Portal:Chiny

 < Portale < Geografia < Azja < Chiny

edytuj  

Witamy w Portalu Chiny

Portal
Ta strona to portal dla wikipedystów zainteresowanych Chinami: ich historią, współczesnością, geografią i kulturą. Jego celem jest przedstawienie informacji dotyczących Chin oraz pomoc w dalszym rozwijaniu artykułów poświęconych Państwu Środka.

Chiny (chin. trad. 中華, chin. upr. 中华, pinyin: Zhōnghuá) – region historyczno-kulturowy w Azji, będący jedną z najstarszych cywilizacji, zamieszkany przez jedną piątą światowej populacji.

Rozciągający się od Pamiru do Pacyfiku i od Amuru do Morza Południowochińskiego obszar jest znacznie zróżnicowany pod względem językowym, etnicznym i kulturowym. Zamieszkany jest przez kilkadziesiąt narodowości, z których największą są Chińczycy Han. Chiny obejmują kilka obszarów odróżniających się od reszty kraju pod względem historycznym, kulturowym i etnicznym, takie jak Tybet, Mandżurię czy Turkiestan Wschodni.

Licząca ponad 5000 lat chińska cywilizacja jest ojczyzną wielu wynalazków, m.in. prochu, papieru, druku czy kompasu. Wywarła znaczny wpływ na pobliskie cywilizacje Japonii, Korei, Indochin oraz Mongolii.

W węższym znaczeniu terminu Chiny używa się w odniesieniu do Chińskiej Republiki Ludowej, pretensje do reprezentowania chińskiej państwowości rości sobie jednak również Republika Chińska na Tajwanie.


Pomóż w rozwijaniu portalu. Jeżeli chcesz edytować tę stronę przejdź tutaj

edytuj  

Artykuł miesiąca

十六國時期北方民族戰爭圖.png

Szesnaście Królestw (chiń. upr. 十六国; chiń. trad. 十六國; pinyin: Shíliù guó; Wade-Giles: Shih-liu-kuo) - epoka historii Chin trwająca od roku 304 do 439, w trakcie której ich część północna była podzielona na rywalizujące ze sobą krótkotrwałe państwa, rządzone niemal wyłącznie przez dynastie obcego pochodzenia.

Ogólna charakterystyka okresu

Nazwa okresu pochodzi od dzieła "Kronika Wiosen i Jesieni Szesnastu Królestw" autorstwa Cui Honga (zm. 525), jednego z głównych źródeł do historii epoki. W rzeczywistości w epoce Szesnastu Królestw w północnych Chinach było o wiele więcej państw deklarujących swoją niezależność - Piero Corradini doliczył się ich aż 41. Zdecydowana większość z nich została założona przez ludy obcego pochodzenia, od czasów Cui Honga nazywane Wu Hu (五胡) - "Pięciu Barbarzyńców". Do Wu Hu zaliczano Xiongnu, Xianbei, Di, Qiang i Jie.

Upadek dynastii Han zapoczątkował okres rozbicia; chwilowe zjednoczenie osiągnięte przez dynastię Jin okazało się nietrwałe, wobec słabości militarnej państwa. Północ Chin została podzielona na stosunkowo niewielkie i niestabilne organizmy polityczne, których elity rządzące w większości były niechińskie i wywodziły się z nomadów stepu.

Zaproponuj następny artykuł miesiąca!
edytuj  

Grafika miesiąca

BuddhisticStatuesHKe1.jpg
Buddyjskie posągi wychwalające Buddę Tian Tan w Hongkongu
Zaproponuj następną grafikę miesiąca!
edytuj  

Wyróżnione artykuły

Lista wyróżnionych haseł powiązanych tematycznie z Chinami:

Wikimedal POL.svg Artykuły na medal: Pismo chińskie, Nathu La

Propozycja DA.svg Dobre artykuły: China Open 2010, Dynastia Han, Dynastia Song, Liu Mingchuan, Makau, Mauzoleum Qianling, Pingyuan, Poliandria w Tybecie, System irygacyjny Dujiangyan, Sima Qian, Su Song, Wang Mang, Zhu Qizhen, Trinlej Gjaco

edytuj  

Czy wiesz...

