 2007 r. sformowano oddział Punkt Bazowania Hel, który przejął zadania Komendy Portu Wojennego Hel[1].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b Punkt Bazowania Hel. 3 Flotylla Okrętów. [dostęp 2010-02-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
  2. ↑ a b Marcin Witschenbach: Port Marynarki Wojennej. W: Helskie Militaria [on-line]. [dostęp 2010-02-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
  3. ↑ a b c Stowarzyszenie "Przyjaciele Helu": Przewodnik po Helu. Helska Bliza. ISBN 83-89568-05-5.
  4. ↑ Kazimierz Madej: Polskie symbole wojskowe 1943-1978. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1980, s. 164. ISBN 83-11-06410-5.
Porty i przystanie morskie województwa pomorskiego
Porty morskie
Miejscowości z przystaniami morskimi
Porty wojenne

Herb województwa pomorskiego

Media użyte na tej stronie

Pomeranian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.92 N
  • S: 53.40 N
  • W: 16.65 E
  • E: 19.75 E
Powiat pucki location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu puckiego, Polska
Hel location map.svg
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa Helu, Polska
ORP Gryf wrak rufa 1.jpg
Wrak stawiacz min ORP "Gryf", zatopionego 3 września 1939 r. w porcie helskim.
Dywizjon na Helu.jpg
Dywizjon Trałowców Bazowych w porcie na Helu 1960r.
ORP Wicher wrak rufa.jpg
Wrak niszczyciela ORP "Wicher" w porcie helskim.
Holownik H7.JPG
Zdjęcie wykonane na Helu Holownika H-7.
ORP Grozny (1970).jpg
ORP Groźny wraz z bliźniaczymi okrętami zacumowane przy Molo Północnym portu wojennego w Helu tuż przed ostatnim spuszczeniem bandery.
Legenda port.svg
Symbol portu do legendy mapy