Portal:Paleontologia
Paleontologia w polskojęzycznej Wikipedii
Niniejsza strona stanowi WikiPortal dla wszystkich osób zainteresowanych paleontologią. Ma on za zadanie ułatwić autorom i czytelnikom dostęp do najciekawszych artykułów związanych z zagadnieniami poruszanymi przez tę gałąź nauki.
Osoby zainteresowane rozwijaniem artykułów z zakresu paleontologii zapraszamy do Wikiprojektu Paleontologia.
Wszelkie sprawy dotyczące działalności tego portalu omawiane są na stronie jego dyskusji.
Artykuł miesiąca
Gatunek Nectocaris pteryx został opisany w 1976 roku przez Simona Conwaya Morrisa na podstawie jednego okazu odkrytego w łupkach z Burgess. Conway Morris nie sklasyfikował dokładniej gatunku, spostrzegł jednak pewne cechy przypominające cechy stawonogów.
W 1988 roku Alberto Simonetta stwierdził, że jelito holotypu jest w rzeczywistości struną grzbietową i zaklasyfikował Nectocaris do strunowców. Jedynie oczy uznał za całkowicie odmienne od tych występujących u współczesnych strunowców. Według Simonetty Nectocaris była bliżej spokrewniona z bezczaszkowcami i kręgowcami niż z osłonicami, stwierdził jednak, że wymaga ona zaklasyfikowania w nowym podtypie wewnątrz Chordata. W 1995 roku Simonetta ze współpracownikami ponownie uznał Nectocaris za strunowca, tym razem jednak za bliżej spokrewnionego z bezczaszkowcami lub osłonicami niż z kręgowcami.
W 2005 roku Chen i in. stwierdzili, że jedyny znany okaz Nectocaris mógł ulec spłaszczeniu grzbietowo-bocznemu, a nie bocznemu, jak wcześniej sądzono. Autorzy opisali też kilkanaście okazów Vetustovermis (wcześniej również znanego z pojedynczej skamieniałości) sugerując, że – jeśli ich interpretacja jest prawidłowa – Vetustovermis i Nectocaris byłyby do siebie bardzo podobne. Hipoteza ta została potwierdzona w 2010 roku, gdy Smith i Caron opisali skamieniałości 91 osobników z łupków z Burgess. Na ich podstawie autorzy uznali Nectocaris za wczesnego głowonoga, wskazując zwłaszcza na obecność lejka.
Interpretacja ta została jednak skrytykowana przez innych paleontologów.
Czytaj więcej...
- Archiwum artykułów miesiąca
Ciekawostki
Czy wiesz, że...
- najstarszym znanym ssakiem jest Adelobasileus cromptoni, żyjący w okresie środkowego triasu, około 225 mln lat temu, na terenach dzisiejszej Ameryki Północnej?
- największe pterozaury – Quetzalcoatlus, Hatzegopteryx i Ornithocheirus – osiągały ponad 10 m rozpiętości skrzydeł?
- największym płazem w historii Ziemi był prawdopodobnie prionozuch, osiągający do 9 m długości?
- ryniofity zapoczątkowały wszystkie linie rozwojowe prowadzące do współcześnie żyjących gatunków roślin lądowych?
- Beelzebufo, zwany po angielsku „żabą z piekła”, mógł polować na młode dinozaury?
Zobacz też...
Portale:
Artykuły ważne dla osób zainteresowanych paleontologią:
genetyka – geologia – ewolucja – historia życia na Ziemi – masowe wymieranie – prehistoria – tabela stratygraficzna – wędrówka kontynentów
Kategorie artykułów
Listy wymarłych zwierząt
Na poniższych stronach znajdują się zestawienia rodzajów zwierząt z poszczególnych taksonów.
Artykuły do rozwinięcia
Część artykułów z dziedziny paleontologii znajduje się w stanie zalążkowym. Oto niektóre z nich:
acheloma, Acta Palaeontologica Polonica, Actinocerida, aglaofiton, arandaspis, Archaeamphora longicervia, aspidella, asteroksylon, Aulacocerida, birkenia, baktryty, biostratonomia, bóbr olbrzymi, ceratitida, Czarna czaszka, Didymoceras, egzyna, hiolity, hyrachyus, Instytut Paleobiologii im. Romana Kozłowskiego PAN, Johannes Walther, Kenyanthropus platyops, łupki z Burgess, mikropaleontologia, paleobotanika, Paranthropus, pederpes, piroteria, plagiozaur, prokonsul (małpa), rostrokonchy, sapeornis, schochia, sepulkowate, sinoterium, skamieniałość śladowa, tafonomia, tanatocenoza, tilodonty, Vernanimalcula
Propozycje nowych artykułów
Propozycje nowych artykułów z zakresu paleontologii znajdują się na bieżąco aktualizowanej stronie:
Oto niektóre z nich: amfekepubis, Amplectobelua, auraria, brachypteryg, chasmatozaur, Conacodon, Djadochtatherium, Peter Martin Duncan, Emydops, hupezuch, karinodens, kerygmachela, kladoksylony, kryptobaatar, Oskar Kuhn, leptopteryg, Macrauchenioidea, mikadocefal, mimatuta, moanazaur, molezaur, Alexander von Nordmann, Oxyacodon, paraoftalmozaur, pesopteryks, pesozaur, plezjotylozaur, prawidłakowce, Robertia, Ewa Roniewicz, Natalia Rybczynski, Ernst Friedrich von Schlotheim, Paul Upchurch, Patricia Vickers-Rich, Peter Wellnhofer, Samuel Wendell Williston, Windhausenia
Ostatnie zmiany tematyczne
Na poniższej stronie można śledzić ostatnie edycje artykułów związanych z paleontologią:
Zmiany z ostatnich 24 godzin w artykułach z kategorii Paleontologia
(dotyczy również podkategorii)
Paleontologia w siostrzanych projektach
| Paleontologia na Wikinews | Paleontologia na Wikicommons | Paleontologia na Wikiwersytecie |
| Serwis informacyjny | Grafiki | Wspólnota wolnej wiedzy (en) |
 |  |  |
Inne portale tematyczne na polskiej Wikipedii
 |
|
Media użyte na tej stronie
© Citron, CC BY-SA 3.0
Nectocaris pteryx after the reconstruction in Smith & Caron 2010
Autor: Snorky (optimized and cleaned up by verdy_p), Licencja: CC BY-SA 3.0
This version doesn't have text. The version with text is Image:Wikiversity-logo-en.svg. Official Wikiversity Logo
Autor: Wikipedia Loves Art participant "The_Wookies", Licencja: CC BY 2.5
Cast skeleton of primitive bird
Archaeopteryx
This cast skeleton was produced by Dr. Lary D. Martin of University of Kansas, a leading authority on primitive birds, by pulling molds off casts of most of the Archaeopteryx specimens. The skeleton has been mounted in an arboreal (tree-climbing) posture. Recent research on bird claws shows that claws of Archaeopteryx most closely match the claws of anoreal birds, rather those of ground-living birds. Note the three-clawed wing of Archaeopteryx, a condition not found in living birds.
This photo of item # [1] at the Houston Museum of Natural Science was contributed under the team name "The_Wookies" as part of the Wikipedia Loves Art project in February 2009.
Houston Museum of Natural Science
Autor: User:Captmondo, Licencja: Copyrighted free use
Specimen of Turfanosuchus dabanensis, on display at the Paleozoological Museum of China.