Kodeks Synajski (łac. Codex Sinaiticus) – najstarszy (pochodzący z IV wieku) manuskrypt Septuaginty i Nowego Testamentu. Uchodzi za jeden z najlepszych rękopisów Nowego Testamentu. Jest jedynym zachowanym pisanym uncjałą rękopisem, z pełnym tekstem Nowego Testamentu. W Starym Testamencie ma jednak wiele braków. Tekst reprezentuje tradycję aleksandryjską.

Kodeks Synajski jako jedyny został napisany w czterech kolumnach. Otwarty liczył osiem kolumn – tyle co rozwinięty zwój. Niewykluczone więc, że jest to wynik naśladowania rozwiniętego zwoju. Kodeks Synajski oznaczany jest symbolami ${\displaystyle \aleph }$ oraz 01 (Gregory-Aland), δ 2 (von Soden). Obecnie ponad 2/3 zachowanego kodeksu, tj. 346,5 jego kart, przechowywanych jest w londyńskim British Library, (Additional Manuscripts 43725), 43 karty w Lipsku, 12 kart na Synaju i 3 fragmenty w Sankt Petersburgu.

Kodeks został odkryty przez Tischendorfa. Bibliści oceniają go jako jeden z dwu najważniejszych rękopisów Nowego Testament (obok Kodeksu Watykańskiego) i jeden z trzech najważniejszych rękopisów Septuaginty. W mediach traktowany jest jako najważniejszy rękopis Biblii.

więcej informacji...

• Najdłuższym rozdziałem Biblii jest Psalm 119
• Najkrótszym rozdziałem Biblii jest Psalm 117
• Najkrótszą księgą Biblii jest 2. List Jana
• 2. List Jana jest tak krótki, że nie zdążył wykorzystać wszystkich 24 liter greckiego alfabetu (Ψ)
• Dz 15,18 ma tylko 14 liter greckich (γνωστα απ αιωνος}
• Pierwszym przekładem Starego Testamentu była Septuaginta
• Najstarszym polskim przekładem fragmentu Biblii jest Psałterz floriański
• Psalmy znajdują się nie tylko w Księdze Psalmów, bo psalmem jest także 3 rozdział w Księdze Habakuka
• Najczęściej tłumaczoną księgą biblijną jest Księga Psalmów (w języku polskim ponad 40 przekładów)
• W prawosławnej Biblii „List Jeremiasza” jest osobną księgą, w katolickiej 6 rozdziałem Księgi Barucha
• Kościół koptyjski wyłączył dwa ostatnie rozdziały Księgi Przypowieści i stworzył osobną księgę
• Kościoły przedchalcedońskie do ksiąg Nowego Testamentu dołączają także „3 List Pawła do Koryntian” i „List Koryntian do Świętego Pawła”
• 29 września 2008 roku liczba zarejestrowanych rękopisów greckiego Nowego Testamentu wyniosła 5555. ^[1]

Rękopis Ewangelii z V wieku z Biblioteki Watykańskiej, (Vat. Lat. 3806. F° 2v.)

Kanony Euzebiusza – system odniesień pomiędzy paralelnymi tekstami (perykopami) czterech Ewangelii, opracowany w pierwszej połowie IV wieku przez Euzebiusza z Cezarei.

Kanony Euzebiusza stosowane były w licznych rękopisach Ewangelii późnej starożytności i w średniowieczu. Stosowane też były i nadal są w niektórych drukowanych wydaniach greckiego Nowego Testamentu^[2]. W iluminowanych ewangeliarzach tablice wraz z listem Euzebiusza umieszczane były zazwyczaj na początku rękopisu otrzymując zwykle bogatą dekorację artystyczną kanonu w kształcie arkad, obejmujących kolumny numerów paralelnych tekstów (perykop) Ewangelii.

więcej informacji...

• Monoteizm
• Teizm
• Bóg w judaizmie
• Trójca Święta
• Antytrynitaryzm
• JHWH

Księgi deuterokanoniczne
Księga Tobiasza · Księga Judyty · 1 Księga Machabejska · 2 Księga Machabejska · Księga Mądrości · Mądrość Syracha · Księga Barucha · List Jeremiasza
Nowy Testament
Ewangelia Mateusza · Ewangelia Marka · Ewangelia Łukasza · Ewangelia Jana · Dzieje Apostolskie · List do Rzymian · 1. List do Koryntian · 2. List do Koryntian · List do Galatów · List do Efezjan · List do Filipian · List do Kolosan · 1. List do Tesaloniczan · 2. List do Tesaloniczan · 1. List do Tymoteusza · 2. List do Tymoteusza · List do Tytusa · List do Filemona · List do Hebrajczyków · List Jakuba · 1. List Piotra · 2. List Piotra · 1. List Jana · 2. List Jana · 3. List Jana · List Judy · Apokalipsa Świętego Jana