Ни Цзань.Далекий поток и холодные сосны. Гугун, Пекин.1370е.jpg

...czym był Najwyższy Kres według Shao Yonga?

...jakie cele stawiał poezji Bai Juyi?

...kiedy Qin i Ba podporządkowały sobie Shu?

...który chiński malarz miał obsesję czystości, a część życia spędził na łodzi?

ShaoxingwinefromXianHengInn.jpg

...jakie było ulubione żółte wino cesarza Kangxi?

...na czym polegał fubing?


Archiwum
edytuj  

Tematy

中-seal.svg
Gnome-document-open-recent.svg Historia
中-seal.svg
中-seal.svg
Crystal Clear app starthere.png Geografia
中-seal.svg
China satellite.png
中-seal.svg
Vote3 final.png Polityka
中-seal.svg
Zwolennicy Demokratycznej Partii Postępowej

Demokratyczna Partia Postępowa lub Demokratyczna Partia Postępu (chiń. upr. 民主进步党; chiń. trad. 民主進步黨; pinyin: Mínzhǔ Jìnbù Dǎng, ang. Democratic Progressive Party, DPP) – tajwańska partia polityczna założona w 1986 przez opozycyjnych działaczy podziemia demokratycznego. Opowiada się w polityce zagranicznej za niepodległością Tajwanu i liberalizmem w polityce gospodarczej. Przewodniczy koalicji wyborczej Zielonych. W latach 2000-2008 partia rządząca. Od 2008 na czele partii stoi Tsai Ing-wen.

中-seal.svg
Crystal Clear app kchart.png Ekonomia i gospodarka
中-seal.svg
Changfeng Flying

GAC Changfeng Motor Co., Ltd.chińskie przedsiębiorstwo branży motoryzacyjnej zajmujące się produkcją samochodów sportowo-użytkowych. Spółka powstała w 1996 roku w wyniku przekształcenia się wojskowych zakładów nr 7319, które od 1988 roku produkowały samochody terenowe.

Głównymi udziałowcami spółki są Guangzhou Automobile Group (29,00%), Changfeng Group (21,98%) oraz Mitsubishi Motors (14,59%)....



中-seal.svg
Crystal Clear app Community Help.png Społeczeństwo
中-seal.svg

Dazibao (chiń. upr. 大字报; chiń. trad. 大字報; pinyin: dàzìbào; tłumaczone często jako gazetka wielkich hieroglifów lub gazetka wielkich znaków) – to w Chinach ręcznie kaligrafowana gazetka wywieszana na ogół na murze lub ścianie w miejscu publicznym, zawierająca protest, tekst propagandowy lub innego rodzaju informacje, często spoza oficjalnego obiegu. Tego rodzaju gazetki pojawiały się już w czasach Cesarstwa Chińskiego, ale nabrały znaczenia po rewolucji demokratycznej w 1911 roku, kiedy rozpoczęto walkę z analfabetyzmem. Jako dazibao wywieszano często także gazety o ograniczonym nakładzie, fragmenty artykułów, pamflety polityczne itp.

中-seal.svg
Nuvola apps colors.png Turystyka i zabytki
中-seal.svg
Świątynia Pięciu Pagód w Hohhocie

Świątynia Pięciu Pagód (chiń. 五塔寺; pinyin: Wǔtǎ sì) – świątynia buddyjska w zabytkowej części Hohhotu, w regionie autonomicznym Mongolia Wewnętrzna, w północnych Chinach.

Świątynię Pięciu Pagód wybudowano w latach 1727–1732 jako część dawnego kompleksu świątynnego Cideng (chiń. trad. 慈灯寺; pinyin: Cídēng sì), który zrekonstruowano w 2006 roku. Wzniesiona na planie prostokąta świątynia liczy ok. 16,5 metra wysokości. Głównym materiałem użytym do budowy były kamienie i cegły. Budynek dzieli się na trzy części: podest, znajdującą się na podeście główną część budowli oraz pięć pagód na samej górze. Dolny fragment głównej części budynku zdobi inkrustowana Diamentowa Sutra zapisana sanskrytem, pismem mongolskim oraz tybetańskim.

więcej...