• Ważniejsze rękopisy

• Kodeks Leningradzki – najstarszy pełny rękopis hebrajskiego ST
• Kodeks z Aleppo – najstarszy cząstkowy rękopis (k^etubim) z tekstem masoreckim
• 1QIsa^a – jeden ze zwojów qumrańskich, zawiera tekst Izajasza
• Kodeks Synajski – najstarszy pełny rękopis NT i najdroższa książka świata
• Kodeks Watykański – uważany za 1-ego, lub 2-ego świadka tekstu NT
• Kodeks Aleksandryjski – trzeci świadek tekstu NT
• Kodeks Bezy – najważniejszy przedstawiciel tekstu zachodniego
• Kodeks Koridethi – najważniejszy przedstawiciel tekstu cezarejskiego
• Kodeks Amiatyński – najważniejszy rękopis Wulgaty i najpiękniejsza książka świata
• Kodeks Fuldeński – drugi świadek Wulgaty
• Srebrna Biblia – najważniejszy gocki rękopis NT
• Kodeks Nowogrodzki – najstarszy rękopis w staro-cerkiewno-słowiańskim przekładzie

Wyróżniające się rękopisy

• Codex Gigas – największy kodeks
• Minuskuł 2612 – kolejność ewangelii: Mk, Łk, J, Mt
• Minuskuł 90 – ewangelie w porządku: J, Łk, Mt, Mk; Paweł przed Dziejami; List Judy dwukrotnie
• Minuskuł 51 i 234 – Ewangelie umieszczone po Dziejach i Listach
• Kodeks 070 – przechowywany w 11 miejscach
• Minuskuł 16 – tekst pisany w czterech kolorach
• Minuskuł 700 – zawiera ok. 270 wariantów tekstowych nie pojawiających się w żadnym innym rękopisie
• W minuskule 700 druga prośba „Modlitwy Pańskiej” w Łk 11,2 brzmi: „Niech Twój Duch Święty zstąpi na nas i oczyści nas”.
• Crosby-Schøyen Codex – koptyjski rękopis, zawiera: Jon, 2 Mach, 1 Pt, Melitona „Homilia Paschalna” i anonimowa Homilia
• Minuskuł 264 w J 8,6 zawiera dodatek „grzechy każdego z nich”, kodeksy U i 700 mają go w J 8,8
• Minuskuł 368 zawiera Ew. Jana, Apokalipsę, 1-3 listy Jana oraz list Platona do Dionizego

• artykuły do napisania: Revised Version, Kanon syryjski, Kanon etiopski. Apokryfy: Apokryfy Genesis, Apokalipsa Ezechiela, Apokalipsa Sofoniasza
• artykuły do dopracowania: Księgi deuterokanoniczne, Kanon Biblii, Data narodzin Jezusa Chrystusa, Syn Boży, Ewangelia Judasza
• artykuły do poszerzenia: Ewangelie synoptyczne, Ewangelia Nikodema, Psalm 130, 1. List Jana, Kodeks Leningradzki
• lista zalążków artykułów o tematyce biblijnej
• zobacz także propozycje haseł odnoszących się do religii

Mateusz - 656

Marek - 567

Łukasz - 791

Jan - 1022

Razem - 3036^[3]

Różnice te wynikają stąd, że oba rękopisy reprezentują dwie odmienne podgrupy tekstu aleksandryjskiego, ponadto w Ewangelii Jana 1,1-8,38 Sinaiticus reprezentuje tekst zachodni, a w dalszych partiach Ewangelii Jana ma również sporo zachodnich naleciałości.

Hoskier zauważył, że znaczna część różnic ma charakter gramatyczny: ως i ωσπερ, παντα i απαντα, ως i ωςει, εναντιον i ενωπιον, εστηκοτων i εστωτων, εαυτου i αυτου, με i εμε, οικιαν i οικον, ετερον i αλλον oraz αλληλον, πιειν i πειν oraz πιν, ηυδοκησεν i ευδοκησεν, ευθυς i ευθεως, σπυριδας i σφυριδας, καγω i και εγω, υποκατω i υποποδιον, εαν i αν, απο i υπο, προς αυτους i αυτοις, επι i εις, ινα i οπως^[4].

więcej informacji...

1. ↑ D.C. Parker, Codex Sinaiticus, The British Library 2010, s. 17 (Dodane na marginesie.)
2. ↑ Występuje we współczesnych wydaniach Novum Testamentum Graece Nestle – Alanda.
3. ↑ Herman C. Hoskier, Codex B and its Allies, Bernard Quaritch, London 1914, p. 1.
4. ↑ Herman C. Hoskier, Codex B and its Allies, Bernard Quaritch, London 1914, p. 1.