中-seal.svg
P culture.svg Kultura
中-seal.svg
Świątynia Zhenguo

Świątynia Zhenguobuddyjska świątynia położona 10 km od miasta Pingyao, w wiosce Haodongcun (郝洞村), w prowincji Shanxi, w Chinach. Najstarszy pawilon świątyni, Pawilon Wanfo, został zbudowany w 963 roku, za rządów Północnej dynastii Han i znany jest z charakterystycznych, bardzo dużych wsporników, podtrzymujących dach oraz podniesione okapy. Posągi wewnątrz pawilonu są jedynymi przykładami buddyjskiej rzeźby chińskiej z X wieku.

więcej...
中-seal.svg
Soccer.svg Sport
中-seal.svg
Ding Junhui

Ding Junhui – zawodowy snookerzysta chiński, obecnie mieszkający w Wielkiej Brytanii.

Ding rozpoczął grać w snookera w wieku 9 lat, kiedy to z nudów dołączył do gry ze swoim ojcem i jego kolegami. Ćwiczył 8 godzin dziennie, aby w roku 2003 zostać najwyżej notowanym zawodnikiem snookera w Chinach. W 2002 zdobył mistrzostwo świata amatorów w kategorii do lat 21.

W marcu 2005 uczcił swoje 18. urodziny awansem do finału turnieju rankingowego China Open w Pekinie, pokonując po drodze kilku zawodników z pierwszej "szesnastki" światowego rankingu: Petera Ebdona, Marco Fu i Kena Doherty. W finale pokonał wielokrotnego mistrza świata Stephena Hendry'ego 9:5. Było to jego pierwsze w karierze zwycięstwo w turnieju rankingowym.

edytuj  

Projekty siostrzane


Portal.svg

Media użyte na tej stronie

BuddhisticStatuesHKe1.jpg
Autor: Original photograph taken by User:AngMoKio; edited by Olegivvit, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Buddhistic Statues praising the big Buddha (Tian Tan Buddha) on Lantau (Hong Kong).
Zhenguo Temple1.jpg
Autor: Zeus1234, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wanfo Hall of Zhenguo Temple
P culture.svg
Autor: unknown, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Crystal Clear app starthere.png
Autor: Everaldo Coelho and YellowIcon;, Licencja: LGPL
An icon from icon theme Crystal Clear
Soccer.svg
Soccer ball
Nuvola apps colors.png
Autor: David Vignoni / ICON KING, Licencja: LGPL
Icon from Nuvola icon theme for KDE 3.x.
中-seal.svg

This 中-seal.svg image depicting the character 中 in the Shuowen seal script.

(see wiktionary : en, fr, ja, zh).
China satellite.png
Image of China from NASA's Wordwind program
DPP Dept of Ethnic Affairs on Taiwan Pride 2005.jpg
The Department of Ethnic Affairs of Democratic Progressive Party (DPP), the then-governing political party of Taiwan, on Taiwan Pride 2005.
Vote3 final.png
Autor: unknown, Licencja: LGPL
China dragon.svg
Autor: Сђіиа, Licencja: CC BY 3.0
The golden chinese dragon with a star over a red field. The dragon was modified from the Qing flag
Five Pagoda Temple, Huhhot, Inner Mongolia.JPG
Autor: me (w:User:pfctdayelise), Licencja: CC BY-SA 2.5
The Five Pagoda Temple in Hohhot, Inner Mongolia, China is one of the region's few remaining Buddhist temples. It was built in 1732.
E7211-kitaj-auto.jpg
Autor: User:Vmenkov, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Changfeng Flying (model name in Russia), China-made cars in a car dealer's lot in Nizhny Novgorod's Kanavinsky District
ShaoxingwinefromXianHengInn.jpg
Autor: Janine Cheung, Licencja: CC BY-SA 2.0
Classic Shaoxing wine from Xian Heng Inn. Image taken in Luk Yu Teahouse, Hong Kong.
"Tai Diao" shaoxing wine from Xian Heng Inn
Ding Jun-hui.jpg
Ding Junhui, snooker player from